Dip/a

a

do, w kierunku; przy, w; al = a+le

a alte frequentia

wysokiej częstotliwości

a basso

w dół; precz!

a bon mercato

tanio

a bordo

na pokładzie

a cappella

a cappella
cantar a cappella - śpiewać a cappella

a casa

w domu; do domu

a cata momento

w każdej chwili

a causa de

z powodu, z racji, z przyczyny, na skutek, wskutek

a celo aperte

pod gołym niebem

a circa

dookoła, około, wokół, naokoło

a condition que

pod warunkiem, że

a conto

a conto

a conto de

na rachunek

a contratempore

nie w porę

a credito

na kredyt

a detra

wstecz

a dextre

na prawo, po prawej

a differentia

w odróżnieniu

a distantia

na odległość

a domo

w domu; do domu

a duo digitos

o krok, o cal

a fin de

aby, żeby

a fin que

aby

a fortia de

za pomocą, siłą czegoś

a fundo

dogłębnie, do dna

a grande parte

w dużej części

a grande surprisa

ku wielkiemu zaskoczeniu

a ille tempore

w owym czasie

a inter

pomiędzy, między

a iste precise momento

w tym dokładnie momencie

a judicar per

sądząc po

a la

a la

a leve

na lewo, po lewej

a libere aer

na wolnym powietrzu

a medie

do połowy

a melior mercato

taniej

a meridie

w południe

a mi aviso

moim zdaniem

a mi gusto

według mojego gustu, na mój gust

a minus que

chyba, że

a morte

na śmierć

a nulle condition

pod żadnym warunkiem

a omne instante

co chwila

a par

na równi

a parte

oprócz, poza

a partes

w częściach

a partir de

poczynając od

a partir del

poczynając od

a pede

piechotą, pieszo

a pena

zaledwie, ledwo, dopiero co

a penna

pisemnie

a platte ventro

na płask, plackiem

a precio basse

tani

a prime vista

na pierwszy rzut oka, od razu

a priori

a priori
judicar a priori - osądzać z góry, a priori

a proposito

a propos

a proposito de

przy sposobności, a propos

a que hora

o której godzinie?

a requesta

na żądanie

a retro

do tyłu

a revider

do widzenia!

a rumpe-collo

na złamanie karku

a saper

mianowicie

a schola

do szkoły; w szkole

a sinistre

po lewej; na lewo

a strictemente parlar

ściśle mówiąc

a su torno

z kolei

a te

dla ciebie, tobie

a tempore

na czas, we właściwym czasie

a titulo de

tytułem (z tytułu)

a torto

niesłusznie

a tote fortia

z całych sił, z całej siły

a tote hasardo

na wszelki wypadek

a tote precio

za wszelką cenę

a tote proposito

przy każdej sposobności

a transverso

w poprzek, na skroś

a traverso

poprzez

a traverso de

poprzez

a ubi

dokąd

a ultime minuta

w ostatniej chwili

a un certe grado

do pewnego stopnia

a un certe tempore

w pewnym momencie

a un costo de

kosztem, po koszcie

a un distantia de

w odległości

a varie occasiones

przy różnych okazjach

a veces

niekiedy, czasami

a vices

czasami, niekiedy

a vista

na okaziciela, a vista

a vista breve

na krótki dystans

a voce

głosem

a voce alte

głośno

a voce basse

cicho

a voluntate

do woli

a zigzag

zygzakiem

ab

od, z

ab comenciamento

od początku

ab distantia

z daleka

ab initio

od początku

ab iste loco

od tego miejsca

ab le alba de tempores

od zarania dziejów

ab le initio

od początku

ab le origines

od początków, od zarania

ab le tempores le plus remote

od najdawniejszych czasów

ab nord a sud

z północy na południe

ab ora

od teraz

ab ovo

ab ovo, od samego początku

ab un puncto de vista

z pewnego punktu widzenia

abaca

rzecz. manila (włókno)

abaco

rzecz. liczydło, abakus

abandonamento

rzecz. opuszczenie, pozostawienie, rezygnacja, zaniechanie

abandonar

czas. (1). zaniechać, rezygnować, porzucać
illes abandonava su projecto - oni zaniechali swojego projektu; abandonar le lucta - zrezygnować z walki walkę; abandonar le studios - porzucić studia; abandonar tote/omne sperantia - porzucić wszelką nadzieję; abandonar un hypothese (-esis) - porzucić hipotezę; abandonar le neutralitate - porzucić neutralność; abandonar le via recte - porzucić prostą drogę; abandonar se a un vitio - oddać się występkowi; anandonar un idea - porzucić ideę;
(2). opuszczać, porzucać, pozostawiać, występować, zostawiać na łasce
abandonar un femina - porzucić kobietę; abandonar su infantes - opuścić swoje dzieci; abandonar un baby/bebe - porzucić niemowlę; abandonar su spo(n)sa - opuścić swoją żonę; mi fortias me abandona - moje siły mnie opuszczają; abandonar un urbe al inimico - zostawić miasto na łasce wroga; abandonar le partito - opuścić partię, wystąpić z partii; abandonar le domicilio conjugal - porzucić dom rodzinny; abandonar un region - opuścić rejon;
(3). zrzekać się
abandonar su benes - zrzec się swoich dóbr; ille abandona su parte de hereditage a su fratre - on zrzeka się swojej części spadku na rzecz swojego brata; abandonar le poter - zrzec się władzy;
(4). zaniedbywać, pozostawiać swemu losowi
abandonar su deberes - zaniedbywać swoje obowiązki; abandonar un function - zaniedbywać funkcję; abandonar al oblido/oblivion - pozostawić w zapomnieniu; abandonar su auto(mobile) in le nive - pozostawić samochód w śniegu;
Synonimy: resignar, quitar, renunciar, negliger, ceder, deserer
stąd: abandonamento

abandonate

przym. porzucony, zaniechany, opuszczony
abandonate de totes - opuszczony przez wszystkich; abandonate de Deo e del homines - opuszczony przez Boga i ludzi; un casa abandonate - opuszczony dom

abandono

rzecz. abandon; opuszczenie, porzucenie; zaniechanie
abandono del hostilitates - zaniechanie wrogich działań; le abandono de un projecto - porzucenie projektu; abandono de territorio - opuszczenie terytorium; morir in le abandono - umrzeć w porzuceniu, w opuszczeniu; lassar al abandono - pozostawić w opuszczeniu
stąd: abandonar, abandonamento

abassamento

rzecz. obniżenie, zmniejszenie, zredukowanie, obniżka
abassamento del oculos - opuszczenie oczu; abassamento de un perpendicular - opuszczenie prostopadłej; abassamento del voce - obniżenie głosu; abassamento del nivello del vita - obniżenie poziomu życia; abassamento del poter do compra - zmniejszenie siły nabywczej; le abassamento de un equation - zredukowanie równania

abassar

czas. (1). obniżać, zniżać, zmniejszać, redukować, opuszczać w dół
abassar le voce - zniżyć głos; abassar le nivello del vita - obniżyć poziom życia; abassar le temperatura - obniżyć temperaturę; abassar le calefaction - zredukować ogrzewanie; abassar le tarifas - zredukować taryfy; abassar le precio - obniżyć cenę; abassar le pression arterial - obniżyć ciśnienie tętnicze; abassar le velas - opuścić żagle; abassar le capite/testa - opuścić głowę; abassar le oculos - spuścić oczy; abassar le palpebras - spuścić powieki; abassar un muro - obniżyć mur; le taxa de mortalitate se ha abassate - stopa śmiertelności obniżyła się; le terreno se abassa verso le riviera - teren obniża się w stronę rzeki;
(2). poniżać, zniżać, upokarzać
le miseria abassa le homines - nędza upokarza ludzi; abassar se a compromissos - zniżać się do kompromisów; quicunque se abassara, essera elevate - [Biblia] poniżeni będą wywyższeni
(3). redukować
abassar le grado de un equation - zredukować stopień równania; abassar un equation - zredukować równanie
(4). spuszczać, opuszczać
abassar un perpendicular - spuścić prostopadłą
Synonimy: bassar, reducer, diminuer, degradar, depreciar, debilitar, extenuar, infirmar, humiliar

abat-jour

rzecz. abażur

abatter

czas. (1). zbijać, zwalać, powalać
abatter un muro - zwalić mur; abatter un arbore - powalać drzewo, ścinać drzewo
(2). burzyć, wyburzać
abatter vetule casas - wyburzać stare domy
(3). zabijać, zarzynać, ubijać, strącać, zestrzeliwać
abatter un avion - strącić samolot; abatter un anate - ustrzelić kaczkę; abatter un vitello - zarżnąć cielaka
(4). martwić, przygnębiać
Iste notitia le ha multo abattite - ta nowina bardzo go przygnębiła
(5). obalać
abatter un governamento - obalić rząd
(6). osłabiać, pozbawiać sił, zwalać z nóg
Le maladia la ha abattite - choroba ścięła ją z nóg

abattimento

rzecz. przygnębienie, zniechęcenie, zwątpienie, depresja

abattite

przym. przybity, przygnębiony; zwalony, powalony; strącony, zestrzelony

abattitor

rzecz. drwal; rzeźnik

abattitorio

rzecz. rzeźnia, jatka
abattitorio de cavallos - końska jatka

abbate

rzecz. opat, przeor

abbatessa

rzecz. przeorysza

abbatia

rzecz. opactwo
abbatia de benedictinos - opactwo benedyktyńskie

abbatial

przym. opacki

abbordabile

przym. dostępny; przystępny
costa abbordabile - przystępny brzeg

abbordage

rzecz. abordaż, zderzenie
croc de abbordage - hak abordażowy

abbordar

czas. (1). lądować, schodzić na ląd, dobijać do brzegu
Le nave abbordava in un parve insula - Statek dobił do brzegu małej wyspy
(2). atakować, dokonywać abordażu
abbordar un nave - zaatakować statek
(3). zaczepiać, zagadywać
Petro me ha abbordate in le strata - Piotr zaczepił mnie na ulicy
(4). podchodzić, przystępować, podejmować, atakować
On debe abbordar iste problema - Trzeba podjąć ten problem

abbordo

rzecz. abordaż

abbreviamento

rzecz. (1). skrót, streszczenie
abbreviamento de un articulo - skrót artykułu
(2). skracanie
abbreviamento del tormentos - skrócenie cierpień; abbreviamento del agonia - skrócenie agonii

abbreviar

czas. (1). streszczać
abbreviar un articulo - streścić artykuł
(2). skracać
abbreviar le cammino - skrócić drogę, pójść na skróty; abbreviar le suffrentias - skrócić cierpienia; pro abbreviar (lo) - żeby to skrócić, dla skrócenia

abbreviate

przym. skrócony, streszczony

abbreviation

rzecz. streszczenie, skrót

abbreviative

przym. zwięzły, skondensowany, skrótowy

abbreviato

rzecz. bryk, skrót

abbreviator

rzecz. skracający

abbreviatura

rzecz. abrewiatura, skrócony wyraz, skrót wyrazu

abc

rzecz. abc, alfabet; abc, początki
le abc del mestiero - abc rzemiosła

abdicar

czas. abdykować, zrzekać się, wyrzekać się
abdicar del corona - zrzec się korony
abdicar del throno - zrzec się tronu
Napoleon abdicava in 1814 - Napoleon abdykował w 1814 roku
abdicar del hereditage - zrzec się dziedzictwa
Synonimy: ceder; renunciar; resignar; dimitter

abdication

rzecz. abdykacja
le abdication de Carolo Quinte - abdykacja Karola Piątego

abdicatori

przym. abdykacyjny

abdominal

przym. brzuszny, przeponowy
dolores abdominal - bóle brzucha; operation abdominal - operacja brzuszna; respiration abdominal - oddychanie przeponowe; musculo abdominal - mięsień brzucha

abdomine

rzecz. brzuch
abdomine pendule - zwisający brzuch

abdominose

przym. korpulentny, brzuchaty

abducer

czas. (1). odprowadzać
(2). uprowadzać, porywać
abducer un infante - porwać dziecko

abduction

rzecz. odwodzenie; odprowadzenie; uprowadzenie, porwanie

abductor

rzecz.. abduktor, mięsień odwodzący
musculo abductor - mięsień odwodzący

abece

rzecz. abc, alfabet; abc, początki
le abc del pictura - abc malarstwa

abelian

przym. abelowy (mat.)
functiones abelian - funkcje abelowe; equation abelian - równanie abelowe

aberrante

przym. aberracyjny, anormalny, nietypowy
comportamento aberrante - nienormalne zachowanie

aberrar

czas. odchylać się, zbaczać; mylić się, błądzić

aberration

rzecz. aberracja, odchylenie
aberration mental - aberracja umysłowa; aberration de radios luminose - odchylenie promieni świetlnych; aberration chromatic - aberracja chromatyczna

abhorrente

przym. odpychający

abhorrer

czas. brzydzić się czymś, czuć wstręt, czuć odrazę
abhorrer alicuno - czuć wstręt do kogoś; abhorrer le dishonestitate - brzydzić się nieuczciwością; injustitia abhorrite - obrzydliwa niesprawiedliwość; ille abhorre su vicino - on czuje wstręt do swojego sąsiada

abhorribile

przym. odpychający, okropny, wstrętny, odrażający

abhorribilemente

przysł. odpychająco, okropnie, wstrętnie, odrażająco

abhorrimento

rzecz. odraza, przedmiot odrazy

abiberar

czas. (1). poić
abiberar su cavallo - poić swojego konia; abiberar se in le rivo - pić wodę z rzeki, poić się w rzece
(2). nawadniać, podlewać, irygować

abiberatorio

rzecz. wodopój
menar bestial al abiberatorio - prowadzić zwierzęta do wodopoju

abiete

rzecz. jodła
ligno de abiete - drewno jodły, jedlina; bosco de abietes - las jodłowy; cono de abiete - szyszka jodły; resina de abiete - żywica jodły; branca de abiete - gałąź jodły

abietin

przym. jodłowy

abiogenese

rzecz. samorództwo, abiogeneza

abiogenesis

rzecz. samorództwo, abiogeneza

abiogenetic

przym. abiogenetyczny, związany z samorództwem

abiotic

przym. abiotyczny