JUVENIA[]
Un Science Phantasia e Facto[]
Per Eli Tov[]
Imagine:Juvenia1.gif
In dies ancian era nostre patria original, Juvenia, ubi demorava le Juvenes. Hodie nos les appella le Vetules, e lor patria Anciana o Vetula, e nos crede que lor cultura era primitive e que nos son avantiate. Il es claremente un question de semantica o opinion, qual puncto de vista sembla plus natural pro nos.
In le disveloppamento de un cultura le prioritates son conforme a lor utalitate o besonia. E in recerca pro nostre radices nos pote trovar lor ideas plus intelligente e applicabile que los in nostre tempore.
Un exemplo es lor calendario:
Le Juvenes habeva un anno con complete numeros de septimanas.
Un anno normal habeva 52 septimanas. Un anno bissextil habeva 53 septimanas e occurava cata septime anno. Anque cata vinti octave anno on habeva un septimana extra.
Ma on non debe calcular iste cosas. Si on observava per exemplo le solstitios o le equinoctios, on pote comenciar le anno con le prime die del septimana sequente.
In le culturas sequente qualque ha usate le die del solsticio hibernal, o le solsticio estive (de estate), e alteres ha usate le equinoctio vernal (de primavera) o le equinoctio autumnal (de autumno).
Imagine:Juvenia2.jpg
Le dies del septimana era:
- Unedi
- Duodi
- Tresdi
- Quatredi
- Cinquedi
- Sexdi
- Septedi
Le quatre saisones:
In iste maniera un pote comenciar le anno con le prime Unedi post solstico hibernal.
Isto es conforma con comenciar le die a medienocte. Nominalemente un pote contar:
- 13 septimanas al Unedi del equinoctio vernal, e anque
- 13 septimanas al Unedi del solsticio estive, e anque
- 13 septimanas al Unedi del equinoctio autumnal, e anque
- 13 septimanas al solsticio hibernal nominal.
Ma hic on debe usar su observationes pro le nove e correcte solsticio hibernal, e comenciar le nove anno con le prime Unedi sequente iste observate solsticio hibernal, etc.
In iste maniera on ha un autoregulante systema que ha le avantage de haber le mesme dies al mesme data cata anno, e que non jamais erra in excesso de un septimana.
Imagine:Juvenia3.jpg
Le dece-tres menses del anno:
Iste anno ha 13 menses, cata, con 4 septimanas, a minus que le septimana intercalate que es in le ultime del anno, in le dece-tertie mense. Le menses son:
- Unemense
- Duomense
- Tresmense
- Quatromense
- Cinquemense
- Octomense
- Novemense
- Decemense
- Dece-unemense
- Dece-duomense
- Dece-tresmense.
Le luna retorna in su orbite circa terra al mesme position in le celo in circa 28 dies. On pote facer correctiones cata novilunio o pleniluno pro saper le exacte position. Le constructiones megalithic, como Stonehenge, son observatorios ancian. Con palos o petras on pote observar e corriger. Un circulo con 28 equidistante palos suffice pro on observatorio local. E con le duple, i.e. con 56 palos, como in Stonehenge, on pote predicer eclipses del luna e sol.
Nostre cartas de joco ha 52 cartas:
- 13 del Quadros ◊
- 13 del Cordes ♥
- 13 del Spadas ♠
- 13 del Fustes ♣
Imagine:Juvenia4.jpg
Si un assigna un carta pro cata septimana, un ha un calendario complete.
E cata saison pote esser representate de su serie, per exemplo:
Le Quadros (◊)del equinoctio vernal etc.
Cata mense ha 4 septimanas, e con le 13 *4 septimanas in le anno on ha 13 menses. Istos son le tracias del calendarios de Juvenia.
◊ ♥ ♠ ♣
In nostre tradition nordic
nos habeva octo datas sancte in le anno, que divide le anno in octo vice 6 ½ septimanas:
Iol o solstico hibernal:
- Unedi, 1e die del 1e septimana (◊A), le 1e de Unemense
Imbolc:
- Quatrodi le 4e die del 7e septimana (◊7), le 18e de Duomense
Equinoctio vernal:
- Unedi, le 1e die del 14e septim.(♥A), le 8e de Quatromense
Belthane:
- Quatrodi, le 4e del 20e septim.(♥7), le 25e de Cinquemense
Solsticio estive:
- Unedi, le 1e die del 27e septim.( ♠A), le 15e de Septemense
Lughnasa:
- Quatrodi, le 4e die del 33e septim.( ♠7), le 4e de Novemense
Equinoctio aitumnal:
- Unedi, le 1e die del 40e septim.( ♣), le 22e de Decemense
Samhain:
- Quatrodi, le 4e del 46e sept.( ♣7), le 11e de Dece-duomense
Omne le dies sacral era a Unedi e a Quatrodi.
Omne dies obtenava nomines, como
- Soldi
- Mondi
- Tysdi
- Odinsdi
- Torsdi
- Freyasdi
- Lugherdi
Imagine:Juvenia5.jpg
Torsdi es anque Iowidi, e era forsan le die plus sacral del septimana, e il es possible que il era lor Septedi.
In un altere tradition
le anno commenciava a prime Unedi post equinoctio vernal.
Le datas sancte era:
Rosh ha Shannah:
- Unedi, le 1e die del 1e septim. (◊A), le 1e die de Unemense
1e Matzot:
- Unedi, le 1e die del 3e septim.(◊3), le 15e die de Unemense
7e Matzot:
- Septedie, le 7e die del 3e septim.( ◊3), le 21e die de Unemense
Shavuot:
- Unedi, le 1e die del 11e septim.( ◊11), le 15e die de Tresmense
Teruah:
- Unedi, le 1e die del 25e septim.( ♥12), 1e die de Septemense
Yom Kippur:
- Tresdi, le 10e die del 26e septim.( ♥13), le 10e die de Septemense
1e Succot:
- Unedi, le 1e die del 27e septim.( ♠A), le 15e die de Septemense
Shemini Atzeret:
- Unedi, le 1e die del 28e septim.( ♠2), le 22e die de Septemense
Nota que le die nominal del equinoctio autumnal era al prime die del Succot.
Rosh ha Shannah al prime die del anno non era un die sacral.
Cinque del dies sacral era Unedies.
Un era Septedi e un Tresdi.
Anqe in iste tradition le septedi cata septimana era un die sacral, le Sabbato.
Le anno luni-solar:
In le tempores post le tradition original, on ha introducite le mense lunar, que es le circa 30 a 31 dies inter le novilunios. In le tradition Samaritane le prime novilunio post le equinoctio vernal, e in le tradition Judaic le novilunio plus proxime al equinoctio vernal, es le prime die del anno, e le menses commencia con le dies del novilunio.
Consequentemente in un peiodo de 19 annos (Cyclo de Meton) il ha 12 annos con 12 menses e 7 annos con 13 menses. Le litteratura semitic, con le scripturas apocryphic, il ha discutiones inter los que prefere le un o le alteres del systemas plen solar, luni-solar o plen lunar, como Islam.
Imagine:Juvenia6.jpg
Anque on ha differentias inter le religiones qual die es le un plus sacral, sabbato, dominica o venerdi, e qual es le Unedi e le Septedi.