Interlingua-Polonese a

Interlingua-Polonese

---

A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z

---

a

do, w kierunku; przy, w; al = a+le

a alte frequentia

wysokiej częstotliwości

a basso

w dół; precz!

a bon mercato

tanio

a bordo

na pokładzie

a cappella

a cappella
cantar a cappella - śpiewać a cappella

a casa

w domu; do domu

a cata momento

w każdej chwili

a causa de

z powodu, z racji, z przyczyny, na skutek, wskutek

a celo aperte

pod gołym niebem

a circa

dookoła, około, wokół, naokoło

a condition que

pod warunkiem, że

a conto

a conto

a conto de

na rachunek

a contratempore

nie w porę

a credito

na kredyt

a detra

wstecz

a dextre

na prawo, po prawej

a differentia

w odróżnieniu

a distantia

na odległość

a domo

w domu; do domu

a duo digitos

o krok, o cal

a fin de

aby, żeby

a fin que

aby

a fortia de

za pomocą, siłą czegoś

a fundo

dogłębnie, do dna

a grande parte

w dużej części

a grande surprisa

ku wielkiemu zaskoczeniu

a ille tempore

w owym czasie

a inter

pomiędzy, między

a iste precise momento

w tym dokładnie momencie

a judicar per

sądząc po

a la

a la

a leve

na lewo, po lewej

a libere aer

na wolnym powietrzu

a medie

do połowy

a melior mercato

taniej

a meridie

w południe

a mi aviso

moim zdaniem

a mi gusto

według mojego gustu, na mój gust

a minus que

chyba, że

a morte

na śmierć

a nulle condition

pod żadnym warunkiem

a omne instante

co chwila

a par

na równi

a parte

oprócz, poza

a partes

w częściach

a partir de

poczynając od

a partir del

poczynając od

a pede

piechotą, pieszo

a pena

zaledwie, ledwo, dopiero co

a penna

pisemnie

a platte ventro

na płask, plackiem

a precio basse

tani

a prime vista

na pierwszy rzut oka, od razu

a priori

a priori
judicar a priori - osądzać z góry, a priori

a proposito

a propos

a proposito de

przy sposobności, a propos

a que hora

o której godzinie?

a requesta

na żądanie

a retro

do tyłu

a revider

do widzenia!

a rumpe-collo

na złamanie karku

a saper

mianowicie

a schola

do szkoły; w szkole

a sinistre

po lewej; na lewo

a strictemente parlar

ściśle mówiąc

a su torno

z kolei

a te

dla ciebie, tobie

a tempore

na czas, we właściwym czasie

a titulo de

tytułem (z tytułu)

a torto

niesłusznie

a tote fortia

z całych sił, z całej siły

a tote hasardo

na wszelki wypadek

a tote precio

za wszelką cenę

a tote proposito

przy każdej sposobności

a transverso

w poprzek, na skroś

a traverso

poprzez

a traverso de

poprzez

a ubi

dokąd

a ultime minuta

w ostatniej chwili

a un certe grado

do pewnego stopnia

a un certe tempore

w pewnym momencie

a un costo de

kosztem, po koszcie

a un distantia de

w odległości

a varie occasiones

przy różnych okazjach

a veces

niekiedy, czasami

a vices

czasami, niekiedy

a vista

na okaziciela, a vista

a vista breve

na krótki dystans

a voce

głosem

a voce alte

głośno

a voce basse

cicho

a voluntate

do woli

a zigzag

zygzakiem

ab

od, z

ab comenciamento

od początku

ab distantia

z daleka

ab initio

od początku

ab iste loco

od tego miejsca

ab le alba de tempores

od zarania dziejów

ab le initio

od początku

ab le origines

od początków, od zarania

ab le tempores le plus remote

od najdawniejszych czasów

ab nord a sud

z północy na południe

ab ora

od teraz

ab ovo

ab ovo, od samego początku

ab un puncto de vista

z pewnego punktu widzenia

abaca

rzecz. manila (włókno)

abaco

rzecz. liczydło, abakus

abandonamento

rzecz. opuszczenie, pozostawienie, rezygnacja, zaniechanie

abandonar

czas. (1). zaniechać, rezygnować, porzucać
illes abandonava su projecto - oni zaniechali swojego projektu; abandonar le lucta - zrezygnować z walki walkę; abandonar le studios - porzucić studia; abandonar tote/omne sperantia - porzucić wszelką nadzieję; abandonar un hypothese (-esis) - porzucić hipotezę; abandonar le neutralitate - porzucić neutralność; abandonar le via recte - porzucić prostą drogę; abandonar se a un vitio - oddać się występkowi; anandonar un idea - porzucić ideę;
(2). opuszczać, porzucać, pozostawiać, występować, zostawiać na łasce
abandonar un femina - porzucić kobietę; abandonar su infantes - opuścić swoje dzieci; abandonar un baby/bebe - porzucić niemowlę; abandonar su spo(n)sa - opuścić swoją żonę; mi fortias me abandona - moje siły mnie opuszczają; abandonar un urbe al inimico - zostawić miasto na łasce wroga; abandonar le partito - opuścić partię, wystąpić z partii; abandonar le domicilio conjugal - porzucić dom rodzinny; abandonar un region - opuścić rejon;
(3). zrzekać się
abandonar su benes - zrzec się swoich dóbr; ille abandona su parte de hereditage a su fratre - on zrzeka się swojej części spadku na rzecz swojego brata; abandonar le poter - zrzec się władzy;
(4). zaniedbywać, pozostawiać swemu losowi
abandonar su deberes - zaniedbywać swoje obowiązki; abandonar un function - zaniedbywać funkcję; abandonar al oblido/oblivion - pozostawić w zapomnieniu; abandonar su auto(mobile) in le nive - pozostawić samochód w śniegu;
Synonimy: resignar, quitar, renunciar, negliger, ceder, deserer
stąd: abandonamento

abandonate

przym. porzucony, zaniechany, opuszczony
abandonate de totes - opuszczony przez wszystkich; abandonate de Deo e del homines - opuszczony przez Boga i ludzi; un casa abandonate - opuszczony dom

abandono

rzecz. abandon; opuszczenie, porzucenie; zaniechanie
abandono del hostilitates - zaniechanie wrogich działań; le abandono de un projecto - porzucenie projektu; abandono de territorio - opuszczenie terytorium; morir in le abandono - umrzeć w porzuceniu, w opuszczeniu; lassar al abandono - pozostawić w opuszczeniu
stąd: abandonar, abandonamento

abassamento

rzecz. obniżenie, zmniejszenie, zredukowanie, obniżka
abassamento del oculos - opuszczenie oczu; abassamento de un perpendicular - opuszczenie prostopadłej; abassamento del voce - obniżenie głosu; abassamento del nivello del vita - obniżenie poziomu życia; abassamento del poter do compra - zmniejszenie siły nabywczej; le abassamento de un equation - zredukowanie równania

abassar

czas. (1). obniżać, zniżać, zmniejszać, redukować, opuszczać w dół
abassar le voce - zniżyć głos; abassar le nivello del vita - obniżyć poziom życia; abassar le temperatura - obniżyć temperaturę; abassar le calefaction - zredukować ogrzewanie; abassar le tarifas - zredukować taryfy; abassar le precio - obniżyć cenę; abassar le pression arterial - obniżyć ciśnienie tętnicze; abassar le velas - opuścić żagle; abassar le capite/testa - opuścić głowę; abassar le oculos - spuścić oczy; abassar le palpebras - spuścić powieki; abassar un muro - obniżyć mur; le taxa de mortalitate se ha abassate - stopa śmiertelności obniżyła się; le terreno se abassa verso le riviera - teren obniża się w stronę rzeki;
(2). poniżać, zniżać, upokarzać
le miseria abassa le homines - nędza upokarza ludzi; abassar se a compromissos - zniżać się do kompromisów; quicunque se abassara, essera elevate - [Biblia] poniżeni będą wywyższeni
(3). redukować
abassar le grado de un equation - zredukować stopień równania; abassar un equation - zredukować równanie
(4). spuszczać, opuszczać
abassar un perpendicular - spuścić prostopadłą
Synonimy: bassar, reducer, diminuer, degradar, depreciar, debilitar, extenuar, infirmar, humiliar

abat-jour

rzecz. abażur

abatter

czas. (1). zbijać, zwalać, powalać
abatter un muro - zwalić mur; abatter un arbore - powalać drzewo, ścinać drzewo
(2). burzyć, wyburzać
abatter vetule casas - wyburzać stare domy
(3). zabijać, zarzynać, ubijać, strącać, zestrzeliwać
abatter un avion - strącić samolot; abatter un anate - ustrzelić kaczkę; abatter un vitello - zarżnąć cielaka
(4). martwić, przygnębiać
Iste notitia le ha multo abattite - ta nowina bardzo go przygnębiła
(5). obalać
abatter un governamento - obalić rząd
(6). osłabiać, pozbawiać sił, zwalać z nóg
Le maladia la ha abattite - choroba ścięła ją z nóg

abattimento

rzecz. przygnębienie, zniechęcenie, zwątpienie, depresja

abattite

przym. przybity, przygnębiony; zwalony, powalony; strącony, zestrzelony

abattitor

rzecz. drwal; rzeźnik

abattitorio

rzecz. rzeźnia, jatka
abattitorio de cavallos - końska jatka

abbate

rzecz. opat, przeor

abbatessa

rzecz. przeorysza

abbatia

rzecz. opactwo
abbatia de benedictinos - opactwo benedyktyńskie

abbatial

przym. opacki

abbordabile

przym. dostępny; przystępny
costa abbordabile - przystępny brzeg

abbordage

rzecz. abordaż, zderzenie
croc de abbordage - hak abordażowy

abbordar

czas. (1). lądować, schodzić na ląd, dobijać do brzegu
Le nave abbordava in un parve insula - Statek dobił do brzegu małej wyspy
(2). atakować, dokonywać abordażu
abbordar un nave - zaatakować statek
(3). zaczepiać, zagadywać
Petro me ha abbordate in le strata - Piotr zaczepił mnie na ulicy
(4). podchodzić, przystępować, podejmować, atakować
On debe abbordar iste problema - Trzeba podjąć ten problem

abbordo

rzecz. abordaż

abbreviamento

rzecz. (1). skrót, streszczenie
abbreviamento de un articulo - skrót artykułu
(2). skracanie
abbreviamento del tormentos - skrócenie cierpień; abbreviamento del agonia - skrócenie agonii

abbreviar

czas. (1). streszczać
abbreviar un articulo - streścić artykuł
(2). skracać
abbreviar le cammino - skrócić drogę, pójść na skróty; abbreviar le suffrentias - skrócić cierpienia; pro abbreviar (lo) - żeby to skrócić, dla skrócenia

abbreviate

przym. skrócony, streszczony

abbreviation

rzecz. streszczenie, skrót

abbreviative

przym. zwięzły, skondensowany, skrótowy

abbreviato

rzecz. bryk, skrót

abbreviator

rzecz. skracający

abbreviatura

rzecz. abrewiatura, skrócony wyraz, skrót wyrazu

abc

rzecz. abc, alfabet; abc, początki
le abc del mestiero - abc rzemiosła

abdicar

czas. abdykować, zrzekać się, wyrzekać się
abdicar del corona - zrzec się korony
abdicar del throno - zrzec się tronu
Napoleon abdicava in 1814 - Napoleon abdykował w 1814 roku
abdicar del hereditage - zrzec się dziedzictwa
Synonimy: ceder; renunciar; resignar; dimitter

abdication

rzecz. abdykacja
le abdication de Carolo Quinte - abdykacja Karola Piątego

abdicatori

przym. abdykacyjny

abdominal

przym. brzuszny, przeponowy
dolores abdominal - bóle brzucha; operation abdominal - operacja brzuszna; respiration abdominal - oddychanie przeponowe; musculo abdominal - mięsień brzucha

abdomine

rzecz. brzuch
abdomine pendule - zwisający brzuch

abdominose

przym. korpulentny, brzuchaty

abducer

czas. (1). odprowadzać
(2). uprowadzać, porywać
abducer un infante - porwać dziecko

abduction

rzecz. odwodzenie; odprowadzenie; uprowadzenie, porwanie

abductor

rzecz.. abduktor, mięsień odwodzący
musculo abductor - mięsień odwodzący

abece

rzecz. abc, alfabet; abc, początki
le abc del pictura - abc malarstwa

abelian

przym. abelowy (mat.)
functiones abelian - funkcje abelowe; equation abelian - równanie abelowe

aberrante

przym. aberracyjny, anormalny, nietypowy
comportamento aberrante - nienormalne zachowanie

aberrar

czas. odchylać się, zbaczać; mylić się, błądzić

aberration

rzecz. aberracja, odchylenie
aberration mental - aberracja umysłowa; aberration de radios luminose - odchylenie promieni świetlnych; aberration chromatic - aberracja chromatyczna

abhorrente

przym. odpychający

abhorrer

czas. brzydzić się czymś, czuć wstręt, czuć odrazę
abhorrer alicuno - czuć wstręt do kogoś; abhorrer le dishonestitate - brzydzić się nieuczciwością; injustitia abhorrite - obrzydliwa niesprawiedliwość; ille abhorre su vicino - on czuje wstręt do swojego sąsiada

abhorribile

przym. odpychający, okropny, wstrętny, odrażający

abhorribilemente

przysł. odpychająco, okropnie, wstrętnie, odrażająco

abhorrimento

rzecz. odraza, przedmiot odrazy

abiberar

czas. (1). poić
abiberar su cavallo - poić swojego konia; abiberar se in le rivo - pić wodę z rzeki, poić się w rzece
(2). nawadniać, podlewać, irygować

abiberatorio

rzecz. wodopój
menar bestial al abiberatorio - prowadzić zwierzęta do wodopoju

abiete

rzecz. jodła
ligno de abiete - drewno jodły, jedlina; bosco de abietes - las jodłowy; cono de abiete - szyszka jodły; resina de abiete - żywica jodły; branca de abiete - gałąź jodły

abietin

przym. jodłowy

abiogenese

rzecz. samorództwo, abiogeneza

abiogenesis

rzecz. samorództwo, abiogeneza

abiogenetic

przym. abiogenetyczny, związany z samorództwem

abiotic

przym. abiotyczny

abjecte

przym. podły, nikczemny, nędzny
mentita abjecte - podłe kłamstwo; persona abjecte - podlec, nikczemnik; creatura abjecte - kreatura, nikczemnik

abjection

rzecz. nędza, upokorzenie, poniżenie
viver in le abjection - żyć w poniżeniu

abjurar

czas. (uroczyście) wyrzekać się, zapierać się
Le rege abjurava le protestantismo - król wyrzekł się protestantyzmu; abjurar le heresia - wyrzec się herezji; ille ha abjurate tote feritate - wyrzekł się całej swojej dumy

abjuration

rzecz. wyrzeczenie się, zaparcie się
le abjuration del heresia - wyrzeczenie się herezji; le abjuration del rege - rezygnacja króla

abkhaso

rzecz. Abchaz

ablandar

czas. zmiękczać, łagodzić, osłabiać, tonować, koić
ablandar su corde - ukoić swoje serce

ablative

przym. narzędnikowy

ablativo

rzecz. narzędnik

abluer

czas. zmywać, obmywać

ablution

rzecz. obmycie, obmywanie; ablucja

abnegar

czas. zaniedbywać się, wyrzekać się, odmawiać sobie, ulegać abnegacji
abnegar su religion - wyrzec się swojej religii

abnegation

rzecz. abnegacja

abolimento

rzecz. zniesienie, abolicja, uchylenie, unieważnienie

abolir

czas. uchylać, odwoływać, unieważniać, anulować, zaniechać, znosić, rezygnować
abolir un lege - uchylić prawo; abolir le pena de morte - znieść karę śmierci
Le stato aboliva le subsidios public - Państwo zniosło publiczne subsydia
Le Ecclesia ha abolite le celebration del messa in latino - kościół zaniechał celebrowania mszy po łacinie
Post le guerra civil on aboliva le sclavitude - Po wojnie domowej zniesiono niewolnictwo
In vehiculos public on aboliva le posto de billetero - W publicznych pojazdach zrezygnowano ze stanowiska biletera

abolition

rzecz. abolicja; odwołanie, unieważnienie, zniesienie
abilition del sclavitude - zniesienie niewolnictwa; abilition de privilegios - zniesienie przywilejów; abilition de un lege - unieważnienie prawa

abolitionismo

rzecz. abolicjonizm

abolitionista

rzecz. abolicjonista

abominabile

przym. obrzydliwy, paskudny, wstrętny, ohydny, odrażający
crimine abominabile - odrażająca zbrodnia; gusto/sapor abominabile - wstrętny smak; tempore abominabile - paskudna pogoda;

abominabilemente

przysł. obrzydliwie, paskudnie, ohydnie, odrażająco, wstrętnie

abominar

czas. brzydzić się, czuć wstręt
abominar le hypocrisia - brzydzić się hipokryzją; abominar le dishonestitate - brzydzić się nieuczciwością

abomination

rzecz. wstręt, obrzydliwość, obrzydzenie, abominacja
dicer abomination - mówić wstrętne rzeczy; iste chantage es un abomination - ten szantaż jest obrzydliwością

abonamento

rzecz. abonament, subskrypcja, karnet
precio de abonamento - cena abonamentu; abonamento de theatro - karnet teatralny; abonamento mensual - abonament miesięczny; abonamento hebdomadari/septimanal - abonament tygodniowy; abonamento trimestral - abonament kwartalny; abonamento tramviari - karnet tramwajowy; abonamento de traino - karnet kolejowy; abonamento annual/annue/pro un anno - abonament roczny; abonamento de essayo - abonament próbny, abonament na próbę; prender/subscriber un abonamento a un jornal - zaprenumerować pismo; renovar le abonamento - odnowić subskrypcję;

abonar

czas. (1). abonować, prenumerować
abonar se a un revista - zaabonować przegląd; abonar se a un gruppo in le Internet - dokonać subskrypcji grupy w Internecie
(2). ulepszać
abonar le systema - ulepszyć system

abonato

rzecz. abonent, prenumerator
reservate al abonatos - zarezerwowany dla prenumeratorów

aborigine

rzecz. pierwotny mieszkaniec, tubylec, autochton; aborygen
przym. - tubylczy, autochtoński
population aborigine - ludność autochtoniczna

abortamento

rzecz. poronienie, aborcja, przerwanie ciąży, spędzenie płodu

abortar

czas. (1). poronić, spędzić ciążę
abortar un pregnantia - spędzić ciążę, poronić ciążę
(2). nie udać się, upaść, spełznąć na niczym, nie dojść do skutku
Nostre interprisa ha abortate - nasze przedsięwzięcie upadło

abortive

przym. poroniony, nieudany; poronny
remedio/pharmaco abortive - środek poronny; practica abortive - praktyka aborcyjna

aborto

rzecz. aborcja
provocar un aborto - wywołać aborcję; aborto provocate - aborcja sprowokowana; aborto illegal - nielegalna aborcja; lege del aborto - prawo aborcyjne; clinica pro abortos - klinika aborcyjna;

abrader

czas. ścierać, szlifować, wygładzać, polerować; abradować
le fluvio abrade le ripa - rzeka podmywa brzeg; pelle abradite - starta skóra

abrasion

rzecz. abrazja, ścieranie, zdzieranie, podmywanie
abrasion fluviatile/fluvial - abrazja rzeczna; abrasion marin - abrazja morska; resistentia al abrasion - odporność na ścieranie; resistente al abrasion - odporny na ścieranie; abrasion del pelle - zdarcie naskórka, zdarcie skóry

abrasive

przym. ścierny, ścierający
papiro abrasive - papier ścierny; material abrasive - ścierniwo; productos abrasive - produkty ścierne, ścierniwo; pulvere abrasive - proszek ścierny; disco abrasive - tarcza szlifierska;

abrasivo

rzecz. materiał ścierny, ścierniwo

abrogar

czas. znosić, odwoływać, kasować, uchylać
abrogar un lege - znieść prawo; abrogar un regulamento - skasować regulację

abrogation

rzecz. odwołanie, uchylenie, zniesienie, unieważnienie
abrogation de un lege - unieważnienie prawa

abrogative

przym. odwołujący, unieważniający, anulujący, znoszący

abrogator

rzecz. odwołujący (osoba)

abrumper

czas. odłamywać, odłupywać

abrupte

przym. nagły, gwałtowny, raptowny
cambiamento abrupte - nagła zmiana

abruptemente

przysł. nagle, gwałtownie

absceder

czas. wrzodzieć, ropieć
tumor que abscede - ropiejący wrzód

abscesso

rzecz. ropień, wrzód, absces
abscesso pulmonar - ropień płucny; abscesso maxillar - ropień szczękowy; abscesso furunculose - wrzód czyraczny; abscesso matur - dojrzały ropień; perciar/aperir un abscesso - przekłuć/otworzyć wrzód; le abscesso ha perciate - ropień pękł; vacuar un abscesso - opróżnić ropień, wycisnąć wrzód

abscinder

czas. odcinać, przerywać, rozłączać

abscissa

rzecz. odcięta (mat.)

absentar

czas. być nieobecnym
io me absentera de Varsovia alicun dies - będę nieobecny w Warszawie przez kilka dni; absentar del officio pro qualque minutas - nie być obecnym w biurze przez kilka minut; absentar del schola - być nieobecnym w szkole

absente

przym. nieobecny
le personas absente ha torto - osoby nieobecne nie mają racji; reguardo absente - nieobecne spojrzenie; esser absente al lectiones - nie być obecnym na lekcjach; esser absente de casa - być poza domem

absentia

rzecz. absencja, nieobecność
absentia scholar/in classe/in schola - absencja w szkole/klasie; absentia justificate - usprawiedliwiona nieobecność; absentia autorisate - usprawiedliwiona nieobecność; absentia non justificate - nieusprawiedliwiona nieobecność; in absentia de - pod nieobecność (czyjąć, czegoś); le absentias de iste alumno es troppo numerose - nieobecności tego ucznia są zbyt liczne; brillar per su absentia - świecić nieobecnością

absentismo

rzecz. absenteizm

absentista

rzecz. nieobecny, osoba nieobecna

absinthic

przym. absyntowy

absinthina

rzecz. [Chem.] absyntyna

absinthio

rzecz. absynt

absinthismo

rzecz. [Med.] zatrucie absyntem

absolute

przym. absolutny, bezwzględny, czysty
temperatura absolute - temperatura absolutna, bezwględna; zero absolute - zero absolutne; poter absolute - władza absolutna; soverano absolute - władca absolutny; majoritate absolute - większość absolutna; obedientia absolute stricte - absolutne posłuszeństwo; veritate absolute - prawda absolutna; superlativo absolute - stopień najwyższy absolutny (gram.); ablativo absolute - narzędnik absolutny; genitivo absolute - dopełniacz absolutny; valor absolute - wartość absolutna; alcohol absolute - czysty alkohol; silentio absolute - absolutna cisza, całkowita cisza; [Astron.] magnitude absolute - wielkość absolutna; musica absolute - czysta muzyka; [Mat.] valor absolute de un numero real - wartość absolutna liczby rzeczywistej; impossibilitate absolute - absolutna niemożliwość; confidentia absolute in le bon senso - absolutne zaufanie do zdrowego rozsądku

absolutemente

przysł. absolutnie, bezwględnie

absolution

rzecz. absolucja, odpuszczenie, rozgrzeszenie
dar le absolution a un peccator - udzielić rozgrzeszenia grzesznikowi, odpuścić grzesznikowi

absolutismo

rzecz. absolutyzm

absolutista

rzecz. absolutysta

absolutor

rzecz. rozgrzeszający (osoba)

absolutori

przym. rozgrzeszający, uwalniający, przebaczający, uniewinniający
judicamento/judicio/sententia absolutori - wyrok uniewinniający

absolver

czas. rozgrzeszać, odpuszczać, uniewinniać; kończyć (szkołę)
absolver un accusato - uniewinnić oskarżonego; absolver le peccatos - odpuścić grzechy

absorbente

rzecz. absorbent
przym. chłonny, wchłaniający, absorbujący

absorbentia

rzecz. absorbcja, chłonność, absorbcyjność

absorber

czas. pochłaniać, wchłaniać; absorbować
le plantas verde absorbe le gas carbonic del atmosphera - zielone rośliny pochłaniają dwutlenek węgla z atmosfery; le spongia absorbe le aqua - gąbka pochłania wodę; esser absorbite in un subjecto - być pochłoniętym tematem; su multiple activitates le absorbe - jego rozliczne działania pochłaniają go; absorbite in pensatas/pensamentos - pochłonięty myślami; le tinta es absorbite per le papiro - atrament jest wchłaniany przez papier; absorber le attention - zaabsorbować uwagę; absorber multe tempore - pochłaniać wiele czasu

absorption

rzecz. absorbcja, wchłanianie, pochłanianie
absorption luminose/de luce/de lumine - pochłanianie światła; absorption de sono - pochłanianie dźwięku; poter de absorption - zdolność pochłaniania; curva de absorption - krzywa absorbcji; banda de absorption - pasmo pochłaniania; coefficiente de absorption - współczynnik pochłaniania; capacitate de absorption - zdolność pochłaniania

absorptive

przym. absorpcyjny, pochłaniający

abstention

rzecz. powstrzymanie się (od głosu), abstynencja wyborcza
abstention del voto - powstrzymanie się od głosowania; le motion ha essite adoptate per vinti votos e duo abstentiones - wniosek został przyjęty dwudziestoma głosami przy dwóch wstrzymujących

abstentionista

rzecz. powstrzymujący się od głosu

abstinente

rzecz. abstynent
przym. wstrzemięźliwy, abstynencki

abstinentia

rzecz. abstynencja

abstiner

czas. (se) powstrzymywać się, wstrzymywać się
abstiner se de alcohol - powstrzymywać się od alkoholu; abstiner se de tabaco - powstrzymywać się od tytoniu; abstiner se de commentario - powstrzymać się od komentarza; abstiner se de participar - wstrzymać się od uczestnictwa; abstiner se del voto - wstrzymać się od głosu; abstiner se de tote critica - powstrzymać się od wszelkiej krytyki

abstracte

przym. abstrakcyjny, oderwany; niemianowany (mat.)
le blancor es un idea abstracte - biel to idea abstrakcyjna; notion/concepto abstracte - pojęcie/koncepcja abstrakcyjna; pensatas/pensamentos abstracte - oderwane myśli; scientias abstracte - nauki abstrakcyjne; le logica es un scientia abstracte - logika jest nauką abstrakcyjną; mathematica abstracte - matematyka abstrakcyjna; arte abstracte - sztuka abstrakcyjna; pictura abstracte - obraz abstrakcyjny; pictor abstracte - malarz abstrakcyjny; exprimer se troppo abstractemente - wyrażać się zbyt abstrakcyjnie

abstractemente

przysł. abstrakcyjnie

abstraction

rzecz. abstrakcja
facer abstration de - abstrahować; facite abstraction de - abstrahując od

abstracto

rzecz. abstrakt, wyciąg

abstraher

czas. abstrahować
on debe abstraher pro generalisar - trzeba abstrahować, aby móc uogólniać

abstruder

czas. chować, ukrywać, zatajać

abstruse

przym. zawiły, niejasny, ukryty
rationamento abstruse - niejasne, zawiłe rozumowanie; exprimer se in modo abstruse - wyrażać się zawile; problema abstruse - zawiły problem

abstrusemente

przysł. zawile, niejasno

absurde

przym. absurdalny, bzdurny
hasardo absurde - absurdalny przypadek; rationamento absurde - absurdalne rozumowanie; conducta/comportamento absurde - absurdalne postępowanie; hasardo absurde - absurdalny przypadek

absurditate

rzecz. absurd, bzdura
dicer absurditate - mówić absurdy, mówić bzdury; absurditate del existentia - absurd istnienia; committer un absurditate - popełnić absurd; iste refusa es un absurditate - ta odmowa jest absurdem

absurdo

rzecz. bzdura, absurd
rationar per le absurdo - rozumować przez sprowadzenie do absurdu; demonstration per le absurdo - wykazanie przez sprowadzenie do absurdu; reduction al absurdo - sprowadzenie do absurdu, redukcja do absurdu; theatro del absurdo - teatr absurdu

abuccamento

rzecz. nabieranie w usta; łączenie ze sobą; wywiad, rozmowa, konferencja, narada

abuccar

czas. chwytać ustami; łączyć, połączyć; rozmawiać, konferować
le vulpe abuccava le ave - lis chwycił w pysk ptaka; abuccar se - rozmawiać z kimś

abundante

przym. obfity, obfitujący
pluvia abundante - obfity deszcz; recolta abundante - obfite zbiory; portion abundante - obfita porcja; nutrimento/alimentos - obfite jedzenie; capillatura abundante - obfite owłosienie; abundante in aqua - obfitujący w wodę; il pluve/le pluvia cade abundantemente - deszcz pada obficie; le factos lo ha abundantemente demonstrate - fakty dowodnie to wykazały; salar abundantemente - solić obficie

abundantemente

przysł. obficie

abundantia

rzecz. obfitość, dobrobyt
le corno de abundantia - róg obfitości; abundantia de detalios - obfitość szczegółów; societate de abundantia - społeczeństwo obfitości; viver in le abundantia - żyć w dobrobycie; le annos de abundantia - lata obfitości; economia de abundantia - gospodarka obfitości; haber moneta in abundantia - mieć pieniędzy w nadmiarze;

abundar

czas. obfitować, być w obfitości, roić się
le cereales abunda - jest obfitość zbóż; abundar in difficultates - obfitować w trudności; abundar in errores - obfitować w błędy; le errores abunda in iste texto - w tym tekście roi się od błędów; le fructos abunda iste estate - tego lata owoce są w obfitości; le pisces abunda in iste aqua - ryby obfitują w tej wodzie; le exemplos abunda - są liczne przykłady; ille abunda in anecdotas - on sypie anegdotami

abusar

czas. nadużywać, źle wykorzystać
abusar del amicitate - nadużyć przyjaźni; abusar del poter - nadużyć władzy; abusar de un juvena - seksualne wykorzystać dziewczynę

abusator

rzecz. nadużywający (osoba)

abusive

przym. obraźliwy, obelżywy, nieprzyzwoity; nadużywający, nielegalny
costume abusive - nieprzyzwoity zwyczaj; empleo/uso abusive de un vocabulo/parola - obraźliwe użycie słowa; appropriation abusive - nielegalne przywłaszczenie; abusivemente - nielegalnie; obraźliwie, obelżywie, nieprzyzwoicie

abuso

rzecz. nadużycie; obraza, obelga
abuso de confidentia - nadużycie zaufania; abuso de alcohol - nadużycie alkoholu; abuso de bibitas alcoholic - nadużywanie napojów alkoholowych; abuso de poter - nadużycie władzy; abuso de derecto - nadużycie prawa; abuso de autoritate - nadużycie władzy; abusos flagrante - jawne obelgi; le abuso de somniferos es periculose - naużycie środków nasennych jest niebezpieczne; signalar un abuso - sygnalizować nadużycie; denunciar un abuso - donieść o nadużyciu; remediar a un abuso - zaradzić nadużyciu;

abysmal

przym. głębinowy; bezdenny, przepastny
zona abysmal - strefa głębinowa; fauna abysmal - fauna głębinowa; pisca abysmal - rybołówstwo głębinowe; oceano abysmal - bezdenny ocean; ignorantia abysmal - bezdenna ignorancja

abysmo

rzecz. otchłań, głębina, przepaść
esser al bordo del abysmo - być na skraju przepaści; abysmo de miseria - otchłań nędzy; abysmo de dolor - otchłań bólu; le abysmos del inferno - piekielne głębi; il ha un enorme abysmo inter ille duo - między nimi dwoma jest ogromna przepaść

abyssal

przym. niezgłębiony; głębinowy

abyssin

przym. abisyński

abyssino

rzecz. Abisyńczyk
przym. abisyński

abysso

rzecz. otchłań, głębina, bezdeń, przepaść
exploration del abyssos - eksploracja głębin; abysso de miseria - otchłań nędzy; abysso oceanic - głębia oceanu

acacia

rzecz. akacja

academia

rzecz. akademia
academia de musica - akademia muzyczna; academia de scientias - akademia nauk; academia militar - akademia wojskowa; academia de belle artes - akademia sztuk pięknych

academic

przym. akademicki
anno academic - rok akademicki; libertates academic - wolności akademickie; stilo academic - styl akademicki; question academic - akademicka kwestia

academico

rzecz. akademik (osoba)

academismo

rzecz. akademizm

acaju

rzecz. [wym. akażu] nerkowiec; mahoniowiec
nuce de acaju orzech nerkowca

acantha

rzecz. [Bot.] kolec, cierń

acanthaceas*

rzecz. [Bot.] Acanthaceae

acanto

rzecz. akant (roślina)

acapnia

rzecz. akapnia (med.)

acceder

czas. (1). podchodzić, nadchodzić, dochodzić, docierać
on accede al cocina per un corridor - do kuchni dochodzi się przez korytarz; al palatio se accede per un large porta - do pałacu wchodzi się przez szeroką bramę; acceder al poter - dojść do władzy; il es difficile de acceder al litteratura super iste subjecto - trudno jest dotrzeć do literatury na ten temat;
(2). przystawać, zgadzać się
acceder al desiros/desiderios de un persona - przystać na czyjeś życzenia; acceder a un requesta/petition - przystać na prośbę

accelerando

rzecz. [Muz.] accelerando, przyspieszając

accelerar

czas. przyspieszać, zwiększać szybkość
accelerar le movimento - przyspieszyć ruch; accelerar le motor - przyspieszyć silnik; accelerar le passo - przyspieszać kroku; accelerar un reaction chimic - przyspieszyć reakcję chemiczną; accelerar le rhythmo cardiac - przyspieszyć rytm serca; accelerar le travalios/le labores - przyspieszyć prace; accelerar su morte - przyspieszyć swoją śmierć

accelerate

przym. przyspieszony

acceleration

rzecz. przyspieszenie, akceleracja

accelerator

rzecz. akcelerator

accelerometro

rzecz. akcelerometr, przyspieszeniomierz

accendalia

rzecz. podpałka

accender

czas. zapalać; włączać
accender un flammifero - zapalać zapałkę; accender le estufa - zapalać w piecu; accender un cigarretta - zapalać papierosa; accender un candela - zapalać świecę; accender le luce - zapalać światło; accender le lumine - zapalać światło; accender le micca - zapalać lont

accendibile

przym. palny, zapalny

accendimento

rzecz. oświetlenie; podpałka

accenditor

rzecz. zapalniczka; zapłon
accenditor de gas - zapalniczka na gaz; accenditor automatic - automatyczny zapłon

accensibile

przym. palny, zapalny, łatwopalny

accensibilitate

rzecz. łatwopalność, zapalność; zapalczywość

accento

rzecz. akcent

accentuar

czas. (1). akcentować, podkreślać, uwypuklać, uwydatniać
accentuar su effortio - podkreślić swój wysiłek; accentuar su argumentos - podkreślić swoje argumenty; accentuar alicun aspectos de un programma - uwypuklić pewne aspekty programu
(2). akcentować [Ling.]
accentuar un parola - zaakcentować wyraz; accentuar un syllaba - akcentować sylabę; accentuar un a - akcentować "a"; accentuar le vocal ante le ultime consonante in interlingua - akcentować w Interlingwie samogłoskę przed ostatnią spółgłoską;

accentuate

przym. zaakcentowany, podkreślony

accentuation

rzecz. akcentowanie

acceptabile

przym. akceptowalny, dopuszczalny, do przyjęcia

acceptabilitate

rzecz. dopuszczalność, akceptowalność

acceptar

czas. przyjmować, akceptować, godzić się
acceptar un invitation - przyjąć zaproszenie; acceptar un donation - przyjąć dar; acceptar un succession - zaakceptować sukcesję; acceptar telegramma - przyjąć telegram, odebrać telegram; acceptar un theoria - zaakceptować teorię; acceptar le risco - zaakceptować ryzyko; acceptar le periculo - zaakceptować niebezpieczeństwo; acceptar per acclamation - przyjąć przez aklamację; io non pote acceptar vostre proposition - nie mogę zaakceptować twojej propozycji; illes accepta con resignation le morte de lor infante - oni godzą się z rezygnacją ze śmiercią swojego dziecka; acceptar le consilio de alicuno - przyjąć czyjąś radę; accepta mi sincer condolentias - przyjmij moje szczere kondolencje

acceptation

rzecz. akceptacja; akcept

acception

rzecz. (przyjęte) znaczenie, interpretacja
iste parola ha un acception negative - ten wyraz ma negatywne znaczenie; acception currente de un parola - obiegowe znaczenie słowa; acception proprie - właściwe znaczenie; acception figurate - przenośne znaczenie

accessibile

przym. dostępny; przystępny
iste region es difficilemente accessibile - ten rejon jest trudno dostępny; parco accessibile al visitatores - park dostępny dla zwiedzających; esser accessibile al ration - być przystępnym dla rozumu; accessibile al publico - dostępny dla publiczności; solo accessibile pro membros - dostępny tylko dla członków; accessibile a totes - dostępny dla wszystkich; le litteratura super iste subjecto non es facilemente accessibile literatura na ten temat nie jest łatwo dostępna

accessibilitate

rzecz. dostępność, przystępność
accessibilitate de un loco - dostępność jakiegoś miejsca

accession

rzecz. akcesja, przystąpienie, wstąpienie
accession al throno - wstąpienie na tron; accession de un pais al Union Europee - przystąpienie kraju do Unii Europejskiej

accesso

rzecz. (1) akces; dostęp, dojazd, dojście
haber accesso - mieć dostęp; le accesso del terreno es interdicite/prohibite - wejście na ten teren jest zabronione; accesso al jardin - dojście do ogrodu; via/cammino de accesso - droga dojazdowa; porto de accesso facile - port o łatwym dostępie; persona de accesso difficile - trudno dostępna osoba; difficile de accesso - trudno dostępny; facile de accesso - łatwo dostępny; de accesso facile - łatwo dostępny; dar accesso a - dać dostęp do; [Komp.] tempore de accesso - czas dostępu;
(2). napad, atak
accesso de dolor - atak bólu; accesso de asthma - napad astmy; accesso de febre - napad gorączki; accesso epileptic - napad epilepsji; accesso de furia - napad furii; accesso de furor - napad wściekłości; accesso de ira - napad złości; accesso de rabie - napad wściekłości; accesso de rage - napad furii; accesso de cholera - napad gniewu; accesso de tusse - napad kaszlu; accesso de riso - atak śmiechu; accesso de hysteria - napad histerii; accesso de follia - napad szaleństwa

accessori

przym. dodatkowy, pomocniczy

accessorio

rzecz. akcesorium, dodatek

accidental

przym. przypadkowy, okazjonalny

accidentalmente

przysł. przypadkowo, okazjonalnie

accidente

rzecz. wypadek, przypadek
per accidente - przypadkowo

accidentia

rzecz. odmiana przez przypadki

accider

czas. zdarzać się, wydarzać się, przydarzać się, przytrafiać się
un cosa estranie ha accidite a me - przydarzyła mi się dziwna rzecz; isto pote accider a cata uno - to może się przytrafić każdemu; que ha accidite? - co się stało?

accisia

rzecz. akcyza

acclamar

czas. darzyć uznaniem, chwalić, oklaskiwać, wyrażać podziw, przyklasnąć
acclamar un orator - oklaskiwać mówcę; acclamar le actores - oklaskiwać aktorów; acclamar un proposition - przyklasnąć propozycji

acclamation

rzecz. aklamacja, poklask
adoptar per acclamation - przyjąć przez aklamację; eligite per acclamation - wybrany przez aklamację

acclamator

rzecz. oklaskujący, aklamator

acclaramento

rzecz. wyjaśnianie, naświetlanie

acclarar

czas. wyjaśniać, naświetlać

acclimatar

czas. aklimatyzować
tu jam te ha acclimatate un pauco/un poco? - zaaklimatyzowałeś się już troszkę?

acclimatation

rzecz. aklimatyzacja

accollada

rzecz. pochwała, aprobata, uznanie

accollar

czas. ściskać, obejmować, brać w objęcia

accommodabile

przym. dający się przystosować, giętki

accommodamento

rzecz. rozstrzygnięcie, rozliczenie, uregulowanie, uzgodnienie

accommodar

czas. przystosowywać, akomodować; gościć, mieścić; godzić, łagodzić, pogodzić
accommodar se al circumstantias - przystosować się do okoliczności; accommodar un querela - złagodzić kłótnię

accommodation

rzecz. lokum, zakwaterowanie; akomodacja
poter de accommodation (del oculo) - zdolność akomodacji (oka)

accommodator

rzecz. osoba przystosowująca

accompaniamento

rzecz. akompaniament; towarzyszenie
littera de accompaniamento - list towarzyszący; accompaniamento de piano - akompaniament na pianinie; accompaniamento de organo - akompaniament na organach; accompaniamento improvisate - zaimprowizowany akompaniament; al accompaniamento de - w akompaniamencie

accompaniar

czas. (1). towarzyszyć, odprowadzać
accompaniar al casa - odprowadzać do domu; accompaniar al traino - odprowadzać do pociągu; accompaniar un persona al cinema - towarzyszyć komuś do kina; accompaniar un persona a su ultime reposo - towarzyszyć komuś w jego ostatniej drodze; littera accompaniante - towarzyszący list
(2). akompaniować
accompaniar un violinista al piano - akompaniować skrzypkowi na pianienie

accompaniator

rzecz. akompaniator; przewodnik
accompaniator touristic - przewodnik turystyczny; iste pianista es le accompaniator de un violinista - ten pianista jest akompaniatorem skrzypka

accopulamento

rzecz. sprzęganie, łączenie; kopulowanie

accopulante

rzecz. partner do kopulacji

accopular

czas. łączyć, sprzęgać
accopular generatores electric - sprzęgać generatory elektryczności; accopular duo naves spatial - łączyć dwa statki kosmiczne; accopular duo ideas disparate - kojarzyć dwie oddzielne idee

accopulate

przym. połączony, sprzężony

accordamento

rzecz. strojenie

accordante

przym. harmonijny, zgodny, pasujący

accordar

czas. harmonizować, zestrajać; zgadzać się; stroić; przyznawać, nadawać, udzielać
(con) z

accordator

rzecz. stroiciel; tuner
clave accordator - przycisk do strojenia

accordatura

rzecz. strojenie, tuning; tonacja

accordion

rzecz. akordeon
musica de accordion - muzyka akordeonowa; solo de accordion - solo na akordeonie;

accordionista

rzecz. akordeonista

accordo

rzecz. umowa, ugoda, zgoda; zgodność; akord
esser de accordo - zgadzać się
vader de accordo - zgadzać się

accostabile

przym. przystępny, dostępny

accostamento

rzecz. podejście, zbliżenie

accostar

czas. zagadywać, zaczepiać, zwracać się

accostate

przym. przybliżony, poruszony, zaczepiony

accostumantia

rzecz. przyzwyczajenie

accostumar

czas. przyzwyczajać

accostumate

przym. przyzwyczajony

accostumation

rzecz. przyzwyczajenie

accreditar

czas. akredytować, uwierzytelniać

accreditation

rzecz. akredytacja, uwierzytelnienie

accrescer

czas. wzrastać, przyrastać

accrescimento

rzecz. wzrost, przyrost

accular

czas. opierać

accumulamento

rzecz. nagromadzanie, gromadzenie, kumulacja, akumulacja

accumular

czas. akumulować, nagromadzać

accumulate

przym. nagromadzony, zgromadzony, zakumulowany, akumulowany

accumulation

rzecz. akumulacja, nagromadzenie

accumulator

rzecz. akumulator

accurer

czas. nadbiegać, przybiegać

accurtamento

rzecz. skracanie

accurtar

czas. skracać

accurtate

przym. skrócony

accusabile

przym. podlegający oskarżeniu, zaskarżalny

accusabilitate

rzecz. bycie godnym potępienia

accusamento

rzecz. oskarżenie

accusar

czas. oskarżać, zarzucać, obwiniać

accusate

przym. oskażony, obwiniony

accusation

rzecz. oskarżenie

accusativo

rzecz. biernik

accusato

rzecz. oskarżony, obwiniony (osoba)
banco del accusatos - ława oskarżonych; absolver un accusato - uniewinnić oskarżonego

accusator

rzecz. oskarżyciel
accusator public - oskarżyciel publiczny

accusatori

przym. oskarżycielski

acellular

przym. bezkomórkowy

acerbar

czas. rozgoryczać

acerbe

przym. kwaśny, cierpki; niedojrzały; zgryźliwy; surowy, twardy, dotkliwy
fructo acerbe - niedojrzały owoc, kwaśny owoc; acido acerbe - cierpki kwas; critica acerbe - zgryźliwa krytyka; parolas acerbe - cierpkie słowa; un dolor acerbe - dotkliwy ból; su tono acerbe me ha irritate - jego cierpki ton zirytował mnie

acerbitate

rzecz. cierpkość; zgryźliwość

acere

rzecz. klon (drzewo)

acetabulo

rzecz. panewka stawowa

acetal

rzecz. acetal

acetamido

rzecz. [Chem.] acetamid

acetato

rzecz. octan

acetic

przym. octowy

acetificar

czas. zakwaszać, kwasić

acetification

rzecz. octowanie, skwaszanie, kwaśnienie

aceto

rzecz. ocet

acetona

rzecz. aceton

acetose

przym. kwaśny, octowy

acetylen

rzecz. acetylen

achillea*

rzecz. [Bot.] Achillea

achromate

przym. bezbarwny, achromatyczny

achromatic

przym. achromatyczny, bezbarwny

achromatisar

czas. achromatyzować

achromatisation

rzecz. [Opt.] odbarwianie, pozbawianie koloru

achromatismo

rzecz. [Opt.] achromatyzm

achromatopsia

rzecz. achromatopsja, ślepota barw

acicula

rzecz. [Bot., etc.] kolec, cierń, igła

acicular

przym. iglasty, cierniowy

acide

przym. kwaśny
pluvia acide - kwaśny deszcz; pomo/malo acide - kwaśne jabłko; solution acide - kwaśny roztwór; haber un odor acide - mieć kwaśny zapach; haber un sapor/gusto acide - mieć kwaśny smak

acidficar

czas. zakwaszać

acidificabile

przym. zakwaszalny, do zakwaszenia

acidificar

czas. zakwaszać

acidification

rzecz. zakwaszanie, skwaszanie

acidimetro

rzecz. kwasomierz

aciditate

rzecz. kwasowość

acido

rzecz. kwas

acidophile

przym. kwasolubny

acidular

czas. zakwaszać

acidule

przym. kwaskowaty

acierage

rzecz. [wym. acjeraże] stalowanie, powlekanie żelazem

acierar

czas. żelazować, powlekać stalą

acieration

rzecz. powlekanie stalą, żelazem

acieratura

rzecz. żelazowanie

acieria

rzecz. stalownia

aciero

rzecz. stal

aco

rzecz. igła
aco magnetic - igła magnetyczna; aco de sutura - igła do szycia; aco a/de suer - igła do szycia; aco a/de brodar - igła do haftowania; aco a/de tricotar - igła do robienia na drutach; aco a/de sarcir - igła do łatania; infilar le aco - nawlec igłę; aco hypodermic/de syringa - igła do strzykawki; aco de bussola - igła busoli; puncta del aco - czubek igły; cercar un aco in un pila - szukać igły w stogu siana

acologia

rzecz. [Med.] neuka o lekach

acordonar

czas. sznurować

acoro

rzecz. [Bot.] tatarak

acquesto

rzecz. nabytek, rzecz uzyskana

acquiescente

przym. przyzwalający, przychylny

acquiescentia

rzecz. cicha zgoda, milczące porozumienie, cichy współudział

acquiescer

czas. zgadzać się, przychylać się, aprobować

acquirer

czas. nabywać, zdobywać, pozyskiwać
acquirer cognoscentias/cognoscimentos - nabywać wiedzę, zdobywać wiedzę; acquirer un cosa per compra nabyć coś drogą kupna; acquirer le conviction - nabyć przekonanie; acquirer fortia de lege - uzyskać moc prawną, nabyć mocy prawnej; acquirer nove energia - pozyskać nową energię; acquirer experientia - nabyć doświadczenie, zdobyć doświadczenie; acquirer prestigio - zdobyć prestiż; immunitate acquirite - nabyć odporność; syndrome de immunodeficientia acquirite - syndrom nabytego braku odporności, AIDS

acquiritor

rzecz. nabywca

acquisition

rzecz. nabywanie, zdobywanie, pozyskiwanie, akwizycja; nabytek
acquisition de un casa - nabycie domu; acquisition a bon mercato - tani nabytek; acquisition linguistic/de un lingua - zdobycie języka, nabycie języka; monstra me tu novelle acquisition - pokaż mi swój nowy nabytek; poter de acquisition - siła nabywcza; costos de acquisition - koszty nabycia

acquisitor

rzecz. akwizytor; nabywca

acre

rzecz. akr
przym. ostry, żrący, gryzący, zjadliwy

acribia

rzecz. sito

acrimonia

rzecz. zjadliwość, cierpkość
parlar con acrimonia - mówić zjadliwym tonem

acrimoniose

przym. zawzięty; zgorzkniały, zjadliwy, cierpki
tono acrimoniose - zjadliwy ton, cierpki ton

acritate

rzecz. cierpkość

acrobata

rzecz. akrobata

acrobatia

rzecz. akrobacja

acrobatic

przym. akrobatyczny

acrobaticamente

przysł. akrobatycznie

acrobatismo

rzecz. akrobatyka

acronymo

rzecz. akronim

acropole

rzecz. akropol

acrostichio

rzecz. akrostych

acryl

rzecz. akryl

acrylic

przym. akrylowy

action

rzecz. akcja, działanie; [Fin.] akcja, udział

actionabile

przym. zaskarżalny

actionar

czas. uruchamiać, ożywiać, wprawiać w ruch, poruszać; skarżyć, wnosić skargę, pozywać

actionero

rzecz. akcjonariusz

actionista

rzecz. akcjonariusz

activar

czas. aktywizować, aktywować

activation

rzecz. aktywacja

active

przym. aktywny

activemente

przysł. aktywnie

activista

rzecz. aktywista

activitate

rzecz. czynność, działalność, działanie, aktywność

activo

rzecz. aktyw

acto

rzecz. (1). akt, postępowanie, czyn
acto medical - postępowanie medyczne; acto juridic - postępowanie prawne; acto de corage - akt odwagi; acto de guerra - akt wojny; acto de aggression - akt agresji; acto hostil/de hostilitate - akt wrogości, wrogie działanie; acto de pirateria - akt piractwa; acto de violentia - akt przemocy; actos de vandalismo - akt wandalizmu; acto de cruelitate - akt okrucieństwa; acto desperate - desperancki czyn; acto heroic/de heroismo - akt heroizmu, akt bohaterstwa; acto delictuose/illegitime - czyn przestępczy/bezprawny; acto religiose - akt religijny; acto de fide - akt wiary; acto inconveniente - czyn niegodny; acto sexual - akt seksualny; actos infantil - dziecinne postępowanie; transformar/converter in actos - przełożyć w czyny, przekuć w czyny
(2). akt (teatr);
tragedia in cinque actos - tragedia w pięciu aktach; piece in un acto - sztuka jednoaktowa, jednoaktówka
(3) numer (np. w cyrku)
(4). akt, dokument, protokół
actos del parlamento - protokoły parlamentu, akta parlamentarne; actos del reunion - protokół zebrania; scriber/facer/rediger le actos - pisać/robić/redagować protokół; notar/inscriber/mentionar in le actos - zanotować/wspomnieć w aktach; redactor del actos - redaktor protokołu, protokolant; registro/libro del actos - rejestr akt; acto de accusation - akt oskarżenia; acto del stato civil - akt stanu cywilnego; acto baptismal - akt chrztu; acto de nascentia - akt urodzenia; acto de decesso/de morte - akt zgonu; acto de fundation - akt założycielski; acto de donation - akt donacji; acto de vendita - akt sprzedaży; actos authentic - autentyczne akta; acto de nomination/appunctamento - akt nominacji; acto juridic - akt prawny; acto collusive/collusori - ukartowany akt; acto de cession - akt cesji; actos de un congresso - protokoły kongresu; acto notarial - akt notarialny; le ultime acto de un conflicto - ostatni akt konfliktu;

actor

rzecz. aktor
actor tragic - aktor tragiczny, tragik; actor professional - zawodowy aktor

actrice

rzecz. aktorka

actual

przym. aktualny, bieżący, dzisiejszy; faktyczny, rzeczywisty
domicilio actual - rzeczywista siedziba; governamento actual - aktualny rząd; le juventute actual - dzisiejsza młodzież; le presidente actual - aktualny prezydent; le situation actual - aktualna sytuacja; le actual tendentias politic - aktualne tendencje polityczne

actualisar

czas. aktualizować
actualisar un manual scholar - aktualizować podręcznik szkolny; actualisar le programma de un computator/computer - zaktualizować program komputerowy; edition actualisate - wydanie zaktualizowane

actualisation

rzecz. aktualizacja
le actualisation de cognoscentias/cognoscimentos - aktualizacja wiedzy

actualitate

rzecz. aktualność

actualitates

rzecz. wiadomości, newsy

actualmente

przysł. aktualnie

actuar

czas. uruchamiać, ożywiać, wprawiać w ruch, poruszać

actuarial

przym. aktuarialny, ubezpieczeniowy

actuariato

rzecz. notariat, aktuariat

actuario

rzecz. aktuariusz, notariusz, registrator, urzędnik ubezpieczeniowy

actuation

rzecz. uruchomienie, wprawienie w ruch

aculeate

przym. kolący, ciernisty

aculeo

rzecz. [Zool.] żądło; [Bot.] kolec

acuminar

czas. ostrzyć, wyostrzać, temperować

acuminate

przym. szpiczasty, ostry

acumine

rzecz. [Bot.] koniuszek; bystrość, przenikliwość

acupunctura

rzecz. akupunktura

acupuncturar

czas. akupunkturować

acustic

przym. akustyczny

acustica

rzecz. akustyka

acusticamente

przysł. akustycznie

acutangular

przym. ostrokątny (mat.)

acutangule

przym. ostrokątny (mat.)

acute

przym. ostry; przeszywający; przenikliwy, bystry

acutemente

przysł. ostro, przenikliwie

acutessa

rzecz. ostrość

acutiamento

rzecz. ostrzenie, temperowanie

acutiar

czas. ostrzyć, temperować

acutiator

rzecz. przyrząd do ostrzenia, ostrzałka

ad

do; przy

adagio

rzecz. [Muz.] adagio

adamic

przym. Adamowy

adaptabile

przym. dający się przystosować, adaptowalny

adaptabilitate

rzecz. adaptowalność, przystosowanie

adaptar

czas. adaptować, przystosowywać, dostosowywać

adaptation

rzecz. adaptacja

addendo

rzecz. dodajnik (mat.)

addendum

rzecz. addendum, dodatek

adder

czas. dodawać; przydawać, nadawać

addition

rzecz. dodatek; dodawanie

additional

przym. dodatkowy

additionalmente

przysł. dodatkowo

additionar

czas. dodawać, sumować

additionate

przym. dodany, dodatkowy

additive

przym. addytywny, dodawalny

additivitate

rzecz. addytywność (mat.)

addormir

czas. usypiać
(se) zasypiać

addormite

przym. uśpiony, śpiący, pogrążony we śnie

adducer

czas. przytaczać, przywoływać, powoływać się

adduction

rzecz. zwieranie; przytaczanie, powoływanie się

adductor

rzecz. [Fizjol.] przywodziciel, zwieracz

aden

rzecz. gruczoł

adenitis

rzecz. [Patol.] zapalenie węzłów chłonnych

adenographia

rzecz. adenografia, opis gruczołów

adenoide

przym. limfatyczny

adenoma

rzecz. [Patol.] gruczolak

adenose

przym. gruczołowy

adeo

z Bogiem, żegnaj, adio

adepto

rzecz. adept

adequar

czas. wyrównywać

adequate

przym. adekwatny, trafny, odpowiedni; wystarczający, zadowalający, dostateczny

adequatemente

przysł. adekwatnie, odpowiednio

adequation

rzecz. ujednolicenie, ekwiwalent

adherente

rzecz. stronnik, zwolennik, adherent
przym. przylegający, przystający (mat.)

adherentia

rzecz. przyleganie, przystawanie

adherer

czas. przylegać, przywierać; należeć, przystawać; obstawać

adhesion

rzecz. przyleganie, przystawanie; adhezja

adhesive

przym. przylepny, klejący, lgnący

adhesivo

rzecz. klej

adhuc

dotąd, do tego miejsca; jak dotąd, jak na razie

adiabatic

przym. adiabatyczny

adieu

adieu, cześć, żegnaj

adipe

rzecz. tłuszcz zwierzęcy

adipocera

rzecz. wosk trupi, tłuszczowosk

adipose

przym. tłusty; tłuszczowy

adiposis

rzecz. otyłość

adipositate

rzecz. otyłość

adir

czas. podejść, zbliżyć się

adition

rzecz. [Prawo] obejmowanie, wchodzenie w posiadanie

adito

rzecz. wejście, dojście

adjacente

przym. przyległy, sąsiedni, przylegający, graniczący

adjacentia

rzecz. graniczenie, przyleganie, sąsiedztwo

adjacer

czas. przylegać, sąsiadować, graniczyć

adjectival

przym. przymiotnikowy

adjectivalmente

przysł. przymiotnikowo

adjective

przym. przymiotnikowy

adjectivo

rzecz. przymiotnik

adjudicar

czas. przysądzać, przyznawać (np. nagrodę)
esser adjudicate pro - być odznaczonym za

adjudicatario

rzecz. oferent, licytujący, nabywca

adjudicate

przym. odznaczony

adjudication

rzecz. orzeczenie, zasądzenie, postanowienie

adjudicative

przym. rozstrzygający, orzekający

adjudicator

rzecz. osoba rozstrzygająca, przyznający

adjuncte

przym. pomocniczy, zastępczy

adjunction

rzecz. dołączenie

adjunctive

przym. dołączony

adjuncto

rzecz. adiunkt; pomocnik, asystent

adjunger

czas. łączyć, jednoczyć

adjurar

czas. zaprzysięgać; zaklinać

adjuration

rzecz. zaprzysiężenie; przysięganie, zaklinanie

adjustabile

przym. regulowalny, nastawialny, nastawny

adjustage

rzecz. [wym. adżustaże] montowanie, montaż, asemblacja

adjustamento

rzecz. dostosowywanie, regulowanie, nastawianie

adjustar

czas. regulować, poprawiać, dostosowywać

adjustator

rzecz. dyspaszer, nastawiacz; monter, mechanik

adjuta

rzecz. pomoc, wsparcie
adjuta obstetrice - pomoc położna; adjuta statal/governamental/del stato/del governamento - pomoc państwa; adjuta economic - pomoc ekonomiczna; adjuta social - pomoc społeczna; adjuta social pro le juventute - pomoc socjalna dla młodzieży; adjuta inter vicinos - pomoc sąsiedzka; adjuta juridic/judiciari - pomoc prawna; adjuta de cocina - pomoc kuchenna; adjuta temporari - doraźna pomoc; adjuta alimentari - pomoc żywnościowa; adjuta al refugiatos - pomoc dla uciekinierów; adjuta domestic - pomoc domowa; adjuta mutue - wzajemna pomoc; adjutas audiovisual - pomoce audiowizualne; critos de adjuta - krzyki o pomoc; programma de adjuta - program pomocy; petition de adjuta - prośba o pomoc; plano de adjuta - plan pomocy; fundo de adjuta - fundusz pomocowy; con le adjuta de Deo - z boską pomocą; peter adjuta - prosić o pomoc; dar/prestar adjuta a un persona - udzielić komuś pomocy; offerer su adjuta - zaofiarować swoją pomoc; appellar le adjuta de - wzywać o czyjąś pomoc; clamar adjuta - wołać o pomoc, wrzeszczeć o pomoc; invocar le adjuta - wzywać czyjejś pomocy; adjuta Marshall - plan Marshalla; sin adjuta - bez pomocy; dar adjuta - udzielać pomocy; recurrer al adjuta medic - zwrócić się o pomoc medyczną;

adjutante

rzecz. pomocnik, asystent; adiutant

adjutar

czas. pomagać

adjutor

rzecz. pomoc, pomocnik, pomagający

adjuvante

przym. pomocny

adjuvar

czas. pomagać

administrabile

przym. administrowalny

administrar

czas. administrować, zarządzać; aplikować, wymierzać

administrate

przym. administrowany

administration

rzecz. administracja, zarządzanie

administrative

przym. administracyjny, porządkowy

administrator

rzecz. administrator, zarządca

admirabile

przym. godny podziwu, zachwycający, wspaniały, cudowny

admiral

rzecz. admirał

admiralato

rzecz. admiralicja

admiralitate

rzecz. admiralicja

admirar

czas. podziwiać

admirate

przym. podziwiany

admiration

rzecz. podziw, admiracja

admirative

przym. zachwycony, pełen podziwu

admirator

rzecz. admirator, wielbiciel

admiratrice

rzecz. admiratorka, wielbicielka

admiscer

czas. domieszać

admissibile

przym. dopuszczalny, dozwolony

admissibilitate

rzecz. dopuszczalność

admission

rzecz. przyjęcie, dopuszczenie

admitter

czas. (1). przyznawać, zgadzać się, uznawać
admitter que - przyznawać, że; admitter su errores - przyznać się do błędów; admitter su minoritate - uznać swoją mniejszość; admitter su disfacta - przyznać się do klęski; con vacillationes ille lo ha admittite - przyznał to z wahaniami; como ille ipse admitteva - jak on sam przyznał;
(2). dopuszczać, przyjmować
admitter nove membros - przyjmować nowych członków; admitter le possibilitate - przyjmować możliwość, dopuszczać możliwość; iste factos admitte un sol interpretation - te fakty dopuszczają jedną jedyną możliwość; isto non admitte dubita - to nie dopuszcza żadnych wątpliwości; on ha admittite sex candidatos - przyjęto dziesięciu kandydatów;

admittite

przym. przyjmując, przyjąwszy

admixtion

rzecz. domieszka, przymieszka

admoner

czas. strofować, upominać

admonestar

czas. upominać, strofować

admonestation

rzecz. nagana, upomnienie, ostrzeżenie

admonition

rzecz. nagana, upomnienie, ostrzeżenie

admonitor

rzecz. upominający

admonitori

przym. upominający, ostrzegawczy

adoculamento

rzecz. wpatrywanie się

adocular

czas. wpatrywać się

adolescente

rzecz. młodociany, nastolatek
przym. młodociany, dorastający

adolescentia

rzecz. wiek młodzieńczy

adolescer

czas. dorastać, dojrzewać

adonico

rzecz. [Pros.] Adonisowy, adoniczny

adonio

rzecz. [Pros.] Adonisowy, adoniczny wers

adoptabilitate

rzecz. adoptowalność

adoptar

czas. adoptować, przyjmować

adoptator

rzecz. osoba adoptująca, osoba przysposabiająca

adoption

rzecz. adopcja; przyjęcie, przyjmowanie

adoptive

przym. adoptowany, przybrany

adorabile

przym. uroczy

adorabilitate

rzecz. bycie godnym podziwu

adorar

czas. adorować, uwielbiać, wielbić, czcić
adorar le chocolate - uwielbiać czekoladę; io adora ir al cinema - uwielbiam chodzić do kina; adorar le Deo - wielbić boga, czcić boga; adorar Bach - uwielbiać Bacha; adorar le musica - uwielbiać muzykę; mi adorate filia - moja uwielbiana córka

adorate

przym. uwielbiany, czczony, adorowany

adoration

rzecz. adoracja, uwielbienie, czczenie
adoration del sol - czczenie słońca; adoration del foco - czczenie ognia; esser in adoration cec ante - ślepo kogoś uwielbiać

adorator

rzecz. adorator, wielbiciel, czciciel adorator del sol - czciciel słońca; adorator del luna - czciciel księżyca; adorator del foco - czciciel ognia; iste femina ha numerose adoratores - ta kobieta ma wielu wielbicieli, wielu adoratorów

adornamento

rzecz. zdobienie, ozdoba

adornar

czas. ozdabiać, zdobić
adornar un camera - ozdabiać pokój; adornar le arbore de Natal - ozdabiać choinkę; adornar con perlas - zdobić perłami; adornar con guirlandas - ozdabiać girlandami, wieńcami

adornator

rzecz. ozdabiający

adrenal

przym. nadnerczowy

adrenalina

rzecz. adrenalina

adressar

czas. adresować; zwracać się do kogoś

adressario

rzecz. książka adresowa

adresse

rzecz. (1). adres
scriber le adresse super le inveloppe - napisać adres na kopercie; adresse postal - adres pocztowy; adresse telegraphic adres telegraficzny; adresse de vacantias/durante le vacantias - adres wakacyjny; etiquetta de adresse - naklejka adresowa; cambiamento de adresse - zmiana adresu; al adresse de - pod adresem
(2). przemówienie, mowa, adres
adresse destinate al rege - mowa skierowana do króla

adriatic

przym. adriatycki

adular

czas. schlebiać, pochlebiać, kadzić

adulation

rzecz. schlebianie, pochlebstwo, podlizywanie, czołobitność

adulator

rzecz. pochlebca, lizus

adulatori

przym. schlebiający, pochlebczy

adulciamento

rzecz. słodzenie; zmiekczanie

adulciar

czas. słodzić, osładzać

adulte

przym. dorosły, dojrzały

adultera

rzecz. cudzołożnica

adulterar

czas. cudzołożyć; fałszować, podrabiać

adulteration

rzecz. fałszowanie, podrabianie; cudzołożenie

adulterator

rzecz. cudzołożnik; fałszerz

adulterin

przym. cudzołożny

adulterio

rzecz. cudzołóstwo

adultero

rzecz. cudzołożnik; fałszerz

adulterose

przym. cudzołożny

adulto

rzecz. dorosły (osoba)

adumbrar

czas. usunąć w cień, zaćmić

adumbration

rzecz. zaciemnianie, zacienianie

adurer

czas. palić, przypalać; czas. kauteryzować, przyżegać

aduste

przym. spalony, opalony

adustion

rzecz. palenie, przypalanie, spiekanie; 2. [Med.] kauteryzacja, przyżeganie

advenimento

rzecz. nadejście, nastanie

advenir

czas. nadchodzić

adventicie

przym. przypadkowy, anormalny, nieoczekiwany

advento

rzecz. nastanie, nadejście; adwent

adverbial

przym. przysłówkowy

adverbio

rzecz. przysłówek

adversar

czas. oponować, sprzeciwiać się

adversario

rzecz. przeciwnik, adwersarz

adversative

przym. wyrażający przeciwieństwo, przeciwstawny (gram.)

adverse

przym. niesprzyjający, niekorzystny, wrogi, przeciwny

adversitate

rzecz. przeciwność (np. losu)

adverso

przysł.naprzeciw; przeciw, wbrew

adverso le lege

wbrew prawu

adverso le medienocte

koło północy

advertente

przym. uważny

advertentia

rzecz. uwaga, ostrożność

adverter

czas. reklamować, ogłaszać

advertimento

rzecz. uwaga, ostrzeżenie; obwieszczenie, zawiadomienie, ogłoszenie

advertir

czas. radzić, doradzać

advocar

czas. zwoływać; przyzywać, wzywać

advocato

rzecz. adwokat, obrońca

adyname

przym. słaby, bezsilny

adynamia

rzecz. niemoc

adynamic

przym. bezsilny, słaby

aer

rzecz. powietrze; melodia; wygląd

aerage

rzecz. [wym. aeraże] napowietrzanie, wietrzenie, przewietrzanie

aerar

czas. wietrzyć; napowietrzać

aeration

rzecz. wietrzenie; napowietrzanie

aere

rzecz. powietrze

aeree

przym. powietrzny; lotniczy

aerificar

czas. gazować, zamieniać w gaz

aerification

rzecz. wietrzenie, napowietrzanie

aeriforme

przym. lotny, gazowy

aerobie

rzecz. aerob

aerobus

rzecz. aerobus

aerodromo

rzecz. lotnisko, aerodrom

aerodynamic

przym. aerodynamiczny

aerodynamica

rzecz. aerodynamika

aeroglissator

rzecz. poduszkowiec

aerographia

rzecz. aerografia, opis atmosfery

aerolinea

rzecz. linia lotnicza

aerolithic

przym. meteorytowy

aerolitho

rzecz. aerolit, meteoryt

aerologia

rzecz. aerologia, nauka o atmosferze

aeromechanica

rzecz. aeromechanika, mechanika gazów

aerometria

rzecz. aerometria, pomiary atmosfery

aerometro

rzecz. aerometr

aeronauta

rzecz. aeronauta, lotnik

aeronautic

przym. aeronautyczny, lotniczy

aeronautica

rzecz. aeronautyka, lotnictwo

aeronave

rzecz. statek powietrzny

aerophobia

rzecz. aerofobia, lęk przed lataniem

aeroplano

rzecz. samolot
aeroplano de chassa - myśliwiec, samolot myśliwski

aeroporto

rzecz. lotnisko

aerospatio

rzecz. przestrzeń kosmiczna

aerostatic

przym. aerostatyczny

aerostatica

rzecz. aerostatyka

aerostation

rzecz. lotnictwo balonowe, baloniarstwo

aerostato

rzecz. aerostat, maszyna latająca

affabile

przym. uprzejmy, miły, grzeczny

affabilitate

rzecz. uprzejmość, przyjazność

affaire

rzecz. sprawa

affaires

rzecz. sprawy, biznes
affaires currente - sprawy bieżące

affamar

czas. głodzić

affamate

przym. głodny, wygłodzony

affamator

rzecz. głodzący

affectabile

przym. wrażliwy, czuły

affectar

czas. wpływać, oddziaływać

affectate

przym. sztuczny, afektowany

affectation

rzecz. poza, udawanie, sztuczność

affectibile

przym. wrażliwy, czuły

affectibilitate

rzecz. wrażliwość, czułość

affection

rzecz. uczucie, czułość, afekt

affectionar

czas. lubić

affectionate

przym. czuły, kochający, ciepły

affective

przym. uczuciowy, emocjonalny, afektowany

affecto

rzecz. uczucie, emocja, afekt

affectuose

przym. czuły

afficer

czas. wpływać (na), mieć wpływ

affidavit

rzecz. affidavit, pisemne oświadczenie, oświadczenie pod przysięgą

affiger

czas. przyczepiać, przymocowywać

affilar

czas. ostrzyć

affilate

przym. zaostrzony

affilatoria

rzecz. przyrząd do ostrzenia

affiliar

czas. czynić członkiem, afiliować affiliar se con - stawać się członkiem, afiliować się

affiliate

przym. stowarzyszony, afiliowany

affiliation

rzecz. powiązanie, afiliacja, pokrewieństwo

affin

przym. pokrewny, powinowaty; afiniczny (mat.)

affinamento

rzecz. rafinowanie

affinar

czas. poprawiać, ulepszać

affinator

rzecz. rafinator

affinitate

rzecz. pokrewieństwo, powinowactwo; podobieństwo, związek

affirmar

czas. wzmacniać; twierdzić, stwierdzać

affirmation

rzecz. stwierdzenie, twierdzenie, teza; afirmacja

affirmativa

rzecz. twierdzenie

affirmative

przym. twierdzący, pozytywny, potwierdzący, potakujący, afirmatywny

affirmator

rzecz. zapewniający

affixar

czas. przymocowywać, umocowywać, przypinać, przytwierdzać

affixo

rzecz. afiks (przyrostek lub przyrostek)

afflicte

przym. zmartwiony

affliction

rzecz. nieszczęście, strapienie, zgryzota, zmartwienie, boleść

afflictive

przym. bolesny, niepokojący, smutny

affliger

czas. dotykać (np. nieszczęście), trapić, martwić, dręczyć

afflixtion

rzecz. nieszczęście

affloramento

rzecz. [Geol.] odkrywka

affluente

rzecz. dopływ
przym. dopływowy, zasilający; zasobny, obfity, bogaty, dostatni

affluentia

rzecz. dostatek, obfitość; napływ, przypływ

affluer

czas. spływać, napływać; tłoczyć, pchać się

affluxo

rzecz. napływ

affollamento

rzecz. szaleństwo, obłąkanie; panika, popłoch, terror, postrach, przerażenie

affollar

czas. wariować, wpadać w szaleństwo

affrontamento

rzecz. znieważanie, obrażanie, robienie afrontu; wyzwanie, rzucenie wyzwania, stawienie czoła

affrontar

czas. stawiać czoło, rzucać wyzwanie, stawiać opór, podejmować; ubliżać, znieważać, robić afront
affrontar le periculo - stawić czoła niebezpieczeństwu; affrontar le periculo sin timor - bez strachu stawić czoła niebezpieczeństwu; affrontar le inimico - stawić opór nieprzyjacielowi; affrontar le risco - podjąć ryzyko; affrontar le difficultates - stawić czoła trudnościom; affrontar le morte - nie bać się śmierci;

affrontator

rzecz. osoba znieważająca

affronto

rzecz. zniewaga, afront, obraza
facer un affronto a un persona - znieważać kogoś, robić komuś afront

afghan

przym. afgański

african

przym. afrykański

africano

rzecz. Afrykanin

agar-agar

rzecz. [Malez.] agar-agar

agata

rzecz. agat

agenda

rzecz. agenda, porządek dnia; notatnik, terminarz
agenda electronic - elektroniczny notes

agente

rzecz. agent, operator
agente de cambio - broker

agentia

rzecz. agencja
agentia de novas - agencja prasowa; agentia de pressa - agencja prasowa; agentia de viage - agencja podróży

ager

czas. działać, postępować
ager al detrimento de - działać na szkodę; ager secundo le circumstantias - działać zależnie od okoliczności; ager conformemente a/in accordo con su principios - postępować zgodnie ze swymi zasadami; ager con ponderation - działać z namysłem; ager per conviction - działać z przekonaniem; ager habilemente - postępować zręcznie; ager legalmente/conformemente al lege - postępować legalnie/zgodnie z prawem; ager in complicitate con un persona - działać wspólnie z jakąś osobą; maniera de ager - sposób działania; ager bassemente - postępować nikczemnie; ager con determination - działać z determinacją; ager per instincto - działać instynktownie; ager sub le pression del circumstantias - działać pod presją okoliczności;

agglomerar

czas. nagromadzać, aglomerować

agglomeration

rzecz. aglomeracja, nagromadzenie, skupienie, skupisko
agglomeration parisian/de Paris - aglomeracja paryska

agglomerato

rzecz. aglomerat

agglutinar

czas. łączyć ze sobą, spajać, zlepiać, sklejać

agglutination

rzecz. zlepianie, aglutynacja, sklejanie

agglutinative

przym. aglutynujący, aglutynacyjny

aggrandimento

rzecz. powiększanie, ekspansja, rozszerzanie, wyolbrzymianie

aggrandir

czas. powiększać, zwiększać, wyolbrzymiać
aggrandir un apertura - powiększyć otwór; aggrandir un photo - powiększyć fotografię; aggrandir proprie meritos - wyolbrzymiać swoje zasługi

aggravamento

rzecz. pogorszenie, obciążenie, zaostrzenie

aggravar

czas. pogarszać, zaostrzać, rozjątrzać, utrudniać
le conflicto se aggrava - konflikt się zaostrza; le stato del malado se ha aggravate in le nocte - stan chorego pogorszył się w nocy; isto aggrava le situation - to pogarsza sytuację; aggravar le pena - zaostrzyć karę

aggravation

rzecz. pogarszanie, zaostrzanie, rozjątrzanie

aggravator

rzecz. pogarszający

aggreder

czas. napadać, atakować, dokonywać agresji
aggreder un inimico non preparate - zaatakować nieprzygotowanego wroga

aggregar

czas. sumować, agregować, skupiać

aggregation

rzecz. skupienie, przyłączenie, agregacja, zbiorowisko, agregat

aggregato

rzecz. suma; agregat

aggresivemente

przysł. agresywnie

aggression

rzecz. agresja, napaść

---

Terminologia specjalistyczna:

---

Stosunki międzynarodowe - Relationes international

---

acto de aggression - akt agresji
aggression armate - agresja zbrojna
aggression non provocate - agresja niesprowokowana;

aggressive

przym. agresywny, napastniczy

aggressor

rzecz. agresor

---

Terminologia specjalistyczna:

---

Stosunki międzynarodowe - Relationes international

---

determination del aggressor - określenie agresora, definicja agresora

aggrupamento

rzecz. grupa, zgrupowanie; grupowanie

aggrupar

czas. grupować

aggrupate

przym. zgrupowany

aggrupation

rzecz. grupowanie

aggruppar

czas. grupować

agibile

przym. wykonalny, możliwy

agile

przym. zwinny, zręczny, sprawny

agilitate

rzecz. zręczność, zwinność

agio

rzecz. ażio

agiotage

rzecz. [wym. ażiotaże] ażiotaż, spekulacja handlowa, maklerka

agiotar

czas. (wym. ażiotar) spekulować (na giełdzie)

agiotator

rzecz. [wym. ażiotator] makler, spekulant

agitar

czas. (1). wstrząsać, potrząsać, wzburzać, machać
agitar le cauda - merdać ogonem; agitar un bottilia - wstrząsnąć butelką; agitar le mano - pomachać ręką; le mar se agitava fortemente - morze silnie się wzburzyło; agitar ante de usar - wstrząsnąć przed użyciem; le vento agita le ramos - wiatr kołysze gałęziami; agitar le phantasia - pobudzać wyobraźnię
(2). agitować, podburzać
agitar le populo contra le governamento - podburzać naród przeciw rządowi

agitation

rzecz. agitacja; niepokój, wrzenie, poruszenie

agitator

rzecz. agitator

agno

rzecz. jagnię

agnostic

przym. agnostyczny

agnosticismo

rzecz. agnostycysm

agnostico

rzecz. agnostyk

agon

rzecz. agon

agonia

rzecz. agonia; udręka, męczarnia

agonisante

przym. będący w agonii

agonisar

czas. być w agonii; cierpieć męki

agonista

rzecz. [Gr. Antyk.] współdziałający, wojownik

agora

rzecz. agora

agoraphobe

przym. agorafobiczny

agoraphobia

rzecz. agorafobia, lęk przestrzeni

agoraphobo

rzecz. [Psychopatol.] osoba chora na agorafobię, na lęk przestrzeni

agradabile

przym. przyjemny, miły

agradabilemente

przysł. przyjemnie, miło

agradamento

rzecz. przyjemność

agradar

czas. zadowalać, sprawiać przyjemność

agrari

przym. rolny, rolniczy, agrarny

agreste

przym. wiejski, rustykalny; prostacki, bez ogłady

agricola

rzecz. rolnik

agricole

przym. rolny, rolniczy

agricultor

rzecz. rolnik, farmer

agricultura

rzecz. rolnictwo

agricultural

przym. rolny, rolniczy

agrimensor

rzecz. geometra, mierniczy

agrimensura

rzecz. miernictwo

agro

rzecz. pole uprawne

agronomia

rzecz. agronomia

agronomic

przym. agronomiczny

agronomo

rzecz. agronom

aguerrimento

rzecz. przystąpienie do wojny

aguerrir

czas. przystąpić do wojny

agulia

rzecz. igła
agulia magnetic - igła magnetyczna

aguliata

rzecz. igły

agulietta

rzecz. iglica, akselbant

aigrette

rzecz. [wym. Fr. egret] kitka, egreta

aira

rzecz. klepisko

ajornamento

rzecz. odroczenie, odłożenie, przerwa

ajornar

czas. odkładać, odraczać

akkadian

przym. akkadyjski

al

al = a+le

al accompaniamento

w akompaniamencie

al adresse de

pod adresem

al alba

o świcie, o brzasku

al alte voce

podniesionym głosem

al altere latere

z drugiej strony

al angulo de

w kącie czegoś

al apertura

na otwarcie, przy otwarciu

al avantia

z góry (uprzednio), awansem

al base de

na bazie

al besonio

w razie potrzeby

al bordo

przy brzegu

al cambio de

na przełomie

al campania

na wsi

al centro de

w centrum

al comenciamento

na początku, z początkiem

al conditiones

w warunkach

al confinios de

na kresach czegoś

al contante

gotówką

al contrario

odwrotnie, przeciwnie, w przeciwieństwie

al costa de

u wybrzeża

al cubo

do sześcianu

al currente

na bieżąco

al detrimento de

ze szkodą dla, na szkodę

al dextra

na prawo, po prawej

al entrata

u wejścia

al est

na wschód

al estraniero

za granicą

al etate de

w wieku (x lat)

al exception de

za wyjątkiem

al excesso

nadmiernie

al exclusion de

za wyjątkiem

al exterior

na zewątrz

al extraniero

za granicą

al facultate de

na wydziale

al figura

w przenośni

al fin

w końcu, na końcu, wreszcie

al frontiera

na granicy

al fundo del corde

w głębi serca

al hasardo

na los szczęścia, na chybił trafił

al hora dicite

o umówionej godzinie

al interior de

na środku

al invitation

na zaproszenie

al latere

z boku

al legier

lekkomyślnie

al leva

na lewo, po lewej

al longe

nareszcie, w końcu, ostatecznie

al longe de

wzdłuż

al mano

pod ręką

al margine de

na marginesie (czegoś)

al maximo

najwyżej

al medio

w połowie

al menos

co najmniej, przynajmniej

al mesme maniera

w ten sam sposób

al mesme tempore

w tym samym czasie

al minimo

do minimum

al minus

co najmniej, przynajmniej

al moda

modny, zgodny z modą

al momento

natychmiast, w tej chwili

al momento juste

we właściwym momencie

al nord

na północ

al occassion de

okazja: z okazji

al pede de

u stóp (czegoś)

al pejor caso

w najgorszym razie

al periculo de

z narażeniem (na)

al plus

co najwyżej

al plus tarde

najpóźniej

al poner del sol

o zachodzie słońca

al portator

na okaziciela

al potentia

u władzy

al presente

obecnie, współcześnie, dzisiaj

al profito

(de) na korzyść

al prova

na próbę

al quadrato

do kwadratu

al rapiditate de

z szybkością

al requesta de

na żądanie (czyjeś)

al reserva (de)

z zastrzeżeniem

al risco

(de) z narażeniem (na)

al sol

w słońcu

al sud

na południe

al summitate

na szczycie

al tabula

przy stole

al tempore de

w czasie

al testa

(de) na czele

al umbra

(de) w cieniu

al usage

(de) na użytek

al valor total

o łącznej wartości

al veritate

wprawdzie

al vista de

na widok

al west

na zachód

ala

rzecz. skrzydło

alabastrite

rzecz. alabaster

alabastro

rzecz. alabaster

alacre

przym. chętny, ochoczy, skłonny

alacritate

rzecz. ochoczość, skwapliwość

alarma

rzecz. alarm
alarma de incendio - alarm pożarowy

alarmante

przym. alarmujący

alarmar

czas. alarmować; niepokoić, trwożyć

alarmista

rzecz. panikarz

alate

przym. uskrzydlony, skrzydlaty

alba

rzecz. brzask, świt, jutrzenka

albanese

rzecz. Albańczyk; język albański
przym. albański

albaniano

rzecz. Albańczyk; język albański

albatros

rzecz. [Ornit.] albatross

albe

przym. biały

albergamento

rzecz. schronienie

albergar

czas. dawać schronienie, ochraniać

albergero

rzecz. oberżysta, hotelarz, właściciel gospody

albergo

rzecz. schronisko
Synonimy: allogiamento, hotel, motel, pension

albinismo

rzecz. bielactwo

albino

rzecz. albinos

albricoc

rzecz. brzoskwinia

albricochiero

rzecz. morela, drzewo morelowe

album

rzecz. album

albumina

rzecz. [Biochem.] albumina

albumine

rzecz. białko

albuminoide

rzecz. [Biochem.] białkowiec

albuminose

przym. białkowy

albuminuria

rzecz. [Patol.] białkomocz, albuminuria

alca

rzecz. [Ornit.] alka

alcalde

rzecz. burmistrz (w Hiszpanii)

alcali

rzecz. zasada (chem.)

alcalimetro

rzecz. urządzenie do pomiaru zasadowości (alkaliczności)

alcalin

przym. zasadowy, alkaliczny

alcalinitate

rzecz. zasadowość

alcalino

rzecz. zasada

alcalisar

czas. alkalizować

alcalisation

rzecz. alkalizowanie

alcaloide

rzecz. alkaloid

alce

rzecz. [Zool.] łoś

alchimia

rzecz. alchemia

alchimic

przym. alchemiczny

alchimista

rzecz. alchemik

alco

coś

alcohol

rzecz. alkohol

alcoholic

przym. alkoholowy

alcoholico

rzecz. alkoholik

alcoholisar

czas. alkoholizować

alcoholisation

rzecz. alkoholizacja

alcoholismo

rzecz. alkoholizm

alcova

rzecz. alkowa, altanka

alcun

kilka

alcuna

ktoś, kogoś, ona

alcuno

ktoś, kogoś, on

ale

rzecz. ale, piwo ale

aleatori

przym. przypadkowy, losowy

alerta

rzecz. alarm, alert

alerte

przym. czujny

aletta

rzecz. skrzydełko

aleut

rzecz. mieszkaniec Aleutów

aleutic

przym. aleucki

alexandrian

przym. aleksandryjski

alexandrino

rzecz. [Pros.] aleksandryn

alfil

rzecz. biskup; goniec (szachy)

alga

rzecz. alga, wodorost

algebra

rzecz. algebra

algebraic

przym. algebraiczny

algebric

przym. algebraiczny

algebrista

rzecz. algebraik

algerian

przym. algierski

algeriano

rzecz. Algierczyk

algesia

rzecz. ból, wrażliwość na ból

algometria

rzecz. [Psychol.] algezymetria, pomiar wrażliwości na ból

algometro

rzecz. algometr

algorithmic

przym. algorytmiczny

algorithmicamente

przysł. algorytmicznie

algorithmo

rzecz. algorytm

alias

alias; kiedy indziej

alibi

rzecz. alibi, wymówka

alibile

przym. odżywczy

alibilitate

rzecz. odżywczość

alicubi

gdzieś

alicun

kilka, kilku; niektóre, niektórzy

alicun veces

niekiedy, czasami

alicun vices

czasami

alicuna

ktoś (rodz. żeński)

alicuno

ktoś; niektóry

alie

przym. inny, drugi, pozostały

alien

przym. cudzy, obcy

alienabile

przym. przenośny

alienabilitate

rzecz. zbywalność

alienar

czas. przenosić własność; zrażać

alienatario

rzecz. nabywca prawa, kupujący

alienate

przym. obłąkany, szalony

alienation

rzecz. alienacja

alienator

rzecz. przenoszący własność

alienismo

rzecz. [Med.] psychiatria

alienista

rzecz. psychiatra

alimentar

czas. karmić

alimentari

przym. żywnościowy, pokarmowy; pożywny

alimentation

rzecz. żywienie, żywność

alimentator

rzecz. żywiciel; podajnik, zasilacz

alimento

rzecz. żywność

alimentose

przym. pożywny, odżywczy

alineamento

rzecz. wyrównanie

alinear

wyrównywać

alineate

przym. wyrównany, ułożony w linii

aliqua

jakoś, w jakiś sposób

aliquando

kiedyś, w tym czy innym czasie; czasem

aliquante

pewna ilość

alique

coś

alique de bon

coś dobrego

aliquot

kilka, nieco

alisee

przym. pasatowy

aliseo

rzecz. pasat

alizari

rzecz. korzeń marzannny

alizarina

rzecz. alizaryna

allactamento

rzecz. karmienie piersią

allactar

czas. karmić mlekiem

allargamento

rzecz. rozszerzenie, poszerzenie

allargar

czas. rozszerzać, poszerzać

allargate

przym. poszerzony, rozszerzony

allargation

rzecz. rozszerzenie, poszerzenie

allectar

czas. przykuwać do łóżka

allectate

przym. złożony chorobą, przykuty do łóżka

allee

rzecz. aleja, bulwar

allegar

czas. twierdzić, utrzymywać, oświadczać, oświadczać

allegation

rzecz. [Law] twierdzenie, imputowanie, zarzut

allegoria

rzecz. alegoria, metafora, przenośnia

allegoric

przym. alegoryczny, metaforyczny, przenośny

allegorisar

czas. alegoryzować

allegorisation

rzecz. alegoryzowanie

allegorisator

rzecz. alegorysta, alegoryzujący

allegorista

rzecz. alegorysta, alegoryzujący

allegrar

czas. cieszyć
(se) cieszyć się

allegre

przym. wesoły, żywy, radosny

allegremente

przysł. wesoło, radośnie, żywo

allegressa

rzecz. wesołość

allegretto

rzecz. [Muz.] allegretto, w szybszym tempie

allegro

rzecz. [Muz.] allegro

allergia

rzecz. alergia, uczulenie

allergic

przym. alergiczny, uczuleniowy, uczulony

allerta

rzecz. alarm, alert

allertar

czas. alarmować

allerte

przym. czujny, w pogotowiu

alleviar

czas. zmniejszać, osłabiać, łagodzić

alleviation

rzecz. zelżenie, zmniejszenie ciężaru; ulga, ukojenie, złagodzenie

alleviator

rzecz. łagodziciel

alliantia

rzecz. przymierze, sprzymierzenie, sojusz; skoligacenie

alliar

czas. (se) sprzymierzać się

alliate

przym. skoligacony; sprzymierzony

alliato

rzecz. sprzymierzeniec, sojusznik, aliant

alligar

czas. przyłączać, przyczepiać; stapiać (stop)

alligato

rzecz. stop (metali)

alligator

rzecz. aligator

allio

rzecz. czosnek

alliterar

czas. aliteracja

alliteration

rzecz. aliteracja

allocate

przym. przydzielony, przeznaczony, alokowany, asygnowany

allocation

rzecz. alokacja, przydział

allocution

rzecz. mowa

allogiamento

rzecz. zakwaterowanie
rzecz. dom
Synonimy: casa; habitation; residentia; domicilio; demora; allogiamento

allongamento

rzecz. przedłużenie

allongar

czas. przedłużać
Synonimy:==== prolongar

allopathe

rzecz. alopata

allopathia

rzecz. alopatia, medycyna ogólnie uznana

alloquer

czas. wygłaszać mowę

allotropia

rzecz. [Chem.] alotropia

allotropo

rzecz. [Chem.] alotrop, odmiana alotropowa

alluder

czas. robić aluzję; wspominać, napomykać

allusion

rzecz. aluzja

allusive

przym. aluzyjny

alluvial

przym. aluwialny, osadowy

alluvion

rzecz. zalew, powódź; namuł, zalew, przymulisko; aluwium

almanac

rzecz. almanach

almosna

rzecz. jałmużna

almosneria

rzecz. miejsce rozdawania jałmużny

almosnero

rzecz. jałmużnik; dający jałmużnę

almosniera

rzecz. sakwa na jałmużnę

aloda

rzecz. skowronek

alora

wtedy, wówczas; więc, w takim przypadku, wobec tego

alpestre

przym. alpejski

alpha

rzecz. alfa

alphabetic

przym. alfabetyczny

alphabeticamente

przysł. alfabetycznie

alphabetisar

czas. alfabetyzować

alphabetisation

rzecz. układanie w kolejności alfabetycznej

alphabeto

rzecz. alfabet

alphanumeric

przym. alfanumeryczny

alpin

przym. alpejski

alpinismo

rzecz. alpinizm

alpinista

rzecz. alpinista

alquando

kiedyś, w tym czy innym czasie; czasem

alsatian

przym. alzacki

alsatiano

rzecz. wilczur, owczarek alzacki

alsi

również, także

altar

rzecz. ołtarz

alte

przym. wysoki; głośny
alte de duo metros - wysoki na dwa metry; de alte fidelitate - o wysokiej wierności, hi-fi; talones alte - wysokie obcasy; fronte alte - wysokie czoło; febre alte - wysoka gorączka; marea alte - przypływ; alte mathematica - wyższa matematyka; alte commando - naczelne dowództwo; alte commissario - wysoki komisarz; alte functionario - wysoki funkcjonariusz; alte montania - wysoka góra; alte corte de justitia - wysoki trybunał; alte frequentia - wysoka częstotliwość; amplificator a alte frequentia - wzmacniacz wysokiej częstotliwości; le alte Egypto - Górny Egipt; alte mar - pełne morze; le alte societate - wyższe sfery; le alte clero - wyższy duchowny; cablo de alte tension - kabel wysokiego napięcia; botta alte - wysoki but; de trunco alte - wysokopienny; alte pression de sanguine - wysokie ciśnienie krwi; le alte Rheno - Górny Ren; alte grado de civilisation - wysoki stopień cywilizacji; de alte moralitate - o wysokiej moralności; tonos alte - wysokie tony; voce alte - donośny głos; in alte voce - głośno

alte de

wysoki na

alterar

czas. przemieniać, zmieniać; fałszować, podrabiać

alteration

rzecz. zmiana

altercar

kłócić się, sprzeczać się

altercation

rzecz. awantura

altere

przym. inny; odmienny

altere vice

jeszcze raz, ponownie, znów, od nowa, drugi raz

altere vices

kiedy indziej

alteremente

przysł. inaczej; w innym wypadku

alteres

inni, inne

alternante

przym. przemienny, naprzemienny

alternar

czas. zmieniać, przeplatać, następować kolejno

alternate

przym. naprzemienny; zmienny; zamienny, zastępczy, alternatywny

alternation

rzecz. kolejna zmiana, następstwo, wymienianie się

alternativa

rzecz. alternatywa

alternative

przym. alternatywny

alterne

przym. naprzemienny; zmienny; zamienny, zastępczy, alternatywny

alterubi

gdzie indziej

altessa

rzecz. wysokość

altiamento

rzecz. podniesienie

altiar

czas. podwyższać, podnosić
altiar le voce - podnieść głos

altimetro

rzecz. wysokościomierz

altiplano

rzecz. płaskowyż

altisonante

przym. szumnie brzmiący

altissime

przym. najwyższy

altitude

rzecz. wysokość

alto

rzecz. góra (górna część)

altoparlator

rzecz. głośnik

altor

rzecz. wysokość

altruismo

rzecz. altruizm

altruista

rzecz. altruista

altura

rzecz. wysokość; wzniesienie

alume

rzecz. ałun

aluminium

rzecz. aluminium

alumna

rzecz. uczennica

alumno

rzecz. uczeń

alveo

rzecz. dołek, dziura; naczynie, wanna

alveolari

przym. dziąsłowy

alveolo

rzecz. dziąsło

amabile

przym. miły, uprzejmy, sympatyczny

amabilitate

rzecz. uprzejmość

amalgama

rzecz. amalgam, amalgamat, mieszanina

amalgamar

czas. amalgamować, dokonywać fuzji; łączyć, kombinować

amalgamation

rzecz. amalgamowanie, fuzja, łączenie, mieszanie

amalgamator

rzecz. amalgamator

amandola

rzecz. migdał; migdałowiec

amandoliero

rzecz. drzewo migdałowe

amante

rzecz. kochanek, amant; miłośnik

amar

czas. kochać, lubić; gorzki, zgorzkniały

amarage

rzecz. [Aeronaut.] siadanie na wodzie

amarar

czas. [Aeronaut.] to alight on water {Hence:} amarage

amarisar

czas. robić gorzkim; to rozgoryczać, rozjątrzać

amaritude

rzecz. gorycz

amassamento

rzecz. nagromadzenie

amassar

czas. gromadzić, nagromadzać

amassator

rzecz. gromadzący

amate

przym. kochany, ukochany, umiłowany

amateur

rzecz. [Fr. wym. amater] amator

amator

rzecz. amator, miłośnik

amatori

przym. amatorski

amazonie

przym. amazoński

ambassada

rzecz. ambasada

ambassator

rzecz. ambasador

ambe

oba (obie, obaj, oboje)

ambes

obaj, obie, oboje, oba

ambidextere

przym. oburęczny

ambidextre

przym. oburęczny

ambiental

przym. środowiskowy

ambientalista

rzecz. "środowiskowiec", ekolog, człowiek zajmujący się ochroną środowiska

ambiente

rzecz. okolica, otoczenie; środowisko; otaczający

ambigue

przym. dwuznaczny, niejasny

ambiguitate

rzecz. dwuznaczność, niejednoznaczność

ambir

okrążać, otaczać, obchodzić

ambition

rzecz. ambicja

ambitiose

przym. ambitny

ambito

rzecz. otoczenie

ambivalente

przym. ambiwalentny, dwuwartościowy

ambivertito

rzecz. [Psychol.] ambiwert, osoba okazująca jednocześnie ekstrawersję i introwersję

amblyopia

rzecz. [Med.] niedowidzenie

ambra

rzecz. bursztyn

ambrosia

rzecz. ambrozja

ambrosie

przym. dotyczący ambrozji

ambulada

rzecz. przechadzka

ambulante

przym. krążący, wędrujący

ambulantia

rzecz. karetka, ambulans

ambular

czas. spacerować, przechadzać się

ambulatura

rzecz. spacer, przechadzka

ameba

rzecz. ameba

amebic

przym. amebiczny, amebowy

ameliorar

czas. ulepszać

ameliorate

przym. ulepszony

amenitate

rzecz. urok, powab

american

przym. amerykański

americanisar

czas. amerykanizować

americanismo

rzecz. amerykanizm

americano

rzecz. Amerykanin

amethysto

rzecz. ametyst

amic

przym. przyjacielski

amica

rzecz. przyjaciółka

amicabile

przym. przyjazny, przyjacielski, życzliwy, uprzejmy, polubowny

amicabilitate

rzecz. życzliwość, uprzejmość, przyjacielskość

amical

przym. przyjacielski

amicalmente

przysł. z wyrazami przyjaźni, przyjaźnie

amicar

czas. (se) przyjaźnić się

amicitate

rzecz. przyjaźń

amico

rzecz. przyjaciel

amido

rzecz. [Chem.] amid, amidek

amidogeno

rzecz. [Chem.] grupa amidowa

amino

rzecz. [Chem.] amina

aminoacido

rzecz. [Chem.] aminokwas

aminophenol

rzecz. [Chem.] aminofenol

amita

rzecz. ciotka

ammonal

rzecz. [Technol.] amonal

ammoniac

przym. amoniakalny

ammoniacal

przym. amoniakalny

ammoniaco

rzecz. amoniak

ammonificar

czas. amonifikować

ammonification

rzecz. amonifikacja

ammonite

rzecz. [Paleontol.] amonit

ammonium

rzecz. amon

ammunition

rzecz. amunicja

amnesia

rzecz. amnezja

amnestia

rzecz. amnestia, ułaskawienie, puszczenie w niepamięć

amnestiar

czas. amnestionować

amnestic

przym. amnezyjny, amnestyjny

amollimento

rzecz. zmiękczanie

amollir

czas. zmiększać

amonta

rzecz. ilość

amontar

czas. wynosić, równać się

amor

rzecz. miłość

amoral

przym. amoralny, niemoralny

amoralismo

rzecz. amoralność, niemoralność

amoretto

rzecz. romans, flirt, przygoda miłosna

amorose

przym. miłosny

amorositate

rzecz. kochliwość

amorphe

przym. amorficzny, bezpostaciowy, bezkształtny

amorphia

rzecz. amorficzność, bezpostaciowość

amorphismo

rzecz. amorfizm, bezpostaciowość

amortimento

rzecz. łagodzenie, tłumienie, amortyzowanie

amortir

czas. amortyzować, łagodzić, przytłumiać

amortisar

czas. amortyzować

amortisation

rzecz. amortyzacja

amover

czas. usuwać

amovibile

przym. usuwalny

amovibilitate

rzecz. usuwalność, odwołalność

amperage

rzecz. amperaż, prąd w amperach

ampere

rzecz. amper

ampere-hora

rzecz. amperogodzina

ampere-torno

rzecz. amperozwój

amperometro

rzecz. amperomierz

ampersand

rzecz. ampersand, znak &

amphibie

rzecz. wodno-lądowy, amfibiotyczny, ziemnowodny; amfibijny, desantowy

amphibio

rzecz. płaz; amfibia

amphibiologia

rzecz. biologia płazów

amphitheatral

przym. amfiteatralny

amphitheatro

rzecz. amfiteatr

amphora

rzecz. amfora

ample

przym. duży, obszerny

amplemente

przysł. szeroko, w szerokim zakresie

amplexo

rzecz. obfitość, obszerność

ampliar

czas. poszerzać, rozszerzać

ampliate

przym. poszerzony, rozszerzony

ampliation

rzecz. poszerzenie, rozszerzenie

amplificar

czas. wzmacniać; rozszerzać

amplification

rzecz. wzmocnienie; rozszerzenie

amplificative

przym. wzmacniający

amplificator

rzecz. wzmacniacz, amplifikator; [Fot.] powiększalnik

amplissime

przym. bardzo szeroki, bardzo rozległy

amplitude

rzecz. amplituda; skala, wielkość

ampulla

rzecz. pęcherz, pęcherzyk; ampułka, flaszeczka

amputar

czas. amputować

amputation

rzecz. amputacja

amuleto

rzecz. amulet

amusamento

rzecz. rozrywka

amusante

przym. zabawny

amusar

czas. bawić
(se) bawić się

amylo

rzecz. krochmal, skrobia

an

czy

anabaptismo

rzecz. anabaptyzm

anabaptista

rzecz. anabaptysta

anacardiacee

rzecz. [Bot.] dotyczący roślin nerkowca

anacardio

rzecz. [Bot.] nerkowiec

anachrone

przym. anachroniczny

anachronic

przym. anachroniczny

anachronisar

czas. anachronizować

anachronismo

rzecz. anachronizm

anaconda

rzecz. anakonda

anaerobie

przym. beztlenowy

anaerobio

rzecz. [Biol.] beztlenowiec

anagramma

rzecz. anagram

anal

przym. analny, odbytowy

analgesia

rzecz. [Med.] analgezja, nieczułość na ból

analgesic

przym. przeciwbólowy, znieczulający
pharmaco analgesic - lek znieczulający

analgetic

przym. analgetyczny, nieczuły na ból

analgia

rzecz. [Med.] analgezja, nieczułość na ból, brak bólu

analgic

przym. przeciwbólowy, znieczulający

analoge

przym. analogiczny, zbieżny

analogia

rzecz. analogia

analogic

przym. analogiczny, zbieżny

analogo

rzecz. analog

analphabete

rzecz. (osoba) ciemny, niepiśmienny

analphabetic

przym. ciemny, niepiśmienny

analphabetismo

rzecz. analfabetyzm

analphabeto

rzecz. analfabeta

analysar

czas. analizować

analysator

rzecz. analizator

analyse

rzecz. analiza

analysta

rzecz. analityk; analizator

analytic

przym. analityczny
geometria analytic - geometria analityczna

ananas

rzecz. [Bot.] ananas

anarchia

rzecz. anarchia, bezrząd

anarchic

przym. anarchiczny, bezrządny

anarchismo

rzecz. anarchizm

anarchista

rzecz. anarchista

anarchosyndicalismo

rzecz. anarchosyndykalizm

anarchosyndicalista

rzecz. anarchosyndykalista
przym. anarchosyndykalistyczny

anate

rzecz. kaczka

anathema

rzecz. anatema, wyklęcie, ekskomunika

anathematisar

czas. wyklinać, rzucać klątwę

anatolian

przym. anatolijski

anatomia

rzecz. anatomia
anatomia pathologic - anatomia patologiczna; anatomia teratologic - anatomia teratologiczna; anatomia macroscopic - anatomia makroskopowa; anatomia microscopic - anatomia mikroskopowa; anatomia comparative - anatomia porównawcza; anatomia descriptive - anatomia opisowa; laboratorio de anatomia - laboratorium anatomiczne

anatomic

przym. anatomiczny
amphitheatro anatomic - amfiteatr anatomiczny; laboratorio anatomic - laboratorium anatomiczne; tabula anatomic - stół anatomiczny; atlas anatomic - atlas anatomiczny

anatomista

rzecz. anatom

ancestral

przym. dziedziczny, rodowy

ancestre

rzecz. przodek, antenat
culto del ancestres - kult przodków

ancestria

rzecz. pochodzenie, rodowód

ancian

przym. dawny, starożytny, starodawny; stary, sędziwy
Ancian Testamento - Stary Testament; le ancianos - starożytni

ancianitate

rzecz. starożytność

anciano

rzecz. (człowiek) starożytny

ancora

rzecz. kotwica
przysł. jeszcze, wciąż, nadal, w dalszym ciągu

ancora plus

jeszcze bardziej, jeszcze więcej

ancorage

rzecz. zakotwiczenie; kotwicowisko; opłata kotwiczna

ancorar

czas. kotwiczyć

andaluse

przym. andaluzyjski

andaluso

rzecz. Andaluzyjczyk

andorran

przym. andorski

androgynia

rzecz. obojnactwo, hermafrodytyzm

androgyno

rzecz. hermafrodyta, kobieta o cechach obojnaczych

androide

rzecz. android

androphobia

rzecz. androfobia, lęk przed mężczyznami

anecdota

rzecz. anegdota

anecdotic

przym. anegdotyczny

anecdotista

rzecz. anegdociarz, gawędziarz, opowiadacz anegdot

anellar

czas. zwijać w loki, kędziory

anello

rzecz. pierścień
anello nuptial - pierścień zaręczynowy

anemia

rzecz. anemia

anemic

przym. anemiczny

anemographia

rzecz. [Meterol.] anemografia

anemographic

przym. anemograficzny

anemographo

rzecz. anemograf

anemologia

rzecz. anemologia, nauka o wiatrach

anemometria

rzecz. anemometria, mierzenie wiatru

anemometric

przym. anemometryczny

anemometro

rzecz. anemometr, wiatromierz

anemone

rzecz. anemon; zawilec

anemophile

przym. wiatropylny
planta anemophile - roślina wiatropylna

anemophilia

rzecz. wiatropylność

anemophobia

rzecz. anemofobia, lęk przed wiatrem

anemoscopio

rzecz. wiatrowskaz

anesthesia

rzecz. anestezja, znieczulenie

anesthesiar

czas. znieczulać

anesthetico

rzecz. środek znieczulający, anestetyk

anetho

rzecz. koper, koperek

angelic

przym. anielski

angelica

rzecz. [Bot.] dzięgiel

angelo

rzecz. anioł
angelo de Deo - Bóg anioł; angelo tutelar/custode - anioł stróż; angelo del pace - anioł pokoju; angelo consolatori - anioł pocieszyciel; angelo de morte - anioł śmierci; angelo exterminatori - anioł zagłady; patientia de angelo - anielska cierpliwość; capillos de angelo - anielski włos; visage de angelo - anielska twarz; choro de angelos - anielski chór;

angelus

rzecz. [R.C.Ch.] Anioł Pański; dzwon na Anioł Pański

angina

rzecz. angina
angina de pectore - angina pectoris, dusznica bolesna

angiographia

rzecz. angiografia, rentgenografia naczyń krwionośnych

angiologia

rzecz. angiologia, nauka o naczyniach krwionośnych

angiosperma

rzecz. [Bot.] roślina naczynionasienna

anglese

przym. angielski
rzecz. język angielski; Anglik, Angielka

anglican

przym. anglikański

anglicanismo

rzecz. anglikanizm

anglicano

rzecz. anglikanin

anglicisar

czas. anglicyzować

anglicisate

przym. zanglicyzowany

anglicismo

rzecz. anglicyzm

anglo

rzecz. Anglik, Brytyjczyk

angloamerican

przym. angloamerykański

angloamericano

rzecz. Anglo-Amerykanin

anglocatholic

przym. anglokatolicki

anglocatholico

rzecz. anglokatolik

anglomania

rzecz. anglomania, mania angielszczyzny

anglomano

rzecz. angloman

angloparlante

rzecz. osoba anglojęzyczna

anglophile

przym. anglofilski

anglophilo

rzecz. anglofil

anglophobe

przym. anglofobijny

anglophobia

rzecz. anglofobia

anglophobo

rzecz. anglofob

anglophone

przym. anglofoński, mówiący po angielsku

anglophono

rzecz. anglofon, osoba anglojęzyczna

anglosaxone

przym. anglosaski

angue

rzecz. wąż

anguilla

rzecz. węgorz

anguin

przym. wężowy

anguinose

przym. krwawy

angular

przym. kątowy, narożny

angularitate

rzecz. kanciastość, graniastość, kątowość

angulo

rzecz. róg (ulicy), kąt; zakątek
angulo acute - kąt ostry

angulose

przym. kątowy, narożny

angustia

rzecz. lęk, strach, niepokój

angustiar

czas. (se) trwożyć się, bać się

angustiose

przym. udręczony, cierpiący

anhelante

przym. dyszący, sapiący

anhelar

czas. dyszeć, sapać

anhelation

rzecz. dyszenie, ciężki oddech

anhydrido carbonic

rzecz. dwutlenek węgla

anhydrite

rzecz. [Mineral.] anhydryt

anil

rzecz. indygo

anilina

rzecz. [Chem.] anilina
przym. anilinowy

anima

rzecz. dusza

animadversion

rzecz. krytyka

animadverter

czas. krytykować

animal

rzecz. zwierzę
animal domestic - zwierzę domowe; animales invertebrate - zwierzęta bezkręgowe; animal de sanguine frigide - zwierzę zimnokrwiste; animal de sanguine cal(i)de - zwierzę ciepłokrwiste;
przym. zwierzęcy; cielesny
vita animal - życie zwierzęce; calor animal - ciepło zwierzęce; organismo animal - organizm zwierzęcy; instinctos animal - zwierzęce instynkty; specie animal - gatunek zwierzęcy; psychologia animal - psychologia zwierząt; physiologia animal - fizjologia zwierząt; regno animal - królestwo zwierząt; mundo animal - świat zwierząt; grassias animal - tłuszcze zwierzęce; traction animal - zwierzęca siła pociągowa;

animalculo

rzecz. drobnoustrój, żyjątko

animalesc

przym. zwierzęcy

animalisar

czas. animalizować

animalisation

rzecz. zezwierzęcenie

animalitate

rzecz. zwierzęcość, świat zwierzęcy

animar

czas. zachęcać, inspirować; animować, ożywiać

animate

przym. zachęcony; ożywiony, pobudzony

animation

rzecz. animacja, animowanie; żywość, ożywienie

animator

rzecz. animator

animismo

rzecz. animizm

animista

rzecz. animista

animo

rzecz. duch

animositate

rzecz. animozja, niechęć

anion

rzecz. [Phys.] anion

anis

rzecz. anyż

anisar

czas. anyżować

annal

przym. roczny

annecter

czas. anektować

annexar

czas. anektować; przyłączać, dołączać

annexate

przym. anektowany; przyłączony, dołączony

annexion

rzecz. aneksja, zabór, przyłączenie

annexo

rzecz. aneks, załącznik

annidamento

rzecz. zagnieżdżenie

annidar

czas. zagnieżdżać; (se) zagnieżdżać się

annihilar

czas. niszczyć, unicestwiać; anihilować

annihilation

rzecz. zniszczenie, unicestwienie; anihilacja

anniversari

przym. rocznicowy

anniversario

rzecz. rocznica

anno

rzecz. rok
anno anterior - poprzedni rok; anno bissextil - rok przestępny; anno de lumine - rok świetlny; anno nove - Nowy Rok

anno currente

roku bieżącego

anno domini

roku Pańskiego

anno passate

roku ubiegłego

anno post anno

rok po roku

annoctar

czas. ściemniać się, iść ku nocy

annon

czy nie? nieprawdaż?

annos retro

lat temu

annotar

czas. adnotować, objaśniać, robić przypis

annotation

rzecz. adnotacja, komentarz, przypis

annotator

rzecz. dający adnotacje

annual

przym. doroczny; roczny

annualmente

przysł. dorocznie

annuario

rzecz. rocznik

annue

przym. roczny; doroczny

annuitate

rzecz. renta, dożywocie, renta roczna

annular

przym. pierścieniowy

annulation

rzecz. zniszczenie, unicestwienie, wyzerowanie

annullar

czas. znosić, unieważniać, anulować

annullative

przym. unieważniający

annunciar

czas. zapowiadać, ogłaszać, anonsować

annunciation

rzecz. ogłoszenie, zawiadomienie, obwieszczenie
le Annunciation - Zwiastowanie

annunciator

rzecz. spiker

annuncio

rzecz. anons, ogłoszenie, zapowiedź

ano

rzecz. odbyt

anodic

przym. anodowy

anodo

rzecz. [Elek.] anoda

anomale

przym. nieprawidłowy, odbiegający od normy, nienormalny

anomalia

rzecz. anomalia

anonyme

przym. bezimienny, anonimowy

anonymitate

rzecz. anonimowość

anormal

przym. anormalny, nienormalny, nieprawidłowy

anormalitate

rzecz. anormalność, nieprawidłowość, wadliwość

anque

również, także

ansa

rzecz. pętla; uchwyt, rączka, rękojeść

ansere

rzecz. gęś

anserin

przym. gęsi

antagonisar

czas. antagonizować, zrażać; sprzeciwiać się

antagonismo

rzecz. antagonizm, sprzeczność
antagonismo de classe - sprzeczność klasowa

antagonista

rzecz. antagonista, oponent, przeciwnik

antagonistic

przym. antagonistyczny, wrogi, nieprzyjazny, przeciwny

antarctic

przym. antarktyczny

ante

przed, z przodu; poprzednio

ante Christo

przed Chrystusem

ante le domo

przed domem

ante le initio

przed rozpoczęciem

ante le tempore

przed czasem, za wcześnie

ante longe tempore

dawno, dawno temu

ante longemente

wkrótce, niedługo

ante meridie

przed południem

ante que

zanim

antea

poprzednio, przedtem, uprzednio

antebracio

rzecz. przedramię

antecamera

rzecz. przedsionek

antecedente

rzecz. poprzednik; fakt poprzedzający; dzielnik (mat.)
przym. poprzedzający
le antecedentes de un persona - poprzednicy jakiejś osoby

anteceder

czas. poprzedzać

antecessor

rzecz. poprzednik

antedata

rzecz. wcześniejsza data

antedatar

czas. antedatować

antediluvian

przym. przedpotopowy

antefixa

rzecz. [Arch.] antefiks

anteheri

przedwczoraj

antemeridian

przym. przedpołudniowy

antemural

rzecz. [Fortyf.] barbakan

antenatal

przym. prenatalny, przedporodowy

antenna

rzecz. antena

antepenultima

rzecz. trzecia sylaba od końca

antepenultime

przym. trzeci od końca, "przedprzedostatni"

anteponer

czas. przesuwać ku przodowi

anteposition

rzecz. przesunięcie ku przodowi

anterior

przym. przedni; poprzedni, uprzedni, wcześniejszy

anterioritate

rzecz. pierwszeństwo

anteriormente

przysł.poprzednio, uprzednio, wcześniej

antesala

rzecz. przedsionek

anthelminthico

rzecz. lek na robaki, środek odrobaczający

anthocyanina

rzecz. [Chem.] antocyjan

anthographia

rzecz. [Bot.] opis kwiatów

anthologia

rzecz. antologia

anthologista

rzecz. twórca antologii

anthrace

rzecz. wąglik; wrzód

anthracen

rzecz. [Chem.] antracen

anthracite

rzecz. antracyt

anthracometro

rzecz. narzędzie do mierzenia zawartości kwasu węglowego

anthraquinon

rzecz. [Chem.] antrachinon

anthropogenese

rzecz. antropogeneza

anthropogenesis

rzecz. antropogeneza

anthropoide

przym. antropoidalny, podobny do człowieka, człekokształtny
rzecz. małpa człekokształtna

anthropologia

rzecz. antropologia

anthropologic

przym. antropologiczny

anthropologista

rzecz. antropolog

anthropologo

rzecz. antropolog

anthropometria

rzecz. antropometria

anthropometric

przym. antropometryczny

anthropomorphe

przym. antropomorficzny

anthropomorphismo

rzecz. antropomorfizm

anthropomorphista

rzecz. antropomorfista

anthropophage

przym. ludożerczy, kanibalistyczny

anthropophagia

rzecz. ludożerstwo, kanibalizm

anthropophago

rzecz. ludożerca, kanibal

anthroposophe

przym. antropozoficzny

anthroposophia

rzecz. antropozofia

anthroposophic

przym. antropozoficzny

anthroposopho

rzecz. osoba zajmująca się antropozofią

anti-tank

przym. przeciwczołgowy

antiaeree

przym. przeciwlotniczy

antiasthmatic

przym. przeciwastmatyczny

antibiotico

rzecz. antybiotyk

anticatholic

przym. antykatolicki

antichristian

przym. antychrześcijański

anticipar

czas. wyprzedzać, antycypowac

anticipatemente

przysł. z góry, uprzednio, uprzedzając

anticipation

rzecz. wyprzedzenie, uprzedzenie; antycypacja

anticlerical

przym. antyklerykalny

anticlericalismo

rzecz. antyklerykalizm

anticlimax

rzecz. zawód, rozczarowanie

anticonception

rzecz. antykoncepcja

anticonceptional

przym. antykoncepcyjny

anticonstitutional

przym. antykonstytucyjny

anticorpore

rzecz. przeciwciało

anticyclon

rzecz. ancyklon

antidotar

czas. dawać odtrutkę, dawać antidotum

antidoto

rzecz. antidotum

antifascista

rzecz. antyfaszysta
antyfaszystowski

antiinflationari

przym. antyinflacyjny

antilope

rzecz. antylopa

antimonio

rzecz. antymon

antinational

przym. antynarodowy

antinomia

rzecz. antynomia, przeciwieństwo

antinomio

rzecz. [Eccl. Hist.] antynomista

antinomismo

rzecz. [Eccl. Hist.] antynomiczność

antipapa

rzecz. antypapież

antipathetic

przym. antypatyczny

antipathia

rzecz. antypatia, odraza, niechęć

antipathic

przym. antypatyczny

antiperistase

rzecz. antyperystaza, opór wzbudzany przez sprzeciwienie się

antiphona

rzecz. [Eccl.] antyfona, antyfonia, echo, oddźwięk, śpiew antyfoniczny

antiphonario

rzecz. antyfonarz

antiphrase

rzecz. antyfraza

antipode

rzecz. przeciwieństwo, antypoda

antipodes

rzecz. antypody

antipodic

przym. antypodowy

antiqualia

rzecz. staroć

antiquar

czas. czynić przestarzałym

antiquario

rzecz. antykwariusz

antiquate

przym. przestarzały, staroświecki, starej daty

antique

przym. dawny, starożytny, antyczny

antiquitate

rzecz. starożytność; staroć, antyk

antiquo

rzecz. antyk

antireligiose

przym. antyreligijny

antiscorbutic

przym. przeciwszkorbutowy

antisemita

rzecz. antysemita

antisemitic

przym. antysemicki

antisemitismo

rzecz. antysemityzm

antisepsis

rzecz. antyseptyka

antiseptic

przym. antyseptyczny, bakteriobójczy

antiseptico

rzecz. antyseptyk

antisocial

przym. aspołeczny

antispasmodic

przym. przeciwskurczowy

antisymmetria

rzecz. antysymetria

antisymmetric

przym. antysymetryczny

antithese

rzecz. antyteza

antitoxina

rzecz. antytoksyna

antiviral

przym. antywirusowy

antologia

rzecz. antologia

antonyme

przym. antonimiczny

antonymia

rzecz. antonimia

antonymo

rzecz. antonim

anular

przym. pierścieniowy; serdeczny (palec)

anuletto

rzecz. obrączka

anulo

rzecz. pierścionek

anxie

przym. niespokojny, zaniepokojony; żądny, pożądający, pragnący

anxietate

rzecz. niepokój, obawa; żądza, pożądanie

anxiose

przym. niepokojący

aorta

rzecz. aorta

aortic

przym. aortalny

apartheid

rzecz. apartheid

apathia

rzecz. apatia

apathic

przym. apatyczny

ape

rzecz. pszczoła

apena

zaledwie, ledwo, dopiero co

apennin

przym. apeniński

apepsia

rzecz. [Patol.] niestrawność

aperibottilias

rzecz. klucz do otwierania butelek, otwieracz do butelek

aperiente

przym. przeczyszczający

aperilattas

rzecz. otwieracz do puszek

aperiodic

przym. aperiodyczny, nieregularny

aperiodicitate

rzecz. aperiodyczność

aperir

czas. 1. otwierać
aperir le porta - otworzyć drzwi
aperir le bottilia - otworzyć butelkę
aperir le libro - otworzyc książkę
aperir le bucca - otworzyć usta
aperir le oculos a un persona - otworzyć komuś oczy
2. otwierać, rozpinać
aperir le umbrella - otworzyć parasol
aperir le jaco - rozpiąć kurtkę
3. włączać, zapalać, uruchamiać
aperir le radio - otworzyć radio
4. otworzyć, utorować
aperir un passage - otworzyć przejście, utorować przejście
5. rozpoczynać, uruchamiać, inaugurować, zakładać
aperir le boteca - otwierać sklep
aperir le discussion - otwierać dyskusję
aperir un credito - otworzyć kredyt

aperite

przym. otwarty

aperitive

przym. pobudzający apetyt; przeczyszczający

aperitivo

rzecz. środek przeczyszczający; aperitif

aperitor

rzecz. otwieracz

apertabile

przym. otwieralny

aperte

przym. otwarty
(pro) otwarty na

apertemente

przysł. otwarcie

apertura

rzecz. otwarcie; otwór; rozwarcie (mat.)

aphasia

rzecz. [Patol.] afazja, utrata mowy

aphasic

przym. afatyczny

aphone

przym. bezgłośny

aphonia

rzecz. bezgłos

aphonic

przym. bezgłośny

aphorisar

czas. tworzyć aforyzmy

aphorismo

rzecz. aforyzm

aphorista

rzecz. aforysta

aphoristic

przym. aforystyczny

aphrodisiac

przym. pobudzający, afrodyzjakalny

aphrodisiaco

rzecz. afrodyzjak

aphroditic

przym. weneryczny

apiario

rzecz. pszczelarz, pasiecznik; pasieka

apice

rzecz. wierzchołek

apicula

rzecz. pszczoła miodna

apiculario

rzecz. ul

apicultor

rzecz. pszczelarz

apicultura

rzecz. pszczelarstwo

apocalypse

rzecz. apokalipsa

apocalyptic

przym. apokaliptyczny

apocryphe

przym. apokryficzny; podrobiony, fałszywy; udawany, symulowany

apocrypho

rzecz. apokryf; falsyfikat, utwór podrobiony

apogee

przym. szczytowy

apogeo

rzecz. apogeum; najwyższy punkt, kulminacja

apolitic

przym. apolityczny

apologetic

przym. pochwalny, sławiący, gloryfikujący, panegiryczny
scriptos apologetic - pisma apologetyczne

apologetica

rzecz. apologetyka

apologia

rzecz. 1. apologia, gloryfikacja, pochwała, panegiryk
2. usprawiedliwienie, uzasadnienie

apologista

rzecz. apologeta

apologo

rzecz. apologia, bajka

apophysis

rzecz. [Anat., Zool.] odrotek, wyrostek

apoplectic

przym. apoplektyczny

apoplexia

rzecz. apopleksja, udar mózgu

apostasia

rzecz. apostazja, odstępstwo, odszczepieństwo

apostata

rzecz. apostata

apostolato

rzecz. apostolat

apostolic

przym. 1. apostolski
litteras apostolic - listy apostolskie
2. apostolski, papieski
benediction apostolic - błogosławieństwo apostolskie, papieskie
nuncio apostolic - nuncjusz papieski

apostolicitate

rzecz. apostolstwo, apostolski charakter

apostolo

rzecz. apostoł
le dece-duo apostolos - dwunastu apostołów

apostrophar

czas. wstawiać w apostrof

apostrophe

rzecz. apostrofa

apostropho

rzecz. apostrof

apotheca

rzecz. apteka

apothecario

rzecz. aptekarz

apothema

rzecz. apotema

apotheosis

rzecz. apoteoza, deifikacja, gloryfikacja

appaciabile

przym. uspokajający, łagodzący, wyciszający

appaciamento

rzecz. uciszenie, uśmierzenie, złagodzenie; pacyfikacja, uspokojenie

appaciar

czas. uspokajać, łagodzić, wyciszać

appaciator

rzecz. osoba uspokajająca

apparar

czas. przygotowywać

apparato

rzecz. aparat

apparentar

czas. skoligacić się

apparente

przym. oczywisty, jawny, ewidentny, widoczny

apparentemente

przysł. widocznie, najwidoczniej, najwyraźniej, ewidentnie

apparentia

rzecz. wygląd, aparycja; pozór; prawdopodobieństwo

apparer

czas. ukazywać się, zjawiać się, pojawiać się

apparition

rzecz. pojawienie się, zjawienie się; zjawa, duch

appartamento

rzecz. mieszkanie; apartament

appartar

czas. oddzielać, separować

appelate

przym. nazywany, zwany

appellante

rzecz. [Prawo] apelujący, osoba składająca apelację

appellar

czas. nazywać, zwać; (se) nazywać się; apelować, wzywać

appellate

przym. zwany

appellation

rzecz. apelacja; określenie, nazwanie, epitet appellation injuriose - obraźliwy epitet, obraźliwe określenie

appellativo

rzecz. [Gram.] rzeczownik pospolity

appello

rzecz. apel, odezwa
lancear un appello - wystosować apel

appender

czas. zawieszać; dołączać

appendice

rzecz. załącznik

appendicectomia

rzecz. [Chir.] wycięcie wyrostka robaczkowego

appendicitis

rzecz. zapalenie wyrostka

appendicula

rzecz. mały dodatek

appendicular

przym. wyrostkowy

apperception

rzecz. [Psychol.] percepcja, apepercepcja

apperciper

czas. chwytać, postrzegać, pojmować

appertinente

przym. przynależny

appertinentia

rzecz. przynależność

appertiner

czas. należeć
(a) należeć do

appestar

czas. zarażać, zakażać, zatruwać

appestate

przym. zadżumiony

appetente

przym. tęskny, tęskniący; pragnący

appetentia

rzecz. pragnienie; apetyt, upodobanie

appeter

czas. pragnąć, pożądać

appetibile

przym. pożądany

appetitive

przym. apetyczny

appetito

rzecz. apetyt, żądza, pragnienie

applanamento

rzecz. spłaszczanie, wygładzanie

applanar

czas. spłaszczać, wyrównywać, wygładzać

applattar

czas. spłaszczać

applattate

przym. spłaszczony

applauder

czas. klaskać, bić brawo

applauditor

rzecz. oklaskujący

applauso

rzecz. aplauz, poklask

applicabile

przym. mający zastosowanie, stosowny, odpowiedni

applicabilitate

rzecz. stosowność, przydatność, zdatność

applicar

czas. aplikować, stosować

applicate

przym. stosowany, aplikowany

application

rzecz. aplikacja; prośba, podanie, aplikacja, wniosek; stosowanie, aplikowanie

appoiar

czas. opierać; wspierać, popierać
appoiar contra le muro - oprzeć o ścianę

appoiate

przym. wspierany, popierany; oparty

appoio

rzecz. poparcie, wsparcie

apponer

czas. przykładać

apportar

czas. przynosić

apportionamento

rzecz. podział, repartycja, podzielenie

apportionar

czas. przydzielać, wyznaczać, rozkładać, rozdzielać

apposite

przym. trafny, właściwy

apposition

rzecz. przyłożenie, przystawienie, apozycja; przydawka (gram.)

appreciabile

przym. pokaźny, znaczny, dostrzegalny, zauważalny

appreciamento

rzecz. oszacowanie

appreciar

czas. doceniać

appreciation

rzecz. uznanie, docenienie; oszacowanie, wycena

appreciator

rzecz. rzeczoznawca; doceniający

apprehender

czas. złapać, aresztować, pochwycić; rozumieć

apprehensibile

przym. dostrzegalny, postrzegalny

apprehensibilitate

rzecz. zrozumienie, zrozumiałość

apprehension

rzecz. zrozumienie, pojmowanie; niepokój, obawa; pochwycenie, uchwycenie

apprehensive

przym. straszny, okropny, przerażający, przeraźliwy

apprender

czas. uczyć się; dowiadywać się
(ab, ex) uczyć się z, od

apprendimento

rzecz. nauka, uczenie się, przyswajanie

apprension

rzecz. uczenie się, nauka

apprentissage

rzecz. nauka, uczenie się

apprentisse

rzecz. uczeń, terminator, nowicjusz

apprestar

czas. szykować, przygotowywać, preparować

appresto

rzecz. preparacja, przygotowanie

approbabile

przym. aprobowalny

approbar

czas. przyjmować (aprobować)

approbation

rzecz. aprobata, uznanie

approbative

przym. aprobujący, zatwierdzający, akceptujący

approbator

rzecz. aprobator, osoba aprobująca

approbatori

przym. aprobujący, zatwierdzający, akceptujący

approchabile

przym. dostępny, przystępny

approchar

czas.zbliżać
(se) zbliżać się

approche

rzecz. podejście, nadejście

approfundamento

rzecz. pogłębianie; dogłębne badanie, śledztwo

approfundar

czas. pogłębiać; zagłębiać się, głęboko badać

approfundite

przym. pogłębiony

appropriabile

przym. dający się przystosować, adaptowalny

appropriar

czas. adaptować, przyswajać; przywłaszczać

appropriate

przym. właściwy, stosowny, odpowiedni; przywłaszczony

appropriation

rzecz. przywłaszczenie; adaptacja, przystosowanie

approvisionamento

rzecz. dostarczanie

approvisionar

czas. zaopatrywać, dostarczać

approximar

czas. zbliżać, przybliżać; aproksymować

approximate

przym. przybliżony

approximation

rzecz. przybliżenie; aproksymacja (mat.)

approximative

przym. przybliżony

approximativemente

przysł. w przybliżeniu

appunctamento

rzecz. spotkanie

appunctar

czas. wyznaczać, mianować

appunctate

przym. wyznaczony, mianowany

appuramento

rzecz. czyszczenie, oczyszczanie; weryfikacja, kontrola, sprawdzenie, rewizja, audyt

appurar

czas. czyścić, oczyszczać; rozliczać, wyrównywać

april

rzecz. kwiecień

apriorismo

rzecz. aprioryzm, rozumowanie a priori

apriorista

rzecz. apriorysta, rozumujący a priori

aprioristic

przym. apriorystyczny, a priori

aprovisionar

czas. zaopatrywać, dostarczać; (de) zaopatrywać w coś, np. paliwo

apsidal

przym. absydialny

apside

rzecz. apsyda

aptar

czas. adaptować, przystosowywać

apte

przym. stosowny, trafny, nadający się

aptitude

rzecz. uzdolnienie

apud

przy, u, nad

apud Vistula

nad Wisłą

apud le lecto

przy łóżku

aqua

rzecz. woda
aqua de Colonia - woda kolońska; aqua de fonte - woda źródlana; aqua de fundo - woda głębinowa; aqua de soda - woda sodowa; aqua forte - akwaforta; aqua mineral - woda mineralna; aqua pesante - ciężka woda; aqua potabile - woda pitna

aquamarin

przym. seledynowy

aquamarina

rzecz. akwamaryna, seledyn

aquanauta

rzecz. akwanauta

aquar

czas. nawadniać

aquardente

rzecz. koniak, brandy

aquarella

rzecz. akwarela

aquarellista

rzecz. akwarelista

aquario

rzecz. akwarium

aquas

rzecz. wody

aquatic

przym. wodny

aquatile

przym. wodny

aquatinta

rzecz. akwatinta

aqueducto

rzecz. akwedukt

aquee

przym. wodny

aquelle

tamten, ów

aquello

to

aquesto

to

aquestos

te, ci

aqui

tu, tutaj

aquiero

rzecz. dren, kanał odpływowy, odpływ

aquila

rzecz. orzeł

aquilegia

rzecz. [Bot.] orlik

aquilin

przym. orli

aquose

przym. wodnisty

aquositate

rzecz. wodnistość

ar

rzecz. ar

arabe

rzecz. Arab
przym. arabski

arabesco

rzecz. arabeska

arabic

przym. arabski

arabile

przym. orny, uprawny

arabismo

rzecz. arabizm

arabista

rzecz. arabista

arachide

rzecz. orzech arachidowy

arachidic

przym. arachidowy

arameic

przym. aramejski

arameo

rzecz. język aramejski

aranea

rzecz. pająk

arar

czas. orać

arator

rzecz. oracz

aratori

przym. orny, rolny

aratro

rzecz. pług

aratura

rzecz. oranie; orka, rola

arbitrage

rzecz. arbitraż, sędziowanie

arbitramento

rzecz. arbitraż, orzeczenie arbitrażowe, decyzja rozjemcza

arbitrar

czas. rozstrzygać, być rozjemcą

arbitrari

przym. arbitralny, samowolny; przypadkowy, dowolny

arbitrarietate

rzecz. arbitralność

arbitrarimente

przysł. arbitralnie

arbitration

rzecz. arbitraż, rozsądzanie

arbitrator

rzecz. rozjemca

arbitro

rzecz. arbiter, rozjemca

arbore

rzecz. drzewo
arbore de Natal - choinka; arbore genealogic - drzewo genealogiczne

arboreal

przym. drzewny

arboree

przym. drzewny

arborescente

przym. rozgałęziony, drzewiasty

arborescentia

rzecz. [Bot.] rozgałęzienie

arboreto

rzecz. gaj, lasek; arboretum, ogród drzew

arboretto

rzecz. drzewko

arborisar

czas. rozgałęziać

arborisate

przym. drzewiasty

arborisation

rzecz. rozgałęzienie

arborista

rzecz. arborysta, uprawiający drzewa

arbusto

rzecz. krzew, krzak

arca

rzecz. arka
Arca del Aliantia - Arka Przymierza

arcada

rzecz. arkada

arcadian

przym. arkadyjski

arcan

przym. tajemny, sekretny

arcano

rzecz. sekret, tajemnica, tajniki
arcanos de arte - arkana sztuki, tajniki sztuki

arcar

czas. giąć, wyginać

archaic

przym. archaiczny

archaisar

czas. archaizować

archaismo

rzecz. archaizm

archaista

rzecz. specjalista archaizmów

archangelo

rzecz. archanioł

archeologia

rzecz. archeologia

archeologic

przym. archeologiczny

archeologo

rzecz. archeolog

archero

rzecz. łucznik

archetto

rzecz. smyczek

archetypo

rzecz. archetyp

archidiacono

rzecz. archidiakon

archiducal

przym. arcyksiążęcy

archiducato

rzecz. arcyksięstwo

archiduce

rzecz. arcyksiążę

archiducessa

rzecz. arcyksiężna

archiepiscopal

przym. arcybiskupi

archiepiscopato

rzecz. arcybiskupstwo

archiepiscopo

rzecz. arcybiskup

archimedian

przym. archimedesowy

archipelago

rzecz. archipelag

archipresbytero

rzecz. arcykapłan

archiprestre

rzecz. arcykapłan

architecto

rzecz. architekt

architectonic

przym. architektoniczny

architectonica

rzecz. architektura (= nauka)

architectura

rzecz. architektura

architectural

przym. architektoniczny

architrave

rzecz. [Arch.] architraw

archival

przym. archiwalny

archivamento

rzecz. archwizowanie

archivar

czas. archiwizować

archivisar

czas. archiwizować

archivista

rzecz. archiwista

archivo

rzecz. archiwum

archivolta

rzecz. archiwolta

archonte

rzecz. [Gr. Hist.] archont

arcion

rzecz. łęk

arco

rzecz. łuk

arcoballista

rzecz. kusza

arcopagita*

rzecz. [Gr. Hist.] Arcopagite

arctic

przym. arktyczny

ardente

przym. żarliwy, gorliwy; gorejący, żarzący, płonący

arder

czas. płonąć, pałać, goreć

ardesia

rzecz. łupek; dachówka; tabliczka do pisania

ardesiera

rzecz. kopalnia łupków

ardesiero

rzecz. pracownik kopalni łupków

ardimento

rzecz. spalenizna, przypalanie się

arditura

rzecz. oparzenie

ardor

rzecz. żar; zapał

ardorose

przym. gorący, żarliwy

ardorosemente

przysł. gorąco, żarliwie

ardue

przym. żmudny, ciężki, uciążliwy

arduitate

rzecz. trud, wysiłek

are

rzecz. ar

area

rzecz. przestrzeń, obszar, powierzchnia, areał

arena

rzecz. (1). piasek
arena mobile - ruchome piaski; arena movente - ruchome piaski; arena fluvial - piasek rzeczny; collina de arena - góra piasku, wzgórek z piasku; grano de arena - ziarnko piasku; carrettata de arena - wózek z piaskiem; arena del mar - morski piasek; tempesta/huracan de arena - burza piaskowa; deserto de arena - pustynia piaskowa; horologio de arena - zegar piaskowy; arena de nettar/mundar - piasek do czyszczenia;
(2). arena
arena del circo - arena cyrkowa; le arena politic - arena polityczna; entrar in le arena - wejść na arenę; descender del arena - zejść z areny

arenacee

przym. piaszczysty

arenamento

rzecz. utknięcie na mieliźnie

arenar

czas. posypywać piaskiem, zapiaszczać; osadzać na mieliźnie, wyrzucać na brzeg

arenari

przym. piaskowy

arenario

rzecz. piaskownica

arenero

rzecz. handlarz piaskiem

arenose

przym. piaszczysty

arenositate

rzecz. piaszczystość

argentano

rzecz. mosiądz wysokoniklowy

argentar

czas. posrebrzać

argentate

przym. posrebrzony

argentator

rzecz. platerownik

argentee

przym. srebrny, srebrzysty

argenteria

rzecz. srebrna płytka, plater

argentero

rzecz. złotnik pracujący w srebrze

argentifere

przym. srebrodajny, srebronośny

argentin

przym. argentyński; srebrzysty

argentina

rzecz. [Zool.] srebrzyk

argentinian

przym. argentyński

argentino

rzecz. Argentyńczyk

argento

rzecz. srebro
argento vive - rtęć

argilla

rzecz. glina

argillaria

rzecz. kopalnia gliny, glinianka

argillose

przym. gliniasty

argon

rzecz. [(Chem.] argon

argot

rzecz. argot, slang, żargon

argotic

przym. slangowy, żargonowy

arguer

czas. argumentować; kłócić się, sprzeczać się

arguibile

przym. dyskusyjny, sporny

argumentar

czas. argumentować

argumentation

rzecz. argumentacja

argumentative

przym. wyjaśniający, przedstawiający

argumento

rzecz. argument

argute

przym. subtelny, bystry, przenikliwy; ostry, przenikliwy

argutia

rzecz. bystrość, przenikliwość

argutiar

czas. uprawiać grę słów, mówić pokrętnie, kręcić

argutiose

przym. pokrętny, grymaśny

argyrite*

rzecz. [Mineral.] argyrite

argyroneta

rzecz. [Zool.] topik

aria

rzecz. aria

aride

przym. suchy, jałowy, wypalony

ariditate

rzecz. suchość, jałowość

arietar

czas. taranować

arietari

przym. barani

arietation

rzecz. bodzenie

ariete

rzecz. taran

arietta

rzecz. [Muz.] aryjka, mała aria

ariose

przym. aryjny

arioso

rzecz. [Muz.] arioso

aristocrate

rzecz. arystokrata

aristocratia

rzecz. arystokracja

aristocratic

przym. arystokratyczny

aristotelic

przym. arystoteliczny

aristotelismo

rzecz. arystotelizm

arithmetic

przym. arytmetyczny

arithmetica

rzecz. arytmetyka
arithmetica superior - wyższa arytmetyka

arithmeticamente

przysł. arytmetycznie

arithmetico

rzecz. arytmetyk

arithmomantia

rzecz. wróżenie z liczb

arithmometro

rzecz. arytmometr

arlequin

rzecz. arlekin

arlequinada

rzecz. arlekinada; bufonada

arma

rzecz. broń, uzbrojenie
armas chimic - broń chemiczna; armas bacteriologic - broń bakteriologiczna; armas biologic - broń chemiczna; armas conventional - broń konwencjonalna; armas nuclear - broń nuklearna; armas strategic - broń strategiczna; armas offensive - broń ofensywna; armas defensive - broń defensywna; arma a curte portata - broń krótkiego zasięgu; armas de foco - broń palna; arma blanc - broń biała; arma de bordo - broń pokładowa; arma rocchetta - broń rakietowa; arma de mano - broń ręczna; armas legier - lekkie uzbrojenie; armas pesante - ciężkie uzbrojenie; arma de jecto - broń miotana; industria de armas - przemysł zbrojeniowy; commercio de armas - handel bronią; permisso de porto de armas - zezwolenie na noszenie broni; companion de armas - towarzysz broni; fraternitate de armas - braterstwo broni; placia de armas - plac broni
sub le armas - pod bronią; appellar sub le armas - wzywać do broni; prender le armas - chwytać broń; render le armas - złożyć broń; al armas! - do broni!; sin armas - bez broni, bezbronny

armamento

rzecz. broń, uzbrojenie; zbrojenia
industria de armamentos - przemysł zbrojeniowy; fabrica de armamentos - fabryka uzbrojenia; fabricante de armamentos - fabrykant broni; effortio de armamentos - wysiłek zbrojeniowy; expensas de armamentos - wydatki na zbrojenia; armamento del avion - broń lotnicza; armamento nuclear - broń nuklearna; armamento conventional - uzbrojenie konwencjonalne;

armar

czas. uzbrajać; wyposażać
armar se de patientia - uzbrajać się w cierpliwość; armar se de/con un pistola - uzbroić się w pistolet; armar beton - zbroić beton

armario

rzecz. szafa
armario a speculo - szafa z lustrem; armario mural/de pariete - szafa w ścianie; armario de libros - biblioteczka, regał; armario vitrate - szafa przeszklona; armario incastrate - szafa wstawiona, szafa w ścianie; armario secrete - ukryta szafa;

armate

przym. uzbrojony, zbrojny, zbrojony
beton armate - beton zbrojony; vitro armate - szyba zbrojona; a mano armate - z bronią w ręku; aggression a mano armate - agresja z bronią w ręku; sub escorta armate - pod zbrojną esportą; fortia(s) armate - siły zbrojne; conflicto armate - konflikt zbrojny; resistentia armate - zbrojny opór; neutralitate armate - zbrojna neutralność; pace armate - zbrojny pokój; esser armate contra le frigido - być uzbrojonym przeciwko mrozowi; armate de un arco e de sagittas - uzbrojony w łuk i strzały; armate usque al dentes - uzbrojony po zęby;

armatura

rzecz. zbroja

armea

rzecz. armia, wojsko
armea aeree - siły lotnicze; armea permanente/active - stała/czynna armia; armea terrestre/de terra - armia lądowa; armea federal - armia związkowa, armia federalna; armea de mestiero - armia zawodowa; armea inimic - wroga armia; armea de occupation - armia okupacyjna; armea expeditionari - armia ekspedycyjna; armea de invasion - armia inwazyjna; armea de succurso - armia odsieczowa; armea de liberation - armia wyzwoleńcza; armea mercenari - armia najemna; armea de voluntarios - armia ochotnicza; armea regular - armia regularna; Armea Rubie - Armia Czerwona; ala de un armea - skrzydło armii; tenta de armea - obóz wojskowy; commandante de armea - dowódca armii; unitate del armea - jednostka wojskowa; fortia numeric de un armea - siła liczebna armii; museo del armea - muzeum armii; base del armea - baza wojskowa; truck del armea - ciężarówka wojskowa; commandar un armea - dowodzić armią; equipar un armea - wyposażyć armię; recrutar/formar/levar un armea - rekrutować/formować armię

armeniaca

rzecz. morela

armenian

przym. armeński

armenie

przym. armeński

armenio

rzecz. Ormianin; gronostaj; futro z gronostaja

armero

rzecz. zbrojmistrz; wytwórca broni

armistitio

czas. rzecz. rozejm, zawieszenie broni, przerwanie ognia
die del armistitio - dzień zawieszenia broni; negotiationes de armistitio - negocjacje rozejmowe; tractato de armistitio - traktat rozejmowy; concluder un armistitio - zawrzeć rozejm; signar un armistitio - podpisać rozejm;

aroma

rzecz. aromat, zapach
aroma de pinos - zapach sosen; aroma de caffe - aromat kawy; aroma de tabaco - zapach tytoniu; aroma de flores - zapach kwiatów; aroma dulce - słodki zapach

aromate

rzecz. aromat

aromatic

przym. aromatyczny, zapachowy
vinagre aromatic - ocet aromatyczny; herbas aromatic - zioła aromatyczne; planta aromatic - roślina aromatyczna; substantia aromatic - substancja zapachowa; bitter al herbas aromatic - nalewka na ziołach aromatycznych; mixtura aromatic - mieszanka zapachowa; compositos aromatic - [Chem.] składniki aromatyczne; odor aromatic - aromatyczny zapach

aromatisar

czas. aromatyzować, nawaniać

aromatisation

rzecz. aromatyzacja

arpeggio

rzecz. [Muz.] arpeggio

arquebuse

rzecz. arkabuza

arquebusero

rzecz. arkabuzer, strzelec z arkabuzy

arrangiamento

rzecz. układ

arrangiar

czas. (1). urządzać, porządkować, organizować
arrangiar papiros - ułożyć papiery; arrangiar flores in un vaso - ułożyć kwiaty w wazonie; arrangiar un camera - posprzątać pokój, uporządkować pokój; arrangiar un viage - zorganizować podróż;
(2). aranżować
arrangiar un pecia de theatro - zaaranżować sztukę teatralną;
(3). udać się, powieść się (zrobić coś) arrangiar se - dawać sobie radę

arrangiatori

przym. organizacyjny

arrentamento

rzecz. dzierżawa

arrentar

czas. wynajmować, wypożyczać, dzierżawić
arrentar un terreno - wydzierżawić teren

arrestar

czas. (1). zatrzymywać, wstrzymywać, powstrzymywać
arrestar de leger - zastrzymać czytanie; arrestar su auto(mobile) - zatrzymać swój samochód; arrestar su horologio - zatrzymać zegarek; arrestar le circulation/le traffico - wstrzymać ruch; arrestar le hemorrhagia - powstrzymać krwotok; arrestar se - zatrzymać się
(2). aresztować, zatrzymywać
arrestar un criminal - aresztować przestępcę

arrestation

rzecz. zatrzymanie; aresztowanie
arrestation provisori - areszt tymczasowy; ordine de arrestation - nakaz zatrzymania;

arrestato

rzecz. aresztant

arresto

rzecz. (1). zatrzymanie, wstrzymanie
arresto del pulso - zatrzymanie pulsu; arresto cardiac/del corde - zatrzymanie serca; arresto de un motor - zatrzymanie silnika; arresto del travalio/labor - wstrzymanie pracy; arresto in le crescentia - zatrzymanie w rozwoju; arresto del hostilitates - wstrzymanie wrogich działań; signal de arresto - sygnał zatrzymania; interdiction de arresto - zakaz zatrzymywania; sin arresto - bez przerwy, bez zatrzymania; ille parla sin arresto - on mówi bez przerwy
(2). areszt
arresto domiciliari - areszt domowy; mandato/ordine de arresto - nakaz aresztowania; mitter in arresto - wtrącić do aresztu; sub arresto - w areszcie, pod aresztem

arretrar

czas. cofać; wstrzymywać, odwlekać
arretrar le horologio - cofnąć zegarek

arretrate

przym. odwlekany, wstrzymywany

arretrato

rzecz. zaległości (płatnicze)

arrha

rzecz. zadatek

arrivar

czas. przybywać, nadchodzić; dochodzić
arrivar a casa - przybyć do domu; arrivar in retardo - przybyć z opóźnieniem; arrivar al apice - dojść na szczyt; arrivar a un certe etate - dojść do pewnego wieku

arrivata

rzecz. przybycie, nadejście; przyjazd, przylot
arrivata del traino - przyjazd pociągu; station de arrivata - stacja przyjazdowa; al arrivata de - z nadejściem; hall de arrivata - hala przylotowa; hora de arrivata - godzina przyjazdu; tabula de partitas e arrivatas - tablica odlotów (wyjazdów) i przylotów (przyjazdów); [Sport] linea de arrivata - linia mety

arrivismo

rzecz. arywizm, pozbawiona skrupułów ambicja

arrivista

rzecz. arywista, karierowicz bez skrupułów

arriviste

przym. ambitny

arrogante

przym. arogancki, bezczelny
persona arrogante - arogancka osoba; attitude arrogante - arogancka postawa

arrogantemente

przysł. arogancko

arrogantia

rzecz. arogancja, bezczelność
arrogantia del poter - arogancja władzy; responder con arrogantia - odpowiedzieć arogancko

arrogar

czas. przypisywać, arogować, rościć, przywłaszczać
arrogar se - rościć sobie, przypisywać sobie; arrogar se un derecto - rościć sobie prawo; illa se ha arrogate titulos que non la pertine - rości sobie tytuły, które do niej nie należą

arrogation

rzecz. arogacja, roszczenie praw

arrotundamento

rzecz. zaokrąglenie

arrotundar

czas. zaokrąglać
arrotundar le angulos - zaokrąglić kąty; le precios se arrotunda in euros - ceny zaokrąglają się do euro; formas arrotundate - zaokrąglone formy

arrugar

czas. marszczyć
arrugar le fronte - marszczyć czoło; pomos/malos arrugate - pomarszczone jabłka; pelle arrugate - pomarszczona skóra; vetula arrugate - pomarszczona staruszka

arsenal

rzecz. arsenał

arsenical

przym. arsenowy

arsenico

rzecz. arszenik
invenenamento/intoxication per arsenico - zatrucie arszenikiem

arseniophosphato*

rzecz. arseniophosphate

arseniosulfato*

rzecz. arseniosulfate

arsenite

rzecz. [Chem.] arsenin

arsenium

rzecz. arsen, arszenik
invenenamento/intoxication per arsenium - zatrucie arszenikiem

arte

rzecz. sztuka
artes liberal - sztuki wyzwolone, nauki humanistyczne; le belle artes - sztuki piękne; schola/academia de belle artes - akademia sztuk pięknych; le scientias e le artes - nauki przyrodnicze i humanistyczne; le arte pro le arte - sztuka dla sztuki; arte scenic - sztuka sceniczna; arte popular - sztuka ludowa; arte antique - sztuka antyczna; arte decorative/ornamental - sztuka dekoracyjna; arte figurative - sztuka figuratywna; arte sculptural - sztuka rzeźbiarska; arte archaic - sztuka archaiczna; arte primitive - sztuka prymitywistyczna; arte poetic - sztuka poetycka; arte degenerate - zdegenerowana sztuka; arte cinematographic - sztuka kinematograficzna; arte del pictura - sztuka malarska; arte del broderia - sztuka haftu; arte del aurifice - sztuka złotnicza; arte del canto - sztuka śpiewu; arte del dansa - sztuka tańca; artes applicate - sztuki stosowane; campo del arte - dziedzina sztuki, pole sztuki; terreno del arte - dziedzina sztuki, teren sztuki; amator de arte - miłośnik sztuki; revista de arte - przegląd sztuki; catalogo de arte - katalog sztuki; furto/robamento de arte - kradzież/rabunek dzieła sztuki; dedicar se a/practicar un arte - oddać się sztuce/praktykować sztukę; photographia de arte - fotografia artystyczna; galeria de arte - galeria sztuki; sensibile al arte - wrażliwy na sztukę; historia del arte - historia sztuki; historico del arte - historyk sztuki; mundo del artes - świat sztuki; mercato de objectos de arte - rynek dzieł (przedmiotów) sztuki; commercio de objectos de arte - handel dziełami sztuki; collection (de objectos) de arte - kolekcja dzieł sztuki; collector de objectos de arte - kolekcjoner dzieł sztuki; cognoscitor/experto de arte - znawca sztuki, koneser sztuki; amator/amante de arte - miłośnik sztuki; exposition de arte - wystawa sztuki; critico de arte - krytyk sztuki; critica de arte - krytyka sztuki; obra/opera de arte - dzieło sztuki; arte militar/del guerra - sztuka wojskowa/wojny; arte culinari/de cocinar/del cocina - sztuka gotowania, sztuka kulinarna; arte de scriber - sztuka pisania; arte de viver - sztuka życia; arte de amar - sztuka miłości; arte magic/de magia - magiczna sztuczka; arte oratori - sztuka oratorska; arte natatori - sztuka pływania; artes diabolic - diabelskie sztuczki; secundo tote le regulas del arte - zgodnie z wszystkimi regułami sztuki

artefacto

rzecz. artefakt, sztuczny wytwór, wytwór człowieka

arteria

rzecz. arteria; tętnica

arterial

przym. tętniczy

arteriosclerosis

rzecz. arterioskleroza

arteriotomia

rzecz. arteriotomia, nacięcie tętnicy

artesian

przym. artezyjski

arthritic

przym. artretyczny

arthriticamente

przysł. artretycznie

arthritis

rzecz. [Pathol.] artretyzm, zapalenie stawów

arthritismo

rzecz. artretyzm

arthropode

przym.stawonożny

arthropodo

rzecz.stawonóg

artichoc

rzecz. karczoch

articulabile

przym. artykułowalny

articular

czas. artykułować, sylabizować; wymawiać, wyrażać;
przym. stawowy

articulate

przym. połączony, złączony; przegubowy;
artykułowany, wyartykułowany, wyraźny

articulation

rzecz. złącze, przegub, spoina; staw; artykulacja

articulista

rzecz. autor artykułów

articulo

rzecz. (1). artykuł (tekst)
articulo super - artykuł o; articulo per - artykuł (autorstwa); articulo de jornal - artykuł w piśmie; articulo de revista - artykuł przeglądowy; articulo principal/de fundo/de testa - artykuł wstępny, wstępniak, editorial; articulo del constitution - artykuł konstytucji; le dece-duo articulos del fide - dwanaście artykułów wiary; infraction del articulo 80 - naruszenie artykułu 80;
(2). staw [Med.]
(3). artykuł, towar
articulo de consumption - artykuł konsumpcyjny; articulos de luxo - artykuły luksusowe; articulos sanitari - artykuły sanitarne; articulos de marca - markowe artykuły; articulos de moda- artykuły mody; articulos de/in metallo - artykuły metalowe; articulos de ferro - artykuły żelazne; articulos de saison - artykuły sezonowe; articulo de sport/sportive - artykuły sportowe; articulos de alimentation - artykuły żywnościowe; articulos de corio - artykuły skórzane; articulos de banio - artykuły łazienkowe; articulo de consumo - artykuły spożywcze; articulo de serie/de grande consumo - artykuły masowej konsumpcji; articulos de prime necessitate - artykuły pierwszej potrzeby; articulos de uso domestic - artykuły domowego użytku; articulos de importation - artykuły importowe; articulos de exportation - artykuły eksportowe; articulos de secunde mano - artykuły używane (z drugiej ręki)
(4). [Ling.] rodzajnik
articulo definite/determinate - rodzajnik określony; articulo indefinite/indeterminate - rodzajnik nieokreślony; articulo partitive - rodzajnik cząstkowy

artifice

rzecz. rzemieślnik; wynalazca

artificial

przym. sztuczny, udawany

artificialmente

przysł. sztucznie

artificio

rzecz. trick, podstęp, sztuczka

artificiose

przym. przebiegły, podstępny, chytry

artificiosemente

przysł. przebiegle, podstępnie

artillar

czas. zbroić, uzbrajać

artilleria

rzecz. artyleria
artilleria a cavallo - artyleria konna; artilleria de campania - artyleria polowa artilleria naval - artyleria okrętowa; artilleria antiaeree - artyleria przeciwlotnicza; artilleria costari - artyleria nadbrzeżna; foco/tiro de artilleria - ogień/ostrzał artyleryjski; artilleria legier - lekka artyleria; artilleria pesante - ciężka artyleria

artillerista

rzecz. artylerzysta

artisanal

przym. rzemieślniczy
arte artisanal - sztuka rzemiosła, sztuka rzemieślnicza;

artisaneria

rzecz. rzemiosło

artisano

rzecz. rzemieślnik

artista

rzecz. artysta
artista original - oryginalny artysta; artista creator/creative - twórczy artysta; artista plastic - artysta plastyk; artista de cabaret - artysta kabaretowy; artista de circo - artysta cyrkowy; artista ambulante/stratal/de stratas - wędrowny/uliczny artysta; artista multo dotate - bardzo utalentowany artysta;

artistic

przym. artystyczny

artisticamente

przysł. artystycznie

aryan

przym. aryjski

aryano

rzecz. Aryjczyk

asbesto

rzecz. azbest

ascendente

rzecz. przodek

ascendentia

rzecz. pochodzenie, rodowód

ascender

czas. wchodzić (na górę); wkraczać; wsiadać

ascension

rzecz. wspinanie się, wznoszenie się, wstępowanie
le Ascension - Wniebowstąpienie

ascensional

przym. wznoszący się

ascensionista

rzecz. wspinacz

ascensor

rzecz. winda

ascese

rzecz. asceza

asceta

rzecz. asceta

ascetic

przym. ascetyczny

ascetica*

rzecz. ascetics; ascetical theology

asceticamente

przysł. ascetycznie

ascetismo

rzecz. ascetyzm

ascolta

rzecz. przesłuchanie; podsłuchiwanie

ascoltamento

rzecz. słuchanie

ascoltar

czas. słuchać

ascoltator

rzecz. słuchacz

ascorbic

przym. askorbinowy

ascriber

czas. przypisywać

ascription

rzecz. przypisywanie

asepsis

rzecz. aseptyka, zapobieganie zakażeniu

aseptic

przym. aseptyczny

aseptico

rzecz. aseptyk, srodek przeciw zakażeniu

asexual

przym. aseksualny, bezpłciowy

asiatic

przym. azjatycki

asiatico

rzecz. Azjata

asineria

rzecz. ośli charakter

asinero

rzecz. poganiacz osłów

asinin

przym. ośli

asininitate

rzecz. ośli charakter

asino

rzecz. osioł
asino de carga - osioł juczny

asparago

rzecz. szparag

aspecto

rzecz. aspekt; wygląd

asperar

czas. zachowywać się grubiańsko, być ordynarnym, obcesowym

aspere

przym. szorstki, chropowaty, nierówny; chamski, grubiański, obcesowy

asperemente

przysł. szorstko, chropowato; surowo

asperger

czas. kropić, posypywać

asperitate

rzecz. szorstkość, surowość, chropowatość

aspersion

rzecz. posypywanie, kropienie

aspersorio

rzecz. [Eccl.] kropidło

asphaltar

czas. asfaltować

asphaltate

przym. asfaltowany

asphalto

rzecz. asfalt

asphyxiar

czas. dusić, zadusić

aspic

rzecz. [Kuchnia] auszpik

aspirante

rzecz. aspirant; kadet

aspirar

czas. aspirować; wdychać; tęsknić, pragnąć, (a) dążyć do

aspiration

rzecz. tęsknota, dążenie, pragnienie ; aspiracja

aspirator

rzecz. odkurzacz

aspirina

rzecz. aspiryna

asplenio

rzecz. zanokcica

assalir

czas. atakować, napadać

assalitor

rzecz. napastnik

assaltar

czas. napadać

assaltate

przym. zaatakowany

assaltator

rzecz. napastnik

assalto

rzecz. napaść, atak

assassinamento

rzecz. mordowanie, zabijanie

assassinar

czas. mordować, skrytobójczo zabijać, dokonywać zamachu
Le bolchevicos assassinava le czar de Russia - bolszewicy zamordowali cara Rosji

assassination

rzecz. zabójstwo

assassinato

rzecz. morderstwo, zabójstwo

assassinator

rzecz. morderca, zabójca

assassino

rzecz. zabójca, morderca; Asasyn

assatis

dość, dosyć, wystarczająco, całkiem

asse

rzecz. as

assecurantia

rzecz. asekuracja; ubezpieczenie
assecurantia de sanitate - ubezpieczenie zdrowotne

assecurar

czas. zabezpieczać, ubezpieczać; zapewniać
assecurar se de - upewnić się co do czegoś
assecurar se que - upewnić się, że

assecuration

rzecz. asekuracja, ubezpieczenie

assecurator

rzecz. ubezpieczający, ubezpieczyciel

assediar

czas. oblegać

assediator

rzecz. oblegający

assedio

rzecz. oblężenie

assemblar

czas. gromadzić, zbierać; montować

assemblate

przym. zgromadzony

assemblator

rzecz. assembler

assemblea

rzecz. zgromadzenie

assentimento

rzecz. zgoda, aprobata

assentir

czas. zgadzać się, aprobować

assentite

przym. uzgodniony

asserer

czas. twierdzić, zapewniać, potwierdzać; domagać się

assertion

rzecz. twierdzenie

assertive

przym. stanowczy, pewny siebie; twierdzący, potakujący

assertor

rzecz. rzecznik, bojownik, obrońca

assertori

przym. twierdzący

assessor

rzecz. asesor

assetar

czas. czynić spragnionym, wyschniętym

assetate

przym. spragniony

asseverar

czas. utrzymywać, twierdzić

assi

tak, równie; tak więc, zatem
assi ben como - równie dobrze jak

assider

czas. siedzieć obok

assidue

przym. pracowity, wytrwały; cierpliwy; stały, trwały, niezmienny

assiduemente

przysł. cierpliwie, wytrwale; stale, trwale, niezmiennie

assiduitate

rzecz. gorliwość

assignamento

rzecz. przydział

assignar

czas. asygnować, przydzielać, przypisywać

assignation

rzecz. przydzielenie, wyznaczenie; cecja, przeniesienie

assimilabile

przym. przyswajalny

assimilar

czas. przyswajać, asymilować, wchłaniać

assimilation

rzecz. asymilacja, przyswajanie, wchłanianie

assimilative

przym. asymilacyjny

assimilator

rzecz. [Fizjol.] asymilator

assistente

rzecz. asystent

assistentia

rzecz. pomoc, wsparcie; obecność
assistentia social - pomoc społeczna

assister

czas. asystować, pomagać; uczestniczyć

associar

czas. kojarzyć; stowarzyszać; łączyć
associar se - stowarzyszać się

associate

przym. stowarzyszony, skojarzony; połączony

association

rzecz. stowarzyszenie; skojarzenie

associative

przym. połączony, łączny, asocjacyjny

associato

rzecz. wspólnik

assonantia

rzecz. asonans, częściowa zgodność

assonar

czas. tworzyć asonans

assortimento

rzecz. asortyment

assortir

czas. sortować, segregować

assumer

czas. przyjmować, zakładać; przyjmować, brać na siebie

assumption

rzecz. asumpcja, założenie, przyjęcie

assurdar

czas. ogłuszać

assyrie

przym. asyryjski

assyrio

rzecz. Asyryjczyk

assyriologia

rzecz. asyriologia

assyriologo

rzecz. assyriolog

astere

rzecz. gwiazda; aster

asteria

rzecz. rozgwiazda

asterisco

rzecz. gwiazdka; odsyłacz

asterismo

rzecz. [Astron.] zbiór gwiazd, gromada gwiazd

asteroide

rzecz. asteroid

asthenia

rzecz. astenia, niemoc, osłabienie

asthenic

przym. słaby, słabowity, asteniczny

asthenico

rzecz. astenik

asthma

rzecz. astma

asthmatic

przym. astmatyczny

asthmatico

rzecz. astmatyk

astigmatic

przym. astygmatyczny

astigmatismo

rzecz. astygmatyzm

astral

przym. astralny, gwiezdny

astriction

rzecz. działanie ściągające

astrictive

przym. uciskający, ściągający

astringente

przym. ściągający, uciskający
rzecz. środek ściągający

astringentia

rzecz. działanie ściągające

astringer

czas. ściągać, uciskać

astro

rzecz. gwiazda

astrolabio

rzecz. astrolabium, astrolab

astrolatria

rzecz. czczenie gwiazd, astrolatria

astrologia

rzecz. astrologia

astrologic

przym. astrologiczny

astrologo

rzecz. astrolog

astronauta

rzecz. astronauta

astronautica

rzecz. astronautyka

astronave

rzecz. statek kosmiczny

astronomia

rzecz. astronomia

astronomic

przym. astronomiczny

astronomo

rzecz. astronom

astrophotographia

rzecz. astrofotografia

astrophotographic

przym. astrofotograficzny

astrophysic

przym. astrofizyczny

astrophysica

rzecz. astrofizyka

astute

przym. chytry, przebiegły

astutia

rzecz. podstęp, sztuczka

asylo

rzecz. azyl, schronienie
derecto de asylo - prawo azylu

asymmetre

przym. asymetryczny

asymmetria

rzecz. asymetria

asymmetric

przym. asymetryczny

asymmetricamente

przysł. asymetrycznie

asymptote

rzecz. asymptota

asymptotic

przym. asymptotyczny

asymptoticamente

przysł. asymptotycznie

atavic

przym. atawistyczny

atavismo

rzecz. atawizm

atavista

rzecz. atawista

atavistic

przym. atawistyczny

atavisticamente

przysł. atawistycznie

atavo

rzecz. przodek, pradziad

ataxia

rzecz. [Patol.] bezład

atele

rzecz. [Zool.] czepiak

atettar

rzecz. karmić piersią, dawać pierś

athee

przym. ateistyczny, bezbożny

atheismo

rzecz. ateizm

atheista

rzecz. ateista

atheo

rzecz. ateista, ateusz

athleta

rzecz. atleta, sportowiec, sportmen

athletic

przym. atletyczny, wysportowany; sportowy

athletica

rzecz. lekkoatletyka

athletismo

rzecz. atletyka

atlante

rzecz. atlas, atlant

atlantic

przym. atlantycki

atlas

rzecz. atlas

atmosphera

rzecz. atmosfera

atmospheric

przym. atmosferyczny

atmosphericamente

przysł. atmosferycznie

atollo

rzecz. atol

atomari

przym. atomowy

atomic

przym. atomowy

atomicitate

rzecz. niepodzielność

atomisar

czas. atomizować

atomismo

rzecz. atomistyka

atomista

rzecz. atomista

atomo

rzecz. atom

atonalismo

rzecz. atonalizm

atone

przym. atoniczny

atonic

przym. atoniczny

atrabile

rzecz. melancholia, przygnębienie

atrabiliari

przym. ponury, melancholijny; poirytowany, zgryźliwy

atroce

przym. okrutny; okropny, wstrętny, ohydny

atrocemente

przysł. okrutnie

atrocitate

rzecz. okrucieństwo

atrophe

przym. zanikowy, atroficzny

atrophia

rzecz. atrofia, zanikanie, uwiąd

atrophiar

czas. zanikać, ulegać atrofii

atrophic

przym. atroficzny

attaccamento

rzecz. załącznik

attaccar

czas. atakować; przymocowywać, przyczepiać; załączać

attacco

rzecz. atak
attacco cardiac - atak serca

attache

rzecz. attache
attache militar - attache wojskowy

attemperar

czas. regulować, dostrajać; łagodzić, miarkować, temperować

attendente

rzecz. pomocnik

attender

czas. czekać, oczekiwać; uczęszczać; uwzględniać, brać pod uwagę

attentar

czas. atakować, napadać

attentato

rzecz. próba zamachu, usiłowanie zamachu, zbrodnicza próba

attentatori

przym. atakujący, napastniczy

attente

przym. uważny, troskliwy, staranny, usłużny

attentemente

przysł. uważnie, troskliwie

attention

rzecz. uwaga
attention! - uwaga!; prestar su atention a - zwrócić uwagę na

attentissime

przym. bardzo staranny

attentive

przym. uważny, troskliwy, usłużny

attentivemente

przysł. uważnie, troskliwie

attenuante

przym. pomniejszony, zmniejszony, złagodzony

attenuar

czas. osłabiać; słabnąć

attenuation

rzecz. osłabienie, złagodzenie, stłumienie, pomniejszenie

atterrage

rzecz. lądowanie, przyziemianie

atterrar

czas. lądować, przyziemiać

attestar

czas. poświadczać, certyfikować

attestation

rzecz. poświadczanie, atest

attestator

rzecz. atestator, atestujący

attic

przym. attycki; ateński

attinger

czas. docierać, osiągać
attinger le conclusion que - dojść do wniosku, że
attinger le scopo - osiągnąć cel
attinger su fin - dobiec końca

attingimento

rzecz. osiągnięcie, zdobycie, uzyskanie

attitude

rzecz. postawa; stosunek, podejście

attraction

rzecz. atrakcja

attractive

przym. atrakcyjny, pociągający, przyciągający

attractivemente

przysł. atrakcyjnie

attractivitate

rzecz. przyciąganie; atrakcyjność

attrahente

przym. atrakcyjny, pociągający, przyciągający

attraher

czas. pociągać, przyciągać

attrappar

czas. chwytać, łapać

attribuer

czas. przypisywać

attribuite

przym. przypisany

attribution

rzecz. przypisywanie, atrybucja, zakres, kompetencja

attributive

przym. przypisujący, określający

attributo

rzecz. atrybut

attristar

czas. smucić, zasmucać

attrite

przym. skruszony, żałujący

attrition

rzecz. ścieranie, tarcie

attruppamento

rzecz. zebranie, tłum, zgromadzenie, ciżba

attruppar

czas. zbierać, gromadzić, montować

auction

rzecz. aukcja, licytacja

auctionar

czas. licytować, sprzedawać na aukcji

auctionator

rzecz. licytator

audace

przym. śmiały, zuchwały, bezczelny

audacemente

przysł. śmiało, zuchwale

audacia

rzecz. śmiałość, zuchwałość

audaciose

przym. śmiały, zuchwały, bezczelny

audibile

przym. słyszalny

audibitate

rzecz. słyszalność

audientia

rzecz. słyszenie; audiencja, posłuchanie

audio

przym. audio

audiometro

rzecz. audiometr, słuchomierz

audir

czas. słyszeć

audita

rzecz. słuchanie; słuch

audite

przym. słuchany, słyszany, wysłuchany

audition

rzecz. audycja; przesłuchanie

auditive

przym. słuchowy

audito

rzecz. słuch

auditor

rzecz. słuchacz

auditori

przym. słuchowy

auditorio

rzecz. słuchacze, audytorium

augmentar

czas. zwiększać, powiększać

augmentate

przym. powiększony

augmentation

rzecz. zwiększenie, powiększenie

augmentative

przym. powiększony, zgrubiały

augmentator

rzecz. wartość dodawana

augmento

rzecz. wzrost, przyrost, powiększenie

augurar

czas. wróżyć, przepowiadać

augure

rzecz. profeta

augurio

rzecz. wróżba, omen, przepowiednia

auguste

przym. majestatyczny, dostojny, czcigodny

augustemente

przysł. majestatycznie, dostojnie

augustinian

rzecz. augustyński

augustinianismo

rzecz. augustynizm

augustiniano

rzecz. augustynianin

augusto

rzecz. sierpień

aura

rzecz. aura, atmosfera

aural

przym. słuchowy, uszny

aurar

czas. pozłacać, złocić

aurate

przym. złocony, złocisty

aure

rzecz. ucho

auree

przym. złoty, złocisty

aureola

rzecz. aureola, nimb

aureolar

przym. aureolowy

auricula

rzecz. małżowina; przedsionek serca; [Bot.] zarzyczka; niezapominajka

auricular

rzecz. słuchawki

aurifere

przym. złotodajny, złotonośny

aurificar

czas. pozłacać

aurification

rzecz. [Dent.] wypełnianie złotem

aurifice

rzecz. złotnik

auriforme

przym. w kształcie ucha

auripelle

rzecz. błyskotka, blichtr; blaga, fikcja, pozór

auripigmento*

rzecz. [Chem.] orniment

aurista

rzecz. otolog, specjalista chorób uszu

auro

rzecz. złoto

aurora

rzecz. świt, zaranie

auspice

rzecz. [Hist.] wróżbita, auspeks

auspicio

rzecz. wróżba; dobry wpływ

auspicios

rzecz. auspicje, protekcja, patronat
sub le auspicios de - pod czyimiś auspicjami

austenitic

przym. austenityczny

auster

przym. surowy, skromny, prosty, niewyszukany

austeritate

rzecz. surowość, skromność, prostota, surowy tryb życia

austral

przym. południowy

australian

przym. australijski

australiano

rzecz. Australijczyk

austriac

przym. austriacki

austriaco

rzecz. Austriak

austro

rzecz. południowy wiatr

austrohungare

przym. austrowęgierski

aut

lub

autarchia

rzecz. autarkia, samowystarczalność

autarchic

przym. autarkiczny

authentic

przym. autentyczny, prawdziwy, oryginalny

authenticamente

przysł. autentycznie, prawdziwie

authenticar

czas. autentykować, poświadczać autorstwo

authentication

rzecz. poświadczenie, identyfikacja, uwierzytelnienie, zalegalizowanie

authenticitate

rzecz. autentyczność, prawdziwość

authorisar

czas. autoryzować

auto

rzecz. auto, samochód

auto-parco

rzecz. parking

auto-sustenente

przym. samowystarczalny

autobiographia

rzecz. autobiografia

autobiographic

przym. autobiograficzny

autobus

rzecz. autobus

autocar

rzecz. autokar

autochthone

przym. autochtoniczny, autochtoński

autochthonia

rzecz. autochtonizm

autochthono

rzecz. autochton, tuziemiec

autoclave

rzecz. szybkowar, autoklaw

autocodice

rzecz. autokod

autocorrelation

rzecz. autokorelacja

autocrate

rzecz. autokrata

autocratia

rzecz. autokracja, samowładztwo

autocratic

przym. autokratyczny, samowładczy

autocraticamente

przysł. autokratycznie

autodafe

rzecz. autodafe

autodefensa

rzecz. samoobrona

autodetermination

rzecz. samostanowienie

autodidacte

przym. samouczący się

autodidactic

przym. samouczący się

autodidacto

rzecz. samouk

autodromo

rzecz. autodrom, tor samochodowy

autographia

rzecz. autografia, pismo własnoręczne

autographiar

czas. własnoręcznie podpisywać, składać autograf

autographic

przym. własnoręczny

autographo

rzecz. autograf

autogyro

rzecz. autożyro

autoinstruction

rzecz. autodydaktyka, samonauczanie

autoista

rzecz. kierowca

automate

przym. automatyczny, samoczynny

automatic

przym. automatyczny, samoczynny

automaticamente

przysł. automatycznie

automaticitate

rzecz. automatyzm

automatisar

czas. automatyzować

automatisation

rzecz. automatyzacja

automatismo

rzecz. automatyzm, czynność bezwiedna

automato

rzecz. automat

automobile

rzecz. samochód
przym. samonapędzający

automobilismo

rzecz. automobilizm

automobilista

rzecz. automobilista, kierowca

automorphe

przym. automorficzny

automorphismo

rzecz. automorfizm

autonome

przym. autonomiczny

autonomemente

przysł. autonomicznie

autonomia

rzecz. autonomia

autonomic

przym. autonomiczny

autonomicamente

przysł. autonomicznie

autoparco

rzecz. parking

autopista

rzecz. trasa samochodowa, autostrada

autopsia

rzecz. autopsja

autor

rzecz. (1). wykonawca, sprawca
autor principal - główny sprawca; autor de un crimine - sprawca zbrodni; autor de un goal - autor bramki;
(2). autor
autor comic - komediopisarz; autor dramatic - dramatopisarz; autor theatral - dramatopisarz; autor favorite ulubiony autor; autor spiritual - autor duchowy; derecto de autor - prawo autorskie; nomine del autor - nazwisko autora; correction del autor - poprawka autorska;

autorato

rzecz. autorstwo, zawód pisarza

autoregression

rzecz. autoregresja

autorisar

czas. autoryzować, zatwierdzić, udzielić zezwolenia

autorisate

przym. autoryzowany, upoważniony

autorisation

rzecz. autoryzacja, zezwolenie

autoritari

przym. autorytarny, dyktatorski

autoritate

rzecz. autorytet; władza, jurysdykcja autoritate central - władza centralna; autoritate supreme - władza najwyższa; autoritate legitime - legalna władza; autoritate judiciari - władza sądownicza; autoritate regal/royal - władza królewska; autoritate imperial - władza cesarska; autoritate statal - władza państwowa; autoritate paternal/paterne - władza rodzicielska; autoritates civil - władza cywilna; autoritates militar - władze wojskowe; autoritate religiose - władza kościelna; autoritates municipal - władze miejskie; autoritates local - władze lokalne; mantenentia/mantenimento del autoritate - zachowanie władzy, utrzymanie władzy; abuso de autoritate - nadużycie władzy; autoritates de occupation - władze okupacyjne; esser sub le autoritate de un persona - być pod czyjąś władzą; submitter un persona a su autoritate - podporządkować kogoś swojej władzy; imponer su autoritate - narzucić swoją władzę; exercer (le) autoritate - wykonywać władzę; refractari al autoritate - nieposłuszny władzy

autoritates

rzecz. władze

autoritatismo

rzecz. autorytaryzm

autostop

rzecz. autostop

autostrata

rzecz. autostrada

autostudio

rzecz. autonauczanie, samodzielna nauka

autosustenente

przym. samowystarczalny

autosustenentia

rzecz. samowystarczalność

autumnal

przym. jesienny

autumno

rzecz. jesień

auxiliar

przym. pomocniczy
czas. pomagać

auxiliator

rzecz. pomocnik

auxilio

rzecz. pomoc
prestar auxilio - udzielać pomocy

ava

rzecz. babka (babcia)

aval

rzecz. awal, poręczenie

avalanche

rzecz. lawina

avalisar

czas. indosowac, aprobować, żyrować

avalista

rzecz. awalista, poręczyciel

avantage

rzecz. zaleta, korzyść; przewaga, awantaż

avantagiar

czas. (wym. awantażar) faworyzować, dawać korzyść, popierać

avantagiose

przym. korzystny
precio avantagiose - korzystna cena; commercio avantagiose - korzystny handel; puncto avantagiose - pozycja aktywna, aktyw; facer un offerta avantagiose - dać korzystną ofertę; obtener un offerta avantagiose - dostać korzystną ofertę;

avantal

rzecz. fartuch, fartuszek

avante

przysł. naprzód, do przodu; z przodu, na przedzie
ir avante - iść na przedzie; reguardar in avante - spojrzeć do przodu; saltar in avante - skakać w dal; passo in avante - krok do przodu; movimento in avante - ruch do przodu; camera de avante pokój fontowy, przedpokój; gamba de avante - przednia noga; porta de avante - drzwi frontowe; dentes de avante - przednie zęby; esser avante - wyprzedzać, ubiegać; mi horologio va avante - mój zegarek spieszy się; de avante a detra - z przodu do tyłu; poner un cosa avante - położyć coś z przodu
(2). naprzód, uprzednio, wcześniej
un septimana avante - tydzień naprzód, tydzień wcześniej; poc/pauc tempore avante - nieco (czasu) wcześniej

avantia

rzecz. (1). zaliczka, zadatek
peter un avantia - prosić o zaliczkę; dar/conceder un avantia a un persona - dać/udzielić komuś zaliczki; reimbursar un avantia - zwracać zaliczkę; reclamar le reimbursamento de un avantia - zażądać zwrotu zaliczki; on me ha reimbursate mi avantia - zwrócono mi zaliczkę; in avantia - z góry, awansem, zaliczkowo; ordinar in avantia - zamówić z góry; al avantia - z góry, awansem, zaliczkowo; reciper un avantia - dostać zaliczkę; avantia bancari - zaliczka bankowa; avantia gratuite/sin interesse - darmowa/bezprocentowa zaliczka
(2). przewaga, przodownictwo, prowadzenie;
prender un avantia - przejąć prowadzenie; haber un hora de avantia - mieć godzinę przewagi;
(3). awanse
facer avantias - robić awanse, zalecać się

avantiamento

rzecz. awans, kariera, promocja; przesunięcie do przodu; postęp

avantiar

czas. (1). posuwać się, postępować
avantiar in su travalio/labor posunąć się do przodu z pracą; avantiar a passos de gigante - posuwać się wielkimi krokami; avantiar a passos prudente - posuwać się ostrożnie; avantiar con difficultate - posuwać się z trudem; mi horologio avantia - mój zegarek się spieszy; con le avantiar del annos - z biegiem lat, z postępem lat;
(2). awansować, promować
(3). wysuwać, przedkładać
avantiar un problema - wysunąć problem; avantiar argumentos - wysunąć argumenty; avantiar un these (-esis) - wysunąć tezę;

avantiata

rzecz. straż przednia, placówka

avantiate

przym. zaawansowany; wysunięty do przodu

avar

przym. skąpy

avaria

rzecz. awaria

avaritia

rzecz. skąpstwo

avaritiose

przym. chciwy, skąpy

avaro

rzecz. skąpiec, sknera

ave

rzecz. ptak

avellana

rzecz. orzech laskowy

avellaniero

rzecz. leszczyna

aveller

czas. odrywać, oddzierać

avena

rzecz. owies

aventura

rzecz. przygoda
per aventura - przypadkiem

aventurar

czas. odważyć się, zaryzykować

aventurero

rzecz. poszukiwacz przygód, ryzykant, awanturnik

aventurose

przym. przygodowy; śmiały, awanturniczy, odważny, ryzykowny
vita aventurose - awanturnicze życie;

avenue

rzecz. aleja

averar

czas. zapewniać, udowadniać, weryfikować

avergoniar

czas. zawstydzać

avergoniate

przym. zawstydzony

aversion

rzecz. niechęć, awersja

averter

czas. odwracać

aves domestic

rzecz. ptactwo domowe

avestruthio

rzecz. struś
haber un stomacho de avestruthio - mieć strusi żołądek

aviar

czas. latać

aviaria

rzecz. ptaszarnia

aviario

rzecz. ptaszarnia

aviarista

rzecz. ptasznik

aviation

rzecz. lotnictwo, awiacja

aviator

rzecz. lotnik

aviatrice

rzecz. lotniczka

avicinar

czas. sąsiadować

avicultura

rzecz. chów ptaków

avide

przym. chciwy, żądny

avidia

rzecz. chciwość, żądza

aviditate

rzecz. chciwość

avinar

czas. upijać się

avinate

przym. pijany, wstawiony

avion

rzecz. samolot
avion a jecto - samolot odrzutowy; avion de chassa - samolot myśliwski, myśliwiec

avisar

czas. doradzać; awizować; zawiadamiać

avisate

przym. ostrożny, roztropny, rozważny, rozsądny

aviso

rzecz. opinia, zdanie, ocena, osąd; rada, porada; wiadomość, powiadomienie, awizo

avivamento

rzecz. ożywianie

avivar

czas. ożywiać

avo

rzecz. dziadek

avocatiero

rzecz. drzewo awokado

avocato

rzecz. awokado

avoirdupois

rzecz. system wag

avulsion

rzecz. wyrwanie, oderwanie

avuncular

przym. wujowski, ojcowski

avunculo

rzecz. wuj

axe

rzecz. oś

axial

przym. osiowy

axilla

rzecz. pacha

axillari

przym. dotyczący pachy, pachowy

axioma

rzecz. aksjomat

axiomatic

przym. aksjomatyczny

axiomatica

rzecz. aksjomatyka

axiomaticamente

przysł. aksjomatycznie

axiomatisation

rzecz. aksjomatyzacja

axonometria

rzecz. aksonometria

axonometric

przym. aksonometryczny

axungia

rzecz. [Farmac.] tłuszcz jeża

azalea

rzecz. [Bot.] azalia

aztec

przym. aztecki

azur

przym. błękitny, lazurowy

azurato

rzecz. lazur, błękit

azuro

rzecz. błękit